Zor günlerde ülkemize döviz getiren, cari açığı azaltan, istihdam ve piyasaya ciddi katkıları olan ihracatçılarımızın desteklenmesi amacıyla uzun bir süre talep edilen yeşil pasaport 2016 yılından itibaren verilmeye başlandı. İhracat yapan firmaların sahipleri, ortakları veya çalışanlarına hususi damgalı pasaport verilebilmektedir. Firmanın sahip veya ortaklarının bir tüzel kişi olması halinde bu tüzel kişiliğin sahipleri, ortakları veya çalışanlarına da hususi damgalı pasaport verilebilir.
5682 Sayılı Pasaport Kanunu’nun 14/7. Maddesi uyarınca, son üç yılda yıllık ortalama ihracat tutarı Cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek değerin üzerinde olan firma yetkililerine, gerekli şartları taşımaları kaydıyla dört yıl süreyle hususi damgalı pasaport verilebilmektedir.
11 Kasım 2019 günü Cumhurbaşkanlığı tarafından ihracatçılara hususi damgalı pasaport verilmesine ilişkin esaslar hakkında kararda değişiklik yapılmasına dair karar yayınlandı. Söz konusu düzenleme ile birlikte yeşil pasaport alma hakkına sahip olmak için getirilen alt sınır, 500 bin dolar olarak belirlendi. Ayrıca ihracatçılara verilen yeşil pasaport hakkı süresi 24 Aralık 2019 tarihli RG’de yayınlanan 7196 sayılı Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’la 2 yıldan 4 yıla uzatıldı.
YILLIK ORTAMA İHRACAT TUTARINA GÖRE VERİLECEK PASAPORT SAYISI
• 500 bin ABD Doları-10 milyon ABD Doları (dahil) arasında: 1 adet.
• 10 milyon ABD Doları üzeri ile 25 milyon ABD Doları (dahil) arasında: 2 adet.
• 25 milyon ABD Doları üzeri ile 50 milyon ABD Doları (dahil) arasında: 3 adet.
• 50 milyon ABD Doları üzeri ile 100 milyon ABD Doları (dahil) arasında: 4 adet
• 100 milyon ABD Doları üzerinde olan firmalar: 5 adet
NOT: Son üç yıl rakamları dikkate alınmaktadır. Son üç yılda her yıl ihracat yapma şartı bulunmamaktadır.
Bakanlar Kurulu’nca belirlenen yıllık ortalama ihracat tutarına sahip firmalar, resmi dış ticaret istatistikleri dikkate alınarak Ekonomi Bakanlığı tarafından belirlenmekte ve her yılın 15 Şubat tarihine kadar Ekonomi Bakanlığı bölge müdürlüklerine bildirilmektedir. Serbest bölgede faaliyet gösteren firmaların yurtdışı satışları yıllık ortalama ihracat tutarında dikkate alınmaktadır.
Hususi damgalı pasaport müracaatı, Ticaret Bakanlığı’nın Talep Formu aracılığıyla ve online ön başvuruda belirtilen belgeler ile üyesi oldukları İhracatçı Birliğine yapılacaktır.
İhracatçı Birlikleri, müracaat sahibinin firma yetkilisi olduğuna ve talep formunu imzalayan firmayı temsil ve ilzama yetkili kişi/kişilerin anılan yetkiyi haiz olduklarına dair ibraz edilen belgeleri inceledikten sonra, imzalanan talep formu, firma tarafından Ticaret Bakanlığı Bölge Müdürlüğü’nün onayına sunulacaktır.
Bölge Müdürlüğü onayını takiben Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’ne bağlı ilgili İl Nüfus Müdürlüğü’ne ‘Hususi Damgalı Pasaport Başvurusu’ şahsen yapılacaktır.
Hususi damgalı pasaport alan firma yetkilileri, hususi damgalı pasaport alabilme şartlarından herhangi birini taşımadığının sonradan anlaşılması ya da pasaportun geçerlilik süresi içinde bu şartlardan herhangi birini kaybettiği tarihi izleyen 15 gün içinde hususi damgalı pasaportlarını iade etmekle yükümlü olacaktır.
