Zaman zaman okurlarımızdan gelen sorunları buradan duyuruyorum. Son dönemlerde rapor öncesi ücretsiz izin kullanması nedeniyle mağdur edilen sigortalıların sayısı artınca, bu konuyu yazmam gerektiği kararına vardım. 4/a (SSK) Sigortalılarına, hastalık nedeniyle çalışamadıkları sürelerde doktor raporunda belirtilen süreler dahilinde geçici iş göremezlik ödeneği veriliyor.
Yine doğum nedeniyle 4/a (SSK) sigortalısı kadının, doğumdan önceki ve sonraki sekiz haftalık, çoğul gebelik halinde ise doğum öncesinde ilk on haftalık sürelerde doğum parası olarak bilinen geçici iş göremezlik ödeneği verilmektedir.
Sigortalı kadının isteği ve hekimin onayı ile doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışılması halinde, bu süreler doğum sonrası istirahat süresine eklenmektedir.
90 gün prim ödeyen rapor parası alır
Sigortalı kadının gebeliğinin başladığı tarihten itibaren doğumdan önceki ve sonraki sekiz haftalık, çoğul gebelik halinde ise doğum sonu on haftalık sürede çalışmadığı her gün için geçici iş göremezlik ödeneği ödenebilmesi için;
-Doğumdan önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması,
-Bu süre içinde iş yerinde çalışmamış olması,
-Doğum olayının gerçekleşmiş olması,
gerekmektedir.
10 günden fazla ücretsiz izne dikkat
SGK Uygulamasına göre; hastalık ve analık hükümlerinin uygulanmasında sigortalılık niteliğinin ödenen primin ilişkin olduğu günü takip eden 10’uncu günden başlanarak yitirilmiş sayılmaktadır.
Ancak, sigortalının;
– İlgili kanunlar gereği sigortalının ücretsiz izinli olması, greve iştirak etmesi veya işverenin lokavt yapması hallerinde, bu hallerin sona ermesini,
– Diğer hallerde ise birinci fıkrada belirtilen tarihleri, takip eden onuncu günden başlanarak sigortalılık niteliğini yitirmiş sayılacağı hükme bağlanmıştır.
İş Kanununa istinaden yıllık ücretli izinlerini işyerinin kurulu olduğu yerden başka bir yerde geçirecek olanlara istekleri halinde gidiş ve dönüşlerinde yolda geçirilecek süreleri karşılamak üzere 4 güne kadar ücretsiz izin verilme zorunluluğu bulunmaktadır.
Kanuni zorunluluk dışında gerek toplu iş sözleşmeleri gerekse yönetmelik ve sigortalı işveren arasındaki sözleşme gibi genel düzenleyici tasarruflarla daha uzun bir süre ücretsiz izin verilebilmektedir. Ancak kullanılan ücretsiz iznin 9 günden fazla olması halinde SGK bu nitelikteki ücretsiz izinleri yasal saymayarak sigortalıya iş göremezlik ödeneği vermemektedir.
Örneğin, 01/09/2010-15/09/2010 tarihleri arasında ücretsiz izin alan sigortalının SGK uygulamasına göre sigortalılık niteliği 10/09/2010 tarihinde yitirilmiş olacaktır. Bu sigortalı 16/09/2010 tarihinde doğum öncesi izne ayrılmışsa kendisine iş göremezlik ödeneği ödenmemektedir.
Bu uygulama her yönüyle yanlış olmasına rağmen, sigortalılar mağdur olmamak için 10 günden fazla ücretsiz izin kullanmaları halinde, istirahata ayrılmadan önce mutlaka en az bir gün çalışmalı ve işvereni de en az bir gün prim bildirmelidir. Böylece rapor öncesi bir gün çalışmak suretiyle geçici iş göremezlik ödeneği alabilecektir.
