Geçtiğimiz haftalarda doğum borçlanması konusunda birkaç yazı yazdım. Doğal olarak yazımdan sonra mağdur annelerden binlerce mesaj aldım. Bunlardan birisi de Tevfik Aslan isimli okurumuz. Okurumuz diyor ki,
“Annem 1964 doğumlu ve SSK başlangıcından önce 2 tane doğum yapmış. Fakat şu an doğum borçlanmasından yararlandırılmıyor. Ne yapmalı nasıl bir yol izlemeliyiz?”
SGK, nasıl bir uygulama izleyeceğine bir türlü karar veremiyor. Bundan dolayı da olan annelere oluyor. Önemli olan, anneleri üzmeden, onların sesine kulak verilmesi olduğunu düşünüyorum. Ama gelin görün ki SGK yönetimi bu çağrılara kulak vermediği gibi, borçlanma yapmak isteyen anneleri bir nevi “haksız kazanç sağlamaya çalışan kişiler” olarak görüyor. Bundan dolayıdır ki, doğum yaptıktan sonra sigortalı olan annelere her türlü sorun çıkartılıyor, talepleri, beklentileri hep görmezden geliniyor.
***
Anneler ne istiyor?
5510 sayılı Kanunun 41. maddesine göre SSK’lı kadının, iki doğum için, doğum tarihinden sonraki iki yıllık sürede hizmet akdine istinaden işyerinde çalışmaması ve çocuğunun yaşaması şartıyla talepte bulunulan sürelerini borçlanma hakkı getirilmiştir. 2 doğum için 2’şer yıldan 4 yıla kadar borçlanma hakkı verilmiştir.
Meclisin tüm annelere verdiği bu hakkı, SGK, haksız ve hukuksuz bir şekilde kısıtlam aya çalışıyor.
SGK konuyu ya tam olarak kavrayamadığı, ya da görmezden geldiği için annelerin mağduriyeti çözülmüyor. Haksız bir şekilde getirmeye çalıştığı 300 gün şartını kaldırmak zorunda kaldı. Eğer 300 gün şartı haksız idiyse anneleri neden 2 yıl mağdur ettiniz, bunun sorumlusu kimdir? Eğer 300 gün şartının doğru olduğunu düşünüyor idiyseniz neden kaldırdınız? Bu vebali kim taşıyacak?
300 gün şartını kaldırıp, sigortalılık öncesi borçlanma hakkı verilmeyen annelerin mağduriyetini kim çözecek. İlla annelerin mahkemelere mi taşınması gerekiyor. Zira, SGK bu konuyu biraz da gurur meselesi yaptı. 300 günden sonra, bunda da geri adım atmak istemiyor. Annelere sadece mahkeme yolu kalıyor. Annelerin önce SGK’na başvurup, başvurusu reddedilince konuyu mahkemeye götürmeleri gerekiyor.
***
Çalışma Bakanı’nı kim yanıltıyor?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, teknik uzmanlık veya iyi bir ekiple çalışılması gereken makamlardan birisi. Şüphesiz bir Bakanın her konuya vakıf olması, her sorundan haberdar olup çözüm araması mümkün değil
Ancak, konu milyonlarca anneyi ilgilendiren doğum borçlanması olunca bu konunun çözümü için sayın Bakanın el atması gerektiğini düşünüyorum. Örneğin Ömer hocanın, Marmara Üniversitesindeki çalışma arkadaşları Prof. Dr. Ali Rıza Okur, Prof.
Dr. Müjdat Şakar gibi sosyal güvenliğin duayen hocalarına “doğum borçlanmasında ne hatamız var?” diye sormasının yararlı olacağını düşünüyorum.
Önce askerlik hizmetini yapıp, sonra sigortalı oldukları takdirde erkeklere borçlanma imkanı tanınmasına ve bu şekilde askerlik borçlanması yapanların sigortalı başlangıç tarihleri de geriye gitmesine rağmen, aynı hak doğum yapan annelere tanınmıyor.
Daha önce de yazmıştık. Kanunda açık bir şekilde, sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler için borçlandırılma halinde, sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlandırılan gün sayısı kadar geriye götürüleceği belirtilmiş. Annelerin mahkemede hakime, “aynı maddeye göre borçlanma yapanların bazısının başlangıç tarihi geriye giderken, bazısı neden geriye gitmiyor” dediğinde SGK avukatının ne cevap vereceğini merak ediyorum doğrusu.
