Son bir-iki yıldır Dünya büyük bir kriz yaşamakta. Üretim ve tüketim düşmekte. İşsizlik artmaktadır. Öyle ki, bu büyük krizin 50 milyon işsiz yaratacağı hesaplanmıştır.
Dünya 1929 büyük bunalımından bu yana en büyük ekonomik krizi yaşamaktadır. Krizin geleceğini öngörenler olmuştur. Ancak hem dünyada hem de ülkemizde bazı önlemlerim alınmasında ve krizin algılanmasında ciddi hatalar da yapılmıştır.
Krizdeki en önemli yanlışlıklar şunlardır:
1-2003 sonrasında piyasalardaki şişkinliğin kalıcı olduğu zannedilmiştir. Dolayısıyla spekülatif sermaye iyi yönetilememiştir.
2-ABD konut kredi krizi azımsanmış, bunun bir gün ülkemiz reel kesimine de yansıyacağı iyi hesap edilememiştir.
3-Krizin kendiliğinden biteceği sanılmış ve gerekli önlemlerin alınmasında gecikilmiştir.
4-Reel kesim bunalımının orta vadeye yayılabileceği üzerinde durulmamıştır.
Bu saptamalardan sonra biraz da önlemler üzerinde duralım:
-İşsizlikle mücadele ve geniş kesimlerin gelir seviyesinin korunması esas olmalıdır.
-Özel girişimlere vergi indirimi ve yatırımı arttırıcı önlemler alınmalıdır.
-Finansal işlem vergileri yaygınlaştırılmalıdır.
-Makro istikrar sadece enflasyona yönelik değil, reel dengeler de gözetilmelidir.
-Ekonominin üretken kapasitesini arttırıcı kamusal yatırımlar hem istihdama katkı verir, hem de geleceğin üretim kapasitesini çoğaltır.
Bu çeşit krizlerin aşılmasında toplumsal uzlaşma çok önemlidir.
Sosyal bilimin bulgularının burada rehber alınması ve sektörel önlemlerin tartışılması sorunların daha çabuk aşılmasına katkı verecektir.
