Son Kaynak Tedarik Tarifesi’nin enerji maliyetini yüzde 30’un üzerinde artırması yanında, kullanılan elektriğin fiyatının 45 gün sonra ortaya çıkması gibi mantık dışı bir durum yarattığını belirten sanayiciler, umutlarını cumhurbaşkanına bağladı.
Sanayiciler, nisan ayında yürürlüğe giren ve OSB’lerde elektrik fiyatlarında yüzde 30’un üzerinde artışa neden olan Son Kaynak Tedarik Tarifesi’ni Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a taşımaya karar verdi. Manisa Organize Sanayi Bölgesi (MOSB) Yönetim Kurulu Başkanı Sait Türek, tarife nedeniyle sanayicinin kullandığı elektriğin fiyatını ancak ay sonunda öğrenebildiğini ve bu durumun üretim mantığına aykırı olduğunu dile getirirken, Enerji Sanayicileri ve İşadamları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Vatansever ise, yakında bu uygulamanın genişleyeceğini ve 50 milyon kWh olan yıllık enerji tüketim limitinin aşağı çekilmesi ile çok daha fazla sayıda sanayi tesisi ve OSB’nin enerji maliyetinin artacağını söyledi.
31 Mart 2018’e kadar elektrik fiyatında belirli bir serbestlik olduğunu hatırlatan MOSB Yönetim Kurulu Başkanı Sait Türek, “1 Nisan itibariyle uygulanmaya başlayan Son Kaynak Tedarik Tarifesi Tebliği, 50 milyon kilowatsaat üzerinde elektrik tüketen kullanıcıları kapsıyor. OSB’lerin tamamına yakını bu kapsamda. Ama OSB’lerdeki firmalar kullandıkları elektriğin fiyatını bilmiyor. Bu akla mantığa aykırı bir durum. Elektrik piyasası açık artırma ortamında günlük olarak oluşan fiyatlar toplanıyor, 30 gün sonunda bunun ortalaması alınıyor ve o ayın fiyatı belirleniyor. Bunun üzerine de 15 gün sonra YEKDEM (yenilenebilir enerji katkı payı) ekleniyor. Yani sanayici kullandığı elektriğin fiyatını kullandıktan 45 gün sonra öğrenmiş oluyor. Dünyanın hiçbir yerinde böyle bir mantıkla üretim olmaz” dedi.
Mart ayı sonunda 22 kuruş olan elektrik fiyatının yeni uygulama kapsamında geçen ay 29 kuruşa çıktığını hatırlatan Türek, “Yani bir anda yüzde 35 artışla karşılaştık. Nisan’da MOSB’daki sanayicinin cebinden 7 milyon TL daha fazla elektrik parası çıktı. Elbette tüm sanayiciler şok oldu. Önceki sistemde biz üreticilerle serbest anlaşmalar yapabiliyorduk, TEİAŞ’ın uygun saat aralığından alım yapıyorduk. Aldığımız fiyatı biliyorduk. Şimdi kendi santralimizden bile alım yapamıyoruz, sistemdeki fiyatı ödemek zorundayız. Üstelik ödemeyi günlük olarak yapıyoruz. Günlük ödeme yapıp, 45 gün sonra sanayiciden tahsil ediyoruz. Biz MOSB olarak, mali gücü yerinde olan bir bölgeyiz. Bu birikimi olmayan pek çok sanayi bölgesi var. Şimdi bir de finansman maliyeti çıktı” diye konuştu.
“Tebliği hazırlayan bürokratlar bunun böyle yürümeyeceğini düşünemediler sanırım” diyen Türek, “Dünyada hiçbir sanayici ay içinde kullandığı elektriğin fiyatını bilmeden üretim yapamaz. OSBÜK’de bu konuda girişimlerde bulunda ama sonuç çıkmadı. Ben, son çare olarak önceki gün bir mektupla konuyu Sayın Cumhurbaşkanımıza özetledim. Bunun sürdürülebilir bir şey olmadığını, farklı bir yöntem bulunması gerektiğini anlattım. Bunu bürokrasinin hükümete bir golü olarak nitelendiriyorum. Sayın Cumhurbaşkanımızın bu konuda bilgisinin olduğunu sanmıyorum. Kendisi rasyonel, konuyu rahatlıkla algılayıp, çözebilecek biri. Herşeyi ona iletmemek lazım ama çaresiz kaldık” görüşünü ifade etti.
“Siyasi iradenin bürokrasiye ‘dur’ demesi lazım”
Cumhurbaşkanının mutlaka bir formül ürettireceğine inandıklarını vurgulayan Türek, “Bütün OSB’ler feryatta. Böyle bir uygulamanın sürdürülebilme şansı yok. Bir yandan hükümet sanayiyi coşturmaya çalışırken, bir yandan birisi bizim ayağımızın altına sabunu attı, düşmemek için çabalıyoruz. Daha önce OSB’deki fabrikalar daha ucuza elektrik kullanıyorlardı. Geçen ay OSB dışındaki fabrikalar elektriği yüzde 10 daha ucuz kullandılar. Bu, organize sanayiyi destekleyen siyasi iradenin politikalarına da ters. Siyasi iradenin bürokrasiye dur demesi lazım. Enflasyonla mücadele politikası uygularken, maliyet enflasyonunu kontrol etmezseniz tüketici enflasyonunu da kontrol edemezsiniz” dedi.
Limit düşecek, mağdurlar artacak
Enerji Sanayicileri ve İşadamları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Vatansever ise yakında bu uygulamanın genişleyeceğini ve 50 milyon kWh olan yıllık enerji tüketim limitinin aşağı çekilmesi ile çok daha fazla sayıda sanayi tesisi ve OSB’nin enerji maliyetinin artacağını söyledi.
Bu durumun sanayicinin maliyet yapısını bozup, öngörülemezliği artıracağını kaydeden Vatansever, “Önümüzdeki günlerde yıllık elektrik tüketim limitinin düşürülmesi ile çok daha fazla sanayi tesisi tarife dışında kalacak ve Nisan 2018 dönemindeki tarifeye göre çok yüksek fiyata enerji kullanacak. Enerji Bakanlığımızı ve EPDK yöneticilerimizi bu konuda uyarıyoruz” dedi.
EPDK tarafından yayımlanan Ocak 2018 Ulusal Tarifesi’nde sanayi için elektrik fiyatı 21.97 krş/kWh iken Nisan 2018 Ulusal Tarifesi’nde sanayi için 22.98 krş/ kWh, yeni tebliğe göre ise Nisan 2018 dönemi elektrik yalın birim maliyetinin 26.5 ile 28 krş/kWh aralığında olduğuna dikkat çeken Vatansever, Bu fiyata dağıtım bedeli, sistem iletim bedeli ve diğer vergi ve fonlar ekleniyor. Her ay farklı, belirsiz ve yüksek fiyattan enerji satın almaya zorlanan sanayicinin enerji maliyetini öngöremeden ulusal ve uluslararası piyasada rekabet etmesi mümkün değil. Diyelim ki sanayicimiz bugün bir sipariş aldı, sözleşmesini yaptı ve malını temmuz ayında teslim edecek. Maliyetlerini hesaplarken belirlediği elektrik fiyatı, üretime başladığı anda belki yüzde 10, belki yüzde 30 artacak. Enerji üretiminde ithal kaynaklara yüzde 75 oranında bağımlı olduğumuz ve döviz fiyatının sürekli yükseldiği bir durumda, piyasa fiyatının düşme ihtimalini hemen hemen sıfır görüyoruz” diye konuştu.
