Önceki gün gençlere müjde niteliğinde AK Parti seçim beyannamesinde ve hükümet programında yer alan önemli konulardan birisi de çeyiz yardımı konusunu yazmıştık.
Bazı okurlarımız bu çeyiz yardımı ile yetim aylığı alan kız çocuklarının
evlenme yardımlarının kesilip kesilmeyeceğini, devam edip etmeyeceğini sorunca, konuyu bir de bu yönüyle ele alalım istedik.
Halk arasında çeyiz parası olarak bilinen SGK evlenme ödeneği, anne veya babasından kız çocuğu olarak ölüm aylığı alan kız çocukları yaralanabilmektedir. Erkek çocuklarının böyle bir hakkı bulunmamaktadır.
Çeyiz parasını alabilmek için 2 şart aranmaktadır.
Bunlardan birincisi ölüm aylığı almak, ikincisi ise bu aylığı alırken evlenmiş olmaktır.
Çeyiz parasının miktarı SGK’dan alınmakta olan en son yetim aylığının 2 yıllık tutarı yani ’24 katı’dır. Bu peşin olarak bir defada verilmektedir.
Emekli sandığından alınmakta olan en son aylığın 1 yıllık tutarı yani 12 katıdır. Bu da peşin olarak bir defada verilmektedir.
1 Ekim 2008’den önce Bağ-Kurlulara ise, çeyiz parası adı altında herhangi bir sosyal güvenlik yardımı yapılmamaktaydı. Bu tarihten sonra Bağ-Kur’lulara da çeyiz parası ödenmeye başlanmıştır.
Kız çocuklarının çeyiz parasından yararlanabilmeleri için talepte bulunmaları gerekmektedir. Başka bir ifadeyle, SGK talep olmadan çeyiz parası ödememektedir. Ayrıca, bu ödeneğin 5 yıl içerisinde talep edilmemesi durumunda bu çeyiz parasının alınması hakkı ortadan kalkmaktadır.
Çeyiz parası için bulunulan yerdeki SGK İl Müdürlüğü veya Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüklerine başvurulması gerekmektedir.
Yeni iş arama izninden kimler yararlanabilir?
Çalışanlara iş sözleşmelerinin sona ermeleri halinde, yeni bir iş bulabilmesi için ihbar süresi boyunca günlük 2 saat verilmesi gerekmektedir.
İş Kanunu ile işçi ve işverenlere tanınan haklardan birisi de taraflardan birisinin iş sözleşmesini sona erdirmek istemesi halinde diğer tarafa belli bir süre kadar önceden haber verilmesidir.
İş Kanununa göre ;
– İşi altı aydan az sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak iki hafta,
– İşi altı aydan bir buçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak dört hafta,
– İşi bir buçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak altı hafta,
– İşi üç yıldan fazla sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak sekiz hafta, ihbar süresi vardır.
Böylece işten çıkarılacak işçi günde 2 saat iş arama iznini kullanarak hem iş sözleşmesi sona erdiğinde başka bir yerde iş bulma fırsatı olmaktadır. Öte yandan ihbar süresi işveren için de işten ayrılacak işçinin yerine uygun bir aday bulması ve işlerini devretme imkanı sağlamaktadır.
İşverenin yeni iş arama iznini vermemesi veya eksik kullandırması durumunda o süreye ilişkin ücretin personele ödenmesi gerekmektedir. İşverenin, iş arama izni esnasında personeli çalıştırması durumunda ise personelin izin kullanarak bir çalışma karşılığı olmaksızın alacağı ücrete ilaveten, çalışılan sürenin ücreti yüzde 100 zamlı ödenmelidir.
Bu durumda personelin talep etmesi veya etmemesi durumuna bakılmaksızın ihbar süresi içerisinde günde 2 saat (en az) yeni iş arama izni kullandırılmalı ve iş arama izninin kullanıldığının ispatı açısından, personelin ihbar süresinde iş arama izni kullandığına ilişkin personele imzalı belge düzenlenmelidir.
