Namık Kemal, tiyatroyu aşka benzetir. Tiyatro hüzün verse dahi verdiği hüzünde bir lezzet bulunduğunu konusunda özgün düşüncelerini şöyle aktarır: “Dünyanın güzelliklerini, çirkinliklerini, doğrularını gözler önüne seren tiyatrodur. Tiyatro dünyanın aynasıdır. İnsanı düşündürürken doya doya güldürür.” *
Tiyatro: Yaşanmış ya da yaşanması olabilir olayları, okuyucuya anlatmak yerine sahnede canlandırarak seyirciye aktaran bir edebiyat türdür.
Namık Kemal, tiyatroya ilişkin düşüncesinde klâsisizm ve romantizmin etkisindedir. Klâsik ve romantik sanat adamları gibi, o da konuların tarihten seçilmesini; halkın tarih bilinciyle uyanışa yöneltilmesini ister. Klâsikler gibi, tiyatroyu zevk vererek eğlendiren bir sanat türü olarak görür. Ancak klâsisizmin üç birlik kuralını tenkit ederken referans olarak romantizmin ilkelerini kullanır. Tiyatroya ahlâkilik ararken de klâsik sanatçılar gibi düşünür. Tiyatro eserinde seyircinin ahlâkî olgunlaşmasına zemin hazırlayan konuların işlenmesini ister.
Türk edebiyatında yazılan ilk tiyatro örneği Şinasi’nin Şair Evlenmesi adlı yapıtıdır. Sahnelen ilk tiyatro eseri ise Namık Kemal’in Vatan Yahut Silistre’sidir. Cumhuriyet Dönemi ile birlikte Türk edebiyatında bu türde güçlü bir değişim görülmüştür.
Tiyatrocunun Başlıca Özellikleri:
› Tiyatro, göstermeye bağlı edebi metinlerdir yani yaşanması muhtemel bir olay sahnede canlandırılır.
› İlkokuldan başlayan piyes adıyla da bilinir.
› Sahnede gösterilen oyun hem göze hem de kulağa hitap ettiği için etkileyicilik gücü yüksektir.
› Olay, zaman, mekân ve kişiler yapı unsurlarını oluşturur.
› Konusuna göre trajedi, dram ve komedi olarak üçe ayrılır.
› Tiyatroda günlük konuşma dili kullanılır.
› Gerçeğe oldukça yakındır.
Başlıca Tiyatro Terimleri:
Aktör: Sahnede karakteri canlandıran erkek oyuncu.
Aktris: Sahnede karakteri canlandıran kadın oyuncu.
Dekor: Eserde tasvir edilenlere yönelik olarak sahneyi oluşturan nesneler.
Diyalog: Oyunda en az iki kişinin karşılıklı konuşması.
Dublör: Oyundaki yedek oyuncu.
Fasıl: Oyun esnasındaki perde ya da bölümler.
Jest: Oyuncuların sahnede yaptıkları her türlü el, kol, ayak ve beden hareketleri.
Mimik: Oyuncuların sahnede yaptıkları yüz ve göz hareketleri.
Koro: Oyunlarda kadın ve erkeklerden oluşan ve şarkı söyleyen topluluk.
Kostüm: Sahnede oyuncuların rollerine uygun olarak giydikleri kıyafet.
Kulis: Sahnenin arkasında yer alan ve seyircinin göremediği oda.
Pandomim: Sadece jest ve mimiklerle yapılan sözsüz oyun.
Perde: Oyunu oluşturan bölümler.
Sahne: Oyuncuların rol için çıktıkları ve oyunun oynandığı bölüm.
Suflör: Oyun sırasında arkadan konuşmaları fısıldayan kişi.
Tuluat: Metne dayanmayan, doğaçlama oyun.
***
Şimdi gelelim başlıkladığımız Tekirdağ Namık Kemal Bölge Tiyatrosu, haberine… Bu sırada Tekirdağlılara tiyatro sevgisi ve tiyatro izleme alışkanlığı kazandıran tiyatro sanatçısı Yılmaz İçöz’ü yâd etmeden geçemeyeceğim!
*
Sosyal medya paylaşımında; Uğraştaşlarım Yavuz Yalçın- Cavit Avar gönderimli bir haber okudum. Altında yorumlar…Dilerseniz birlikte okuyalım:
TEKİRDAĞ yakın tarihinin kültür-sanat alanında önemli bir olayını inceledim. Namık Kemal Bölge Tiyatrosu‘nu, Tekirdağ tarihine not düşmenin mutluluğunu paylaşıyorum! Üç yıla yakın süren bu çalışma için aşağıda adları yazılı kişi, kurum ve sosyal medya hesaplarına teşekkürler…
1-Görüşmelerle bilgi, belge ve fotoğraf desteklerini sağladıklarım:
Murat Başyazgan, Nedim Yılmaz, Yalçın Aydemir, Birgül Güner Örnek, Gökhan Çetintaş, Mustafa Karadaş, Nazif Ömer Aygar, Hadi Ülker, Nazmi Güneş, Bülent Yalçın, Şerif Arslan, Uğur Özkaya, Emrah Ertetik, Bahadır Yavaş, Ali Işıkgör, Cavit Avar, Ümit Başyazgan…
2-Sosyal Medya paylaşımlarından, arşivlerden ve oyun broşürlerindeki yorumlarından ararlandıklarım:
Av. Güneş Gürseler, Eğitimci Yazar Muhsin Durucan, Büyükşehir Belediye Başkanı TC Kadir Albayrak, Berna İçöz, Seniha Çavuşoğlu, Oğuz Zenginoğlu, Fahriye Aysun Demiralp, Zeynep Serpil Bıyıklı, Av. Altan Çulha, Av. Cavit Turgay, Rahmetli Belediye Başkanı Osman Tabak, Kadir Çebi, Ahmet Aygün, Engin Denizci, İbrahim Olcayto, Ahmet Erkmen, Tekirdağ Büyükşehir WEB sayfası, Tekirdağlılar-Çocukluğumuz-Anılarımız Grup Sayfası, Şafak Gazetesi, Zafer Gazetesi, Yeni İnan Gazetesi…
***
Tasarımın gerçekleşmesi, insanların tiyatro izleme olanağına kavuşması için emeği geçenlere takdirlerimi sunarken başarılar dilerim.
*
