Prof. Dr. Canan Karatay’ ın “Turşu yiyin yaşlanmazsınız” sözünün bilimsel dayanağı yoktur (1).
Böyle iddialı bir laf edebilmek için bunun “delillerini de ortaya koymak gerekir”.
Mayalı gıdalara genel bir methiye, bağırsak bakterilerinin önemine vurgu durumu kurtarmaz!
Evde yapılan turşu elbette faydalı bir yiyecektir, herkesin sofrasında bulunması gerekir ama buradan bir “yaşlanmama” vaadi çıkarmak doğru değildir.
Ben de ev turşusunu çok seven, zevkle yiyen ve tavsiye de eden biriyim.
Gel gelelim, beslenme bir bütündür, turşu da adam gibi beslenmenin olmazsa olmaz yüzlerce unsurundan biridir, o kadar!
Turşuyu böyle “havalandırmayı” doğru bulmuyorum.
Turşu yerseniz turşu gibi olursunuz
Canan Hoca’ nın aynı sohbette dile getirdiği “Turp yerseniz turp gibi olursunuz” sözüne karşı da insanın aklına ister istemez “Turşu yersek turşu gibi olur muyuz” sorusu geliyor.
Bu kalıbı kabak, hıyar, kavun, pırasa, şalgam… ve aklınıza gelen diğer sebze ve meyvelere de uyguladığınızda da en azından kulağa hoş gelmeyen ifadeler ortaya çıkıyor.
Turp yiyince turp gibi olunmadığı gibi, turşu yiyince de turşu gibi olunmaz ve teşbihte tabii ki hata olur.
Turp da turşu da faydasız demiyorum, tam aksine tabii ki faydalıdırlar, tabii ki yenmelidirler, ben ikisini de severek yerim.
Gelelim neticeye
Bu vesile ile benim “adam gibi beslenme” diye isimlendirdiğim sağlıklı beslenme tavsiyelerimi hatırlatmak istiyorum.
BİR: Hiçbir yiyeceğin yüceltilmesi doğru değildir, mucize diye bir yiyecek de içecek de yoktur.
Her bir gıda -elbette sağlıklı üretilmiş olmak kaydıyla- kendi başına bir mucizedir.
İKİ: Faydalı diye herhangi bir gıdanın “istenildiği kadar yenmesini” de yanlış bulurum.
Her şeyin makul bir miktarı vardır ve mümkün olduğunca da buna uyulmalı hatta mümkünse makulün alt sınırına yakın kalınmalıdır.
ÜÇ: Endüstrinin elinin değdiği tüm “işlenmiş ve paketlenmiş gıdalara” şüpheyle bakmak gerekir.
Ben şüpheyle değil “hiç bakmıyorum”, ağzıma zerresini koymamaya itina ediyorum.
DÖRT: Sağlıklı beslenme herhangi bir gıdayı öne çıkararak savunulamaz, diğerlerine saygısızlık hatta ayıp edilmiş olacağı gibi yanlış beslenme alışkanlıklarına davetiye çıkarır.
BEŞ: Asla gıda takviyesi tuzağına da düşmeyin, balık yağını balıktan, D vitaminini güneşten almaya bakın.
Paketlenmiş gıdalara veryansın edenlerin paketlenmiş balık yağı, probiyotik tavsiyesine “bu ne perhiz bu ne lahana turşusu” diye gülüp geçin.
YEDİ: Bunlar benim fikrimdir, isteyen beğenir isteyen beğenmez, aklına yatan uygular, yatmayan uygulamaz.
Karar sizindir!
