Yazar Portal
Salı, Nisan 13, 2021
  • Giriş Yap
  • Kayıt ol
  • Ana Sayfa
  • Köşe Yazarları
  • Künye
  • Yayın İlkeleri
  • Yazar Müracaatı
  • Kurumsal
    • Misyon
    • Yayın Grubumuz
    • Logo
    • Reklam Tarifesi
  • Yazar Girişi
  • E-Posta
Sonuç yok
Tüm sonuçları gör
İletişim
Yazar Portal
  • Ana Sayfa
  • Köşe Yazarları
  • Künye
  • Yayın İlkeleri
  • Yazar Müracaatı
  • Kurumsal
    • Misyon
    • Yayın Grubumuz
    • Logo
    • Reklam Tarifesi
  • Yazar Girişi
  • E-Posta
Sonuç yok
Tüm sonuçları gör
Yazar Portal
Sonuç yok
Tüm sonuçları gör
Anasayfa Yazarlar Mehmet Emin BALLI

‘Uyanış Büyük Selçuklu’ Sinemasal Eleştirisi

Mehmet Emin BALLI Yazar Mehmet Emin BALLI
02 Ekim 2020
Mehmet Emin BALLI
2
400
Paylaşma
5k
Görüntülenme
Facebook'ta PaylaşTwitter'da Paylaş

Diriliş, uyanış ve… Alp Arslan, Nizamülmülk, Melik Şah, Kılıç Arslan, Ahmed Sencer, Ömer Hayyam, Hasan Sabbah, Dede Korkut… gibi kahramanların bir araya geldiği film tadında hoş bir dizi…

TRT1’de ‘Uyanış Büyük Selçuklu’ diye yeni bir yerli dizi başladı bu hafta. Bu dizi daha ilk bölümünde izleyicileri ekrana kilitlemesiyle dikkatleri üzerine çekti. Bu kadar ilgi nedeniyle bizimde fikrimiz soruldu. Bizler yorum yapmaktan ziyada işe sanatsal açıdan bakarak değerlendirmeler yaparız. Yani sinemasal eleştiri ve tahlil…

Eleştiri bir sanattır.
Yani bir sanat ya da düşünce eserini tanıtırken, zayıf ve güçlü yönlerini belirtme, bir yazarın gerçek değerini yansıtma amacıyla yazılan yazılara eleştiri (tenkit) diyoruz. Bu, tüm edebi eserler için geçerli olduğu gibi sinemasal anlamda da böyledir. Sanatsal eleştiri zor iştir ve işin tekniğini bilmek gerekir. Bizler senaryo yazarı olarak işin tekniğine hakim olduğumuz için rahatlıkla ve fırsat buldukça eleştirel yazılar da kaleme alıyoruz.

Savaşçı bir millet olduğumuz ve şanlı tarih yazdığımız için böyle tarih temalı dizifilmlere ilgi duyuyoruz. Son yıllarda ‘Muhteşem yüzyıl’ dizisiyle başlayan ‘Vatanım Sensin’, ‘Diriliş Ertuğrul’… gibi dizilerle devam eden tarihi diziler(!) furyası başladı.
Hemen akla gelen ilk soru şu; “Bu diziler tarihi dizi mi?”
Buna cevabımız “Hayır.”
Çünkü bu dizilerin edindiği temaları itibarıyla zamanın ruhunu yakalayamadıklarını, teknik açıdan baktığımızda ise tarihi olayları gerçekçi bir şekilde yansıtmadığını gözlemliyoruz.
Fakat yine de iyimseriz. Bildiğiniz gibi Türk televizyonlarında yıllarca hep temcid pilavı gibi aynı konular ve benzeri diziler ısıtılıp sıklıkla ekranlara getirildi. Şimdilerde ise ilk defa böyle değişik konularda dizi filmler yapılıyor ve halk tarafından da sevildi. Çok tutulmasıyla da yapımcılar iyi paralar kazanıp kaliteyi artırdılar ve bu da onların dünya televizyon pazarına açılmalarını sağladı. Dolayısıyla yeni, değişik ve iyi iş yaparsanız piyasada da talep görüyor. Günümüz şartlarında ne yazık ki hayatın birçok alanında olduğu gibi sanatta da ticari kaygı ön plana çıkmış durumda; çoğu yazar sadece para kazanmak için kes-kopyala-yapıştır yaparak kitap yazıyor, sinemacı da görsel zenginlikle aynı sette bölümleri uzatıp kısa yatırımla çok para kazanmanın peşinde. Maalesef bizi istila eden popüler kültür böyle bir şey…

