2008 yılında yapılan Sosyal Güvenlik Reformu ile tüm vatandaşlarımız, çalışan çalışmayan ayrımı olmaksızın, sağlık güvencesi altına alındı. Herhangi bir işte çalışanlar, isteğe bağlı sigorta primi ödeyenler, emekliler ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişiler genel sağlık sigortasından faydalanmaya başladı.
Herhangi bir sosyal güvencesi olmayanlar, çalışmayanlar, işsizler gibi sosyal güvenlikten faydalanmayan vatandaşlarımız için ise gelir testine girmek suretiyle ya primleri devlet tarafından ödenerek veya kendi primlerini ödeyerek sağlık hizmetlerinden faydalanma hakkı verildi.
1.1.2012 tarihinden itibaren ise bu köşeden çok defa yazdığım üzere part time çalışanların genel sağlık sigortası primlerinin 30 güne tamamlanma zorunluluğu yürürlüğe girdi. Bu da uygulamada birçok öğrenci kardeşimizin mağduriyetine neden oldu. Diğer bir deyişle ayda 3-5 gün sigorta primi ödenen part time çalışanlar, kalan günlerin Genel Sağlık Sigortası (GSS) primlerini ödemek zorunda kalmakta, gelir testine girmedikleri takdirde de en üst sınırdan GSS primleri hesaplanmaktaydı.
Aşağıda yer alan tabloda gelir testi sonuçlarına göre part time çalışan öğrencilerin ödemesi gereken GSS primi tutarları yer alıyor. Bu tablodan da anlaşılacağı üzere, ayda 200-300 TL kazanan ve harçlığını çıkaran öğrencinin SGK’ ya da (gelir testine girilmemesi halinde) 30 gün karşılığı 395.28 TL borç çıkarılmakta, eksik gün sayısına göre de orantısal olarak ödeme yapması istenmektedir.
7 Eylül tarihinde, Resmi Gazete’ de yayınlanan Torba Kanun ile 30 günden az çalışan şu çalışanlar hakkında genel sağlık sigortalılığı açısından düzenlemeler yapıldı:
*Kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar.
*Ay içerisinde günün bazı saatlerinde çalışıp, çalıştığı saat karşılığında ücret alanlar.
*Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süreyle çalışanlar.
Yapılan düzenleme sigortalının bakmakla yükümlü olunan kişi olması veya olmamasına göre değişmektedir.
Son düzenleme ile yukarıda sayılan çalışanlardan ay içerisinde 30 günden az çalışanların bir genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olunan kişisi olmaları halinde, eksik günleri için genel sağlık sigortası prim borcu ödemek zorunlulukları bulunmayacaktır. Bu sigortalıların eksik günlerinde bakmakla yükümlü olunan kişi nitelikleri devam edecek. Başka bir deyişle bu kişiler bağımlı oldukları üzerinden sağlık yardımı almaya devam edecektir.
Öte yandan, yukarıda sayılan sigortalılardan ay içerisinde 30 günden az çalışanların başka bir genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olunan kişisi olmamaları halinde durum değişmektedir. Bu durumda söz konusu sigortalılar eksik günlerine ilişkin genel sağlık sigortası primi ödemek zorunda olacaklardır.
Bakmakla yükümlü olunmamakla birlikte ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süreyle çalışanlardan ay içerisinden 20 günden az çalışanlar (ay içerisinde 10 günden fazla ancak 20 günden az çalışanlar) ise eksik günlerine ilişkin genel sağlık sigortası prim borcu ödemek zorunda olacaklarıdır. Bu düzenlemeler 1 Ekim’ den itibaren yürürlüğe girdi.
