Bu topraklarda yüzyılların bilgeliği var.
Soğuk kış günlerinin vazgeçilmez çorbası, Şereflikoçhisar’ımızın kültür hazinesi olduğu gibi, Anadolu’nun efsanevi çorbasıdır. İç Anadolu’da her il sahip çıkar. Oysa Arabaşı çorbası İç Anadolu’nun bütün illerinde yaygındır. Bu bir Türkmen çorbasıdır. Küçük lezzet farklılıkları olabilir. Kar, kıyamet, tipi, zehir zemberek kış gecelerinde sini etrafında insanları buluşturan bir çorbadır. Lezzetine akraba, dost kaşıkları lezzet katar.
Şereflikoçhisar’da her yılbaşı gelenektir. Arabaşı çorbası yapılır. Biraz zahmetlidir. Hava sıcaklığı ‘0’ derece ve altına düşünce mutlaka her evde yapılır. Salçalı, acı, sıcak ve hamur ile yapılan bu çorba av eti, kaz eti, tavuk eti, horoz eti ve hindi eti ile sofralarımızın baş tacıdır.
Aslında Arap Aşı Değildir
Akşam yemeğinden sonra gece vakti yendiği için ara aşı’dır. İki tane ‘a’ ard arada kullanılamadığı için ‘b’ harfi araya kaynamıştır. Koskocaman bir tepside hamur çeşidi bir malzemeyle acı acı tam kış çorbasıdır. Besin değeri çok yüksektir. Yapan kişiye ve yöreye göre lezzet değişebilir. Ama Şereflikoçhisar’da tadı bir başkadır.
Arabaşı Çorbasının neden ‘gece’ içildiğinin hikâyesi
Eskiden avcılık ve av hayvanları tüketimi çok yaygınmış. Anadolu’da kış günü bir avcı avdan tavşan, yaban ördeği, yaban kazı ve keklik ile döner. Evin hanımı yaban kazının haşlamasını yapar. Kış mevsiminde gün erken batar bilirsiniz, aile haşlaması yapılan yaban kazının bir kısmını ekmekle birlikte yer. Geceler uzun olduğu için, gecenin ortasında acıkırlar. Evin beyi yuvasının yapıcısı kabul ettiği eşine seslenir. ”Acıktım hanımm…“ çocuklardan da acıktık anaaa” sesleri yükselir. Çilekeş, gönlü zengin, sevgi dolu, yaratıcı Anadolu kadını ocak başına gider haşlanmış yaban avının bir kısmı, suyu ile birlikte tencerededir. Evde ekmek yoktur. Hemen un çuvalına koşar. Ekmeğin mayalanması sabahı bulacak. Un ve tuzu su ile karıştırarak pişirir, siniye döker. Haşlama suyuna eti didikler. Tavada tereyağında unu kavurur didiklenmiş etin üzerine yavaş yavaş karıştırarak döker. Kurutmuş olduğu kırmızı acı biberleri ufalar yağda karıştırır biraz da kırmızı yağ dedikleri salça katar. Eşi ile birlikte sofrayı kurup bu enfes çorbayı yüzyıllara armağan ederler.
Arabaşı Çorbası Neden Hamur ile tüketilir?
Atalarımız ekmek yerine bu hamuru yapmış. Ve çok güzel bir damak lezzeti oluşturmuşlar. Hamurun kıvamını tutturmak çok zordur. Özenle yapılmış hamurdan önce bir parça alırsın ağzına, sonra sıcak ve acılı çorbadan bir kaşık alıp ağzında yumuşattığın hamuru yutarsın. Çorba içme süreci böyle devam eder.
Hamuru çiğnemek yoktur. Çorba ile birlikte yumuşar ve mideye yolculuk yapar. Hamurun amacı, çok sıcak ve acı olan çorbanın sıcaklığını ve acılığını biraz olsun dilde hafifletmektir.
Atalarımızdan gelen bir gelenek vardır. Tepsideki hamuru ilk kim bozarsa, sofrada bulunanları Arabaşı Çorbası için davet edecektir. Kuraldır.
Zaman içinde sunum değişti
Eskiden hamurun döküldüğü koca sini ortaya konulurdu. Baklava dilimi şeklinde kesilen hamurun tam ortasına büyük bir kâse içinde çorba konulurdu. Günümüzde tabaklar çoğaldı. Servis tabaklarına bir –iki dilim hamur ve kişiye özel kâsede çorbası ikram ediliyor.
Yöremize ait lezzeti ile “Şereflikoçhisar Arabaşı Çorbası” Anadolu’da şubesidir. Ata kültümüzün en belirgin belgesidir. Atalarımıza ithaf olunur.
Şereflikoçhisar Yöresinde Arabaşı Çorbası
Kar yağıp kazlar yağlanmaya başlayınca yapılan çorbamızın malzemeleri:
4 Kaşık un/1 tane büyük Kaz ( kaz etinin güzel olması için hayvanın yağlanması gerekiyor.) Kaz yoksa eğer/ 1 tane büyük tavuk
2 kaşık tereyağı /Kurutulmuş biber
2 Kaşık biber salçası (arzuya göre domates salçası da kullanabilirsiniz) /Tuz
Kaz veya tavuğu büyük bir tencerede haşlayın. Etini tencereden alıp bir tepsi içinde didikleyin. Ayrı bir tavada tere yağda unu kavurun. Kurutulmuş biberi ufalayıp tere yağ içine katın. 2 kaşık biber salçasını ekleyerek kavurmaya devam edin. Tencerede bulunan tavuk suyuna, tereyağda kavrulmuş olan karışımı yavaş yavaş ekleyin, sonra karıştırarak didiklediğiniz tavuk veya kaz etini ekleyin ve kısık ateşte kaynamaya bırakın.
Amacım sizlere yemek tarifi vermek değil. Yemek kültürümüzü gelecek nesillere aktarmaktır. Şereflikoçhisar’ın yemek kültür hazinesi; Arabaşı çorbasını dört mevsim şifa niyetine için!
Afiyet olsun…