Uyanış Büyük Selçuklu eleştirisine dönersek; bu hafta ilk bölümü yayınlandı. Ben de tekrarını izledim. Hemen tek bölüm üzerinden eleştiri yapmak çok kolay olmasa da perşembenin gelişi çarşambadan belli hasebiyle yapımcı, yönetmen, oyuncu, dizinin teması, setler gibi birçok açıdan bilgi sahibi olduk.
Bize bu işin tekniği öğretilirken, “İzlemeye başladığınız bir filmin ilk üç saniyesinde o film hakkında genel bir bilgiye sahip olursunuz” denilmişti. Yani dikkatli bir izleyici de filmin ilk üç saniyesinde o filmi çözümler.

Uyanış Büyük Selçuklu dizisinin analizi ya da eleştirisine gelince:
Bu dizinin çekilme nedeni nedir?
Bize göre yukarıda da belirttiğimiz üzere TRT’nin ‘Diriliş Ertuğrul’ ve ‘Payitaht Abdulhamid’ dizilerinde yakaladığı izleyici potansiyelini devam ettirmek. Birçok açıdan destek gördüğü aşikâr…
Bu dizi neyi anlatmak istiyor?
Diriliş Ertuğrul’da verdiği mesajın devamını sağlıyor. Yani Osmanlı İmparatorluğu’nun nasıl ve ne şartlarda kurulduğunu bu filmle geri dönüş flashback yaparak Selçuklu Devleti ile ilintilendiriliyor.
Diyaloglar; dizide kısa ve özlü cümlelerle konuşma diyalogları veriliyor. Fakat konuşma aralarındaki birçok kelime dönemin lehçesiyle uyuşmuyor sanki!

Biz tarihi romancıların kitap yazarken üç olmazsa olmazımız vardır: Zaman, Mekân ve Lehçe.
Zira bu kurala uyulmazsa anakronik sapma olur!.. Bu gerçek manadaki tarihi diziler için de geçerlidir.
Dolayısıyla izleyici tarafından tarihi dizi(!) olarak algılanan bu bölümde gözümüze takılan olumsuz kelimeler vardı. Bu filmin çekilme tarihi olan ta 1072’li yıllara dönersek o zamanın ‘Suikast’, ‘Kalleş’ gibi kelimeler var mıydı? Bu kelimeler Arapça kökenli de olsa izleyici yadırgıyor! Bunların yerine daha Anadolu’da kullanılan ‘tuzak,’ ‘hain’ gibi kadim kelimeler mi kullanılsaydı?
Dizinin tarih danışmanlarına sormak lazım?

Görsellik ve İmgeler; Evet dizinin en üst seviyede dikkat çekici özelliği görsel zenginliğinin mükemmel denecek düzeyde olmasıydı. Savaşçıların kostümlerinin gerçekçi olması ve uygun mekânlarda giydirilmiş halde çekilmesi takdire şayandı. Seçilen mekanların dokusunda Selçuklunun izlerini yansıtıcı imgeler vardı.
Mekân ve Işık; teknolojinin de yardımıyla aydınlatmalar yerindeydi denilebilir. Mekânların tarihi yerlerden seçilmesi gerçekçiydi.
Müzik; dizi genelindeki kullanılan jenerik vb. müzikler yerindeydi. Lakin arka fonda verilen müziğin daha önceki dizilerdeki ‘dombıra’ ve ‘cendere,” türü sesler olması ve izleyicinin kulağına tanıdık gelmesi müziğin özgün olmaktan çok kolaycılığa kaçılmış hissi uyandırdı.
Genel itibarla, dizifilmde bölüm 3 saate yakın uzunca tutulmasına rağmen tarih ve olay geçişlerdeki zaman hızlandırılmıştı. Dizi filmin giriş kısmı Alparslan gibi güçlü ve kahraman bir karakterle başlaması hoştu, savaş sahneleri de güzeldi fakat giriş kısmının kısa tutulması ve Alparslan’ın Melikşah’ın gölgesinde sunulması izleyicide hayal kırıklığı oluşturdu. Ya da Melikşah’ın çocuğunun bir anda büyümesi gibi eleştiriye açık sahneler vardı…
Dizisinin yapımcılığını, ‘Altın Portakal Ulusal Film Yarışması En İyi Görüntü Yönetmeni Ödüllü’ aynı zamanda senarist de olan Emre Konuk gibi tanındık bir isim üstlenirken, yönetmenliğini ise henüz genç bir isim, Sedat İnci üstlenmiş.
Dizisinin başrolünde Sultan Melikşah rolünü yine izleyicinin yakından tanıdığı Buğra Gülsoy oynuyor. Diğer oyuncular ise yine tanındık isimlerden: Gürkan Uygun, Hatice Şendil, Leyla Lydia Tuğutlu, Sevda Erginci, Mehmet Özgür, Ekin Koç, Cemal Toktaş, İlker Kızmaz, Osman Sonant gibi isimler yer alıyor.
Başrol, ilgili oyuncunun üzerine oturmuş gibi. Diğer oyuncuların performansını ise diğer bölümlerde daha iyi anlamak mümkün olacak gibi sanki.

