Okulların açılması ile birlikte mesleki eğitim programları kapsamında meslek lisesi öğrencileri, işletmelerde zorunlu stajlarını yapmaya başladılar.
Esasen meslek liseleri ülkemizde sanayi ve istihdam açısından en önemli kurumlardır.
Mutlaka meslek liselerinin öğrenci tercihlerinin arttırılmasını sağlayacak ve bu açıdan sanayi kuruluşlarının eleman ihtiyacının sağlanmasında kilit rollerine uygun teşvikler faydalı olacaktır.
5510 Sayılı Kanun’a göre, “meslek liselerinde okumakta iken veya yükseköğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler”, 5 (b) kapsamında sigortalı sayılmaktadırlar.
Zorunlu staj yapan öğrencilerin sigorta primlerini öğrenim gördükleri okullar yatırmaktadır. 5510 Sayılı Kanun’un “Prim Ödeme Yükümlüsü” başlıklı 87. maddesinde düzenlenmiştir.
Stajyer öğrenciler için prim ödeme yükümlüsü, meslek liselerinde okumakta iken staja tabi tutulanlar için okulları; yükseköğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler için yükseköğrenim kurumlarıdır.
5 (b) kapsamında sigortalı sayılanlar hakkında sadece iş kazası ve meslek hastalığı sigorta primleri ödenmektedir.
Stajyerler adına emeklilikle ilgili uzun vadeli sigorta kolu primleri yatırılmadığından dolayı staj sigortası SGK açısından emeklilik hesabında sigorta başlangıç tarihi sayılmaz, ayrıca prim gün sayısı olarak da dikkate alınmaz.
Stajyerlerin sigorta bildirimleri okulları tarafından yapılmakla birlikte, ücret ödemesi işyerleri tarafından yapılmaktadır.
Mesleki eğitim gören/staj yapan öğrencilere, mesleki eğitimin devam ettiği sürece yürürlükteki asgari ücretin net tutarının %30’undan az olmamak üzere işyeri tarafından ücret ödenir.
Stajyerlerin iş kazası bildirimleri staj gördüğü işyeri işverenleri tarafından yapılmaktadır.
Sigortalı olan stajyerlerin, her ne kadar prim ödeme yükümlüsü okul/yükseköğrenim kurumu olsa da, 6331 Sayılı Kanun gereğince stajyerlerin diğer sigortalılardan ayrı olarak değerlendirilmemesi ve işverenlerin stajyerlerden de sorumlu olması nedeniyle stajyerlerin iş kazası veya meslek hastalığı bildirimleri işverenler tarafından yapılacaktır.
Stajyerlerin iş kazası bildiriminin işverenler tarafından kolluk kuvvetlerine derhal, SGK’ya en geç kazadan sonraki üç iş günü içinde yapılması gerekir. Ayrıca ilgili stajyer öğrencinin öğrenim gördüğü eğitim kurumuna da yazılı olarak bilgi verilmesi gerekmektedir.
İşverenlerin, iş kazasını bildirmeme yükümlülüğü nedeniyle doğabilecek idari para cezasıyla karşılaşmamaları için bu hususa dikkat etmeleri ve stajyerlerin maruz kaldığı iş kazalarını mutlaka SGK’ ya bildirmeleri önem arz etmektedir.
İş sağlığı ve güvenliği yönünden işveren tarafından stajyerlere eğitim de verilmesi gerekir.
Çalışanların İş Sağlığı Ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik madde 7’ye göre; çırak ve stajyerlerin eğitim ve bilgilendirilmelerinden uygulamalı eğitim alınan işyerinin işvereni sorumludur.
Ancak işverenin kabul etmesi halinde çırak ve stajyerlerin eğitimini devam ettirdiği eğitim ve öğretim kurumunda tamamladığı iş sağlığı ve güvenliği dersleri veya kursları temel eğitim yerine geçer.
Sonuç olarak, stajyerlerin iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinden staj gördükleri işverenler sorumludur. Ayrıca ücret ödemesi ve iş kazası bildirimi staj gördükleri işverenler tarafından yapılır.
