Okurumuz Murat Aslan diyor ki, 15 yıl özel bir şirkette çalıştım, tazminatlı çıkıp yapıp başka bir şirkette çalışabilir miyim?Bu köşeden zaman zaman 15 yılı ve 3600 günü dolduran işçilerin kıdem tazminatı alarak ayrılabildiklerini yazmıştık.
Gerçekten de özellikle uzun yıllarını verdikleri işyerlerinden ayrılmak isteyip, kıdem tazminatını alamadıkları için çalışmaya devam eden çok sayıda işçi için adeta bir can simidi oldu 15 yıl 3600 günle kıdem tazminatı hakkı.
Okurumuz gibi, bu şekilde kıdem tazminatını alarak ayrılanların belki de en çok merak ettikleri husus, kıdem tazminatını aldıktan sonra başka bir yerde çalışıp çalışamayacaklarıdır.
İş Kanununda kıdem tazminatını aldıktan sonra başka bir yerde çalışılmayacağına ilişkin bir yasal hüküm olmadığı gibi, işçinin çalışma hakkının da engellenmemesi gerekir.
Ticaret liselinin SSK primi
Okurumuz Ayhan Semen, “02/12/1966 doğumluyum. Ticaret lisesi mezunuyum. Okulu bitirdikten sonra bir şirkette 20/11/1984’te işe girdim. 3 ay kadar çalıştım sonra işten ayrıldım. Sigortada ilk işe girişim 20/11/1984 olarak çıkıyor. Ayrıca SSK numaramı da ilk defa burada aldım. Fakat hiç prim görünmüyor. Bunu araştırdım beni çırak olarak çalışıyor göstermişler. Benim durumum ne olacak?” diyor.
Değerli okurumuz, Ticaret lisesinde ödenen primler sadece iş kazası, meslek hastalığı ve hastalık sigortasına ilişkindir. Yani, Ticaret Lisesinde öğrenim görürken işletmelerde yaptığınız staj süresince okul tarafından emeklilik primi yatırılmaz.
Ancak normal çalışma yaşamında da ticaret lisesinde iken verilen SSK numarası kullanılır.
Normal çalışma yaşamında aynı numarayı kullanmış olmanız stajer işlemi yapıldığını göstermez.
Bazen işyerlerinde bordrolarda SSK numarası yanlış yazılması veya hiç yazılmaması, mutabakatsızlık, işe giriş yapılıp prim belgelerinin verilmemesi gibi nedenlerle çalışmalarınız SGK sisteminde görünmeyebilmektedir.
Yani, bir işyerinde normal sigortalı olarak çalışmış iseniz çırak gösterilemeyeceğiniz gibi, ticaret lisesi stajında da emeklilik primi yatmayacaktır.
İsteğe bağlının emekliliği
Okurumuz Ümüne Tezer diyor ki; “14 nisan 1961 doğumluyum. SSK girişim 4 Haziran 1977. Toplam prim ödeme gün sayısı mart 2009 itibariyle 2335 ve mayıs 2009’dan bu yana da isteğe bağlı sigortalıyım. 1978-2002 arasında çalışmadım. Ne zaman emekli olabilirim?”
4 Haziran 1977 tarihli işe girişinize göre, 40 yaşını, 20 yıl sigortalılık süresini ve 5000 gün sayısını doldurarak emekli olabilirsiniz. Sizin sigortalılık süresi ve yaş şartını tamamlamanıza rağmen prim gün sayısını doldurmadığınız görülmektedir.
İsteğe bağlı sigorta primi ödeyerek eksik günlerini tamamlamaya çalışanlar için dikkat edilmesi gereken önemli bir sorun vardır.
01.20.2008 tarihinden sonra isteğe bağlı sigortaya ödenen primler 4/b (Bağ-Kur) sigortalılığına esas sayılmaktadır. Bu nedenle prim gün sayınızın (5000 gün) dolmasına 1260 gün kala isteğe bağlı sigortadan çıkarak, kalan süreyi bir işyerinde işçi olarak (SSK’lı çalışarak) tamamlamanızı öneririz.
