Gurbetçilerimizin en çok merak ettiği konuların başında yurtdışındaki sigorta başlangıç tarihinin Türkiye’de dikkate alınıp alınmayacağıdır.
Bilindiği üzere 4/a (SSK) sigortalılarının ne zaman emekli olacağının tespitinde işe giriş tarihi önem taşımaktadır.
Özellikle Türkiye’de sigortası olmayan veya yurtdışı sigorta başlangıcı daha eski olan gurbetçilerimize emeklilik imkânı sağlanmaktadır.
6552 sayılı Kanun ile Kanunun 5. maddesinin beşinci fıkrasına “Uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinde Türk sigortasına girişinden önce akit ülke sigortasına girdiği tarihin Türk sigortasına girdiği tarih olarak kabul edileceğine ilişkin özel hüküm bulunan ülkelerdeki sigortalılık sürelerini borçlananların akit ülkede ilk defa çalışmaya başladıkları tarih ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilir.” cümlesi eklenmiştir.
Bu düzenlemeye göre 5510 sayılı Kanunla 5510 sayılı Kanundan önceki sosyal güvenlik kanunlarında sigortalılık süresi şartını öngören uzun vade sigorta kollarından sağlanan hakların tespitinde sosyal güvenlik sözleşmesinde özel hüküm bulunan akit ülkedeki çalışılmaya başlanılan tarih Türkiye’de işe giriş tarihi olarak ele alınacaktır.
Sosyal güvenlik sözleşmelerinde özel hüküm bulunan ülkelerdeki sigortalılık başlangıç tarihleri işe girişin tespitinde dikkate alınmaktadır. Almanya’dan prim iadesi alınan süreler ile İsviçre’den prim transferi yapıldıktan sonra borçlanılan sürelerdeki çalışmaya başlanılan tarih ülkemizde ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilir.
SGK’nın 2014/27 sayılı Genelgesine göre;
– Türkiye’deki sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler borçlanılmış ise sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülür.
– Türkiye’de sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi hizmeti bulunmayanların sigortalılıklarının başlangıç tarihi, borcun tamamen ödendiği tarihten, sigortalı ölmüş ise ölüm tarihinden, borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülmek suretiyle tespit edilir.
– Birden fazla yurtdışı hizmet borçlanması yapılması durumunda da sigortalılık süresi başlangıcı, borcun en son ödendiği tarihten, borçlanılan toplam gün sayısı kadar geriye götürülerek belirlenir.
– Sosyal güvenlik sözleşmesi yapılmış ülkelerdeki hizmetlerini, bu Kanuna göre borçlananların, sözleşme yapılan ülkede ilk defa çalışmaya başladıkları tarih, ilk işe giriş tarihi olarak dikkate alınmaz. Ancak, uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinde Türk sigortasına girişinden önce âkit ülke sigortasına girdiği tarihin Türk sigortasına girdiği tarih olarak kabul edileceğine ilişkin özel hüküm bulunan ülkelerdeki sigortalılık sürelerini borçlananların âkit ülkede ilk defa çalışmaya başladıkları tarih, ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilir.
İlk defa çalışmaya başlanılan tarihin Türkiye’de ilk işe giriş tarihi olarak kabul edildiği akit ülkeler listesi:
Almanya, Arnavutluk, Avusturya, Azerbaycan, Belçika, Bosna Hersek, Çek Cumhuriyeti, Fransa, Gürcistan, Hırvatistan, Hollanda, İsviçre, Kanada, Kebek, K.K.T.C., Lüksemburg, Makedonya, Slovakya, Kore, İtalya, Tunus.
Buna göre bu ülkelerdeki sigortalılık sürelerini borçlananların bu ülkelerdeki işe başlama tarihi, Türkiye’de hiç çalışma yoksa veya Türkiye’deki sigortalılığın başlangıç tarihinden önce ise aylığa hak kazanıp kazanmadıklarının tespitinde Türkiye’de ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilecektir.