Sonuç olarak izlenmeye değer bir yerli dizi. Fakat biz daha öncesinden ‘Çağrı, Kuruluş Osman’ gibi sinemasal anlamda daha kaliteli film, diziler ve onları çeken Mustafa Akkad, Yücel Çakmaklı gibi usta yönetmenlere sahiptik…

yazarmehmetballi@gmail.com

Etiketler: Ahmed SencerAlp ArslanDede Korkudirilişdizi film eleştirisihasan sabbahKılıç ArslanMelik ŞahNizâmülmülkömer hayyamTRT1’de Uyanış Büyük Selçukluuyanış
Önceki Yazı

Yalnız Ağaç

Sonraki Yazı

Kara Çadır’dan Aksu Köy Enstitüsüne

Mehmet Emin BALLI

Mehmet Emin BALLI

İlişkili Yazılar

Şimdi de Aşı Savaşları Başladı!
Bilim & Teknoloji

Şimdi de Aşı Savaşları Başladı!

03 Nisan 2021
5.1k
Mehmet Emin BALLI

Gönül Dağı Dizi Filminin Sinemasal Eleştirisi

26 Mart 2021
5k
Mehmet Emin BALLI

Raflarda Yangın Var Yangıın!

05 Şubat 2021
5k
Mehmet Emin BALLI

Ticari Elektronik İleti Tercih Hakkınızı Kullanın!

14 Ocak 2021
5k
Sonraki Yazı

Kara Çadır'dan Aksu Köy Enstitüsüne

Yorumlar 2

  1. Oktay şerbetçi says:
    6 ay önce

    Muhteşem senaryo muhteşem kostümler muhteşem oyuncular ve berbat bir yönetim, tüm film yavaş çekimde, akiciliği yok etmek için elden ne geliyorsa yapiliyor ama yinede senaryo ve oyuncular kurtariyor şimdilik.

  2. Cansu says:
    4 ay önce

    11. Son Bölümde tamamen dizi saptı Yine bir dizide daha izleyicinin aklınla oynanıyor gösterip vermeme mantığını kesip biraz haraket eklenmeli yoksa izleyici kitlesinde Ani düşüş seyreder

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Köşe Yazarları

  • Trendler
  • Yorumlar
  • En son

Zevzeklik

11 Nisan 2021

Aşık Veysel ve Kara Toprak Türküsü Hikayesi

22 Mart 2019
Ayak Tabanına Veya Göğüse Vicks Sürmenin Faydası Yok

Ayak Tabanına Veya Göğüse Vicks Sürmenin Faydası Yok

03 Nisan 2021

Kötülük Neden Unutulmaz?

02 Nisan 2021
Kuru İftira  ”Çamur At İzi Kalsın”

Kuru İftira ”Çamur At İzi Kalsın”

30 Mart 2021
En Şanssız

En Şanssız

11 Nisan 2021

Tüketicilerin Süt Tozu Dilekçeleri!

97

Fethullah Gülen’e 19 Soru

72

Ayasofya Açılsın Zincirler Kırılsın

70

İslâm Dışı Bir Uygulama: Çocuk Sünneti…

45

Gıda Mühendislerinin Petek Ataman’a Çağrısı

40

Şarkı Sözü Alan Var mı?

