Hınca hınç parti bayraklarıyla dolu meydanlar, rengârenk bulvarlar, adım başı karşılaşılan adaylar, çoğu şirazesi kaçmış vaatlerle bir yerel seçim dönemi daha bitti.
Şimdi bu ilk haftada, seçilen, seçilemeyen adaylar, başkanlar kader sarhoşudur.
Seçilemeyenlere etraflarındakilerden gelen tek tük “başkanım, başkanım” sesleri keyif verir, onlar da en geç bir haftada yok olup giderler…
*****
Başkanlar ise ilk arbedenin ardından, etraflarındaki o kalabalık sıyrılır sıyrılmaz muhakkak fırsat buldukça koltuklarıyla konuşurlar.
Kimse duymaz ama aralarında hummalı bir sohbet geçer,
“Evet, sevgili koltuk, bir beş yıl daha başbaşayız. Seçimlerde çok yorulduk, önce biraz dinlenelim sonra seninle yapacağımız çok şey var”
Bu sıcak diyaloglar, başkanla koltuk her baş başa kaldığında devam eder.
*****
Aday ilk kez seçiliyorsa bu konuşma daha sık yaşanır, koltukla başkan çaktırmadan gülüşür, kesişir.
Evet, artık koltuklara oturuldu ve muhabbet başlıyor ama bu tatlı muhabbet bu dönemde, yazık ki uzun sürmeyecek.
En azından 2 bin 351 belediye için uzun sürmeyecek.
2008 yılı başında Türkiye’de 3 bin 220 belediyeden yalnızca 7’sinin borcu bulunmuyordu. 862 belediye kapatılınca ve 7 borçsuz belediyeyi de düşünce 2351 belediyede koltukların yeni sahipleri hemen günün gerçeklerine döneceklerdir.
*****
İktidar partisinden ya da değil tüm belediyeler gırtlağa kadar borç yükü altında çalışmalarını yürütmeye çabalayacaklar. Belediyelerimizin tam 10.1 milyar YTL borcu bulunuyor. Borcun yaklaşık yüzde 85`i yani 8.6 milyar YTL’si 465 belediyeye ait. Ödeme güçlüğü çeken bu belediyelerin, 5 yıllık tahmini geliri, borcun ancak yüzde 20`sini kapatmaya yetiyor. Durum bu kadar vahim….
******
Borç yiğidin kamçısı….”Gelirine göre borçlanmış olabilirler” diye düşünebilirsiniz ama zaten sorunun önemli kısmı burada. Çünkü Hükümet seçimlerin hemen ardından, zaman yitirmeden İller Bankası’ndan belediyelere genel bütçe vergi gelirlerinden düşen paydan kesinti yapmaya hazırlanıyor.
Zaten borç yükü altında olan belediyeler, daha kıt kaynaklarla hizmet üretmeye çalışacaklar. Bugünkü yapı içinde, belediyeler piyasadan serbestçe borçlanabiliyorlar ve borçlu belediyeler çok daha borçlu hale gelebilecekler.
Belediyelerin nerede iflas edebileceğini bilmek ise mümkün değil çünkü kamu hizmeti yaptıkları gerekçesiyle onların iflasına izin verilmiyor. Kendi yetkileriyle borçlanmasına izin verilen birimlerin iflas etmelerine izin verilmiyorsa işte bugünkü tablo ortaya çıkar.
Türkiye’de iktisadi olarak iflas etmiş kamu kurumları yaşamaya devam ediyorlar. Çünkü, kamu görevi her şeyin üzerinde görülüyor.. Belediyelere borç verenler de böyle düşündükçe borç dağları sürekli yükseliyor.
Elbette sonuçta fatura Hazine’ye çıkacak ama yeni dönem başkanlar da bu tablodan fazlasıyla nasiplerini alacaklardır.
******
Şüphesiz Hükümet’in bu kadar çok borçlandığı, halkın “sonuçta bu faturalar bana dönecek” diye düşünmediği Türkiye’de belediyeleri çok zor günler bekliyor.
Çöp toplayamaz, kanalizasyonları işletemez, parklarına bakamaz ve çalıştırdıklarına ücret ödeyemez duruma düşecek belediye çok olacaktır.
Zaten borçlu olan belediyelerin kaynaklarının daha da kesilmesi elbette bu duruma tuz biber ekecektir.
İlk haftadan bunları yazmak biraz belki ağır oldu ama bu gerçekleri bilerek koltuklarla muhabbet etmekte yarar var…
Yoksa başkanlarla koltuklar birbirine gülümserken diken yine bizlere batıyor…
Seçilen tüm başkanlarımızı Gözlem Gazetesi olarak içtenlikle kutlar ve elbette iyi şanslar dileriz.
