Ümmügülsüm Çelik, şair-araştırmacı bir yazar olarak büyük bir kültür hizmeti gerçekleştirmiştir.
Temmuz 2004’te Ay Yayınları tarafından basılan, 261 sayfalık “Fethiye’de Eldirek’li Göçebe Yörükler ve ELDİREK KİLİMLERİ” isimli kitabı yayımlanmıştır.
1959 yılında Fethiye Eldirek Köyü’nde doğan yazar, eğitiminden sonra, şiir yazmaya, kilim üzerine çalışmaya, kültürel saha çalışmalarına başlamış ve giderek bu alanlardaki çabalarını derinleştirerek, kitaplar yazmış, sergiler açmış, söyleşi ve etkinliklere katılmıştır.
İNCECİKTEN adlı bir şiir kitabı 2003’te yayımlanmıştır.
Eldirek üzerine kitabı; köyün tanıtımı ile başlamakta, kilimci göçebe yörükler, yönetim, yayla köyü, asırlarca yayla göçleri, eldirek adının tarihçesi, Fethiye’de ilk sebzecilik, hayvancılık, maniler, doğum, sağlık, giyim-kuşam, evlenme, güreşler, kurtuluş savaşında Erdilekliler, tekerlemeler, ata sözleri, dualar, ölüm adetleri ve KİLİMLER devam etmektedir..
Kilim, keçe, ıstar, çul dokuma, kolan, heybe gibi bu alandaki dokumacılığın, boyamacılığın, ip ve iplik eğirme süreçlerinin hepsini şekillerle destekli olarak içeren geniş kapsamlı bir yöre-bölge kültürü kitabıdır bu yapıt.
Kilimlerin bir dili vardır.
Renklerinden, şekillere, nakışlardan, örgülere…
Bu dili anlamak, çözmek için bu üretim sürecini, halkın duygu ve düşüncelerini, türkü ve öykülerini bilmek-anlamak şarttır.
Sayfa 168-169’da bu konuda kapsamlı-güzel bir açıklama vardır.
Kitabın sonunda “Eldireklilerin Dili” başlıklı A harfinden Z’ye bir sözlük konulmuştur.
Bu eseriyle Ümmügülsüm Çelik bir bölgeyi, bir yöreyi, bir ilçeyi Türk Edebiyatına taşımıştır.
Bunu, halkın kültürüyle, türkülerinden öykülerine, masallarından ninnilerine, manilerine, gündelik yaşamından, asırlar önceki tarihine, göçebe kültüründen yaylacılığa, tarımından kilimlerine kadar bir çok açıdan belgelemiş ve gelecek kuşaklara kalıcı bir kaynak bırakmıştır.
Yazarı bu çalışması ve hizmetleri için gönülden kutlarız.
Daha nice edebiyat, sanat, kültür, tarih çalışması yapacağına olan inancımız tamdır.
Sevgiyle ve üretkenlikle kalın..