39
Hoş Geldin Kurtuluş Ayı Ramazan!

Hoş Geldin Kurtuluş Ayı Ramazan!

13 Nisan 2021

Yugoslavya’yı Parçalayan Ukrayna’yı da Parçalar mı?

13 Nisan 2021
Açık Havada Maske Takma Saçmalığından Vazgeçilmelidir

Açık Havada Maske Takma Saçmalığından Vazgeçilmelidir

13 Nisan 2021
Ala Kızın Boncuğu…

Ala Kızın Boncuğu…

13 Nisan 2021
Ne Olacak Bizim Halimiz?

Ne Olacak Bizim Halimiz?

13 Nisan 2021

Matematiği Bozuk Din Anlatma Bana

13 Nisan 2021

Lütfen Duyarlı Olalım!

de, da vb. bağlaçlar ayrı yazılır.

Cümle bitişinde noktalama yapılır. Boşluk bırakılır, yeni cümleye büyük harfle başlanır.

Dilimiz kadar, edebiyatımıza da özen gösterelim.

Sosyal Medya’da Biz

  • Facebook
  • İnstagram
  • Twitter

Entelektüel Künyemiz!

Online Bilgi İletişim, Sanat ve Medya Hizmetleri, (ICAM | Information, Communication, Art and Media Network) Bilgiağı siteler topluluğu yayın kuruluşu olan YAZAR PORTAL, tasviriefkar.com paralel url adreslerinden her gün yenilenen güncel yayınıyla birbirinden değerli köşe yazarlarının özgün makalelerini Türk ve dünya kültür mirasına sunmaktan gurur duyar.

Yazar Portal, günlük, çevrimiçi (interaktif) Köşe Yazarı Gazetesi, basın meslek ilkelerini ve genel yayın etik ilkelerini kabul eder.

Yayın Kurulu

Kent Akademisi Dergisi

Kent Kültürü ve Yönetimi Dergisi

Gazetemiz TİGAD Üyesidir

JENAS

Journal of Environmental and Natural Search

YAZAR PORTAL

Yayın Referans Lisansı

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Bilim & Teknoloji

Eğitim & Kültür

Genel Eğitim

Kişisel Gelişim

Çocuk Gelişimi

Anı & Günce

Şiir

Kitap İncelemesi

Film & Sinema Eleştirisi

Gezi Yazısı

Öykü Tefrikaları

Roman Tefrikaları

Röportaj

Medya

Edebiyat & Sanat

Sağlık & Beslenme

Ekonomi & Finans

Siyaset & Politika

Genç Kalemler

Magazin

Spor

Köşe Yazarları

Yazar Müracatı

Yazar Olma Dilekçesi

Yayın İlkeleri

Yayın Grubumuz

Misyon

Logo

Reklam Tarifesi

Gizlilik Politikası

İletişim

BİLGİ, İLETİŞİM, SANAT ve MEDYA HİZMETLERİ YAYIN GRUBU | INFORMATION, COMMUNICATION, ART and MEDIA PUBLISHING GROUP

Gazetemiz www.yazarportal.com, (Yazarportal) basın meslek ilkelerine uymaya söz vermiştir.
Yazıların tüm hukuksal hakları yazarlarına aittir. Yazarlarımızın izni olmaksızın, yazılar, hiç bir yerde kaynak gösterilmeksizin kısmen veya tamamen alıntı yapılamaz.

Sonuç yok
Tüm sonuçları gör
  • Ana Sayfa
  • Köşe Yazarları
  • Künye
  • Yayın İlkeleri
  • Yazar Müracaatı
  • Kurumsal
    • Misyon
    • Yayın Grubumuz
    • Logo
    • Reklam Tarifesi
  • Yazar Girişi
  • E-Posta

© 2008 - 2021 Yazar Portal | Türkiye Interaktif Köşe Yazarı Gazetesi

Yeniden Hoşgeldin

Aşağıdan hesabınıza giriş yapın

Şifrenimi unuttun? Kayıt ol

Yeni hesap oluştur!

Kayıt için aşağıdaki formları doldurun

Tum alanlar zorunludur Giriş yap

Parolanızı alın

Şifrenizi sıfırlamak için lütfen kullanıcı adınızı veya e-posta adresinizi girin.

Giriş yap