Ülkemizde tehlikeli ve çok tehlikeli bazı işlerde çalışanların mesleki eğitim ve standartlarının yükseltilmesi ve nitelikli işgücünün oluşturulabilmesi için çalışmalar yapılıyor. Bu kapsamda Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) tarafından, ulusal
meslek standartlarını hazırlanması, mesleklerin sınav ve belgelendirme faaliyetleri yürütülerek bir mesleğin tehlike sınıfı ile birlikte o mesleği icra edilebilmesi için gerekli bilgi ve beceriler standart haline getirilmektedir.
Mesleki Yeterlik Kurumu (MYK) tarafından halen yürürlükte olan toplam 624 adet ulusal meslek standardı bulunmaktadır. Ancak bu standartlar arasından sadece 48 meslek için mesleki yeterlilik belgesi zorunluluğu getirilmiş olup bu meslekler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayınlanan 2015/1 ve 2016/1 sayılı tebliğlerde açıklandı. Buna göre söz konusu 48 meslekte, mesleki yeterlilik belgesi olmayan personeller çalıştırılamamaktadır.
Mesleki Yeterlilik Belgesi zorunluluğunun değerlendirilmesinde belge muafiyetinin olup olmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir. 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununa göre ustalık belgesi almış olanlar ile Millî Eğitim Bakanlığına bağlı meslekî ve teknik eğitim okullarından ve üniversitelerin meslekî ve teknik eğitim veren okul ve bölümlerinden mezun olup, diplomalarında veya ustalık belgelerinde belirtilen bölüm, alan ve dallarda çalıştırılanlar için mesleki yeterlilik belge şartı aranmamaktadır. Kalfalık belgeleri, muafiyet kapsamında değildir.
Ancak 48 meslek için hangi diploma ve ustalık belgelerinin muafiyet kapsamında olacağı tartışmalı bir konu halinde gelmiştir. Bu hususta Mesleki Yeterlilik Kurumu, 48 meslek için muafiyet kapsamında olan diploma ve ustalık belgelerinin niteliğini, 17.08.2016 tarihli duyurusunda açıklamıştır.
Sektör fark etmeksizin, bu kapsamdaki mesleklerde muafiyet olup olmadığının değerlendirilmesi, eğer muafiyet yoksa çalışanların mesleki yeterlilik belgesi almaları için yönlendirilmesi gerekmektedir. Örneğin,
Makine Bakımcı (Seviye 3) olarak görev yapan çalışanın,
• Tesviye, Tesviyecilik, Tornacılık bilim dallarında yükseköğretim kurumundan alınan diploması varsa veya
• Konfeksiyon makineleri bakım ve onarım dalını kapsayan ustalık belgesi varsa, mesleki yeterlilik belgesi almasına gerek olmayacaktır.
Çalışma izni süre uzatım başvuruları
6735 Sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu, yabancıların kayıt dışı çalışmalarının önlenmesi, nitelikli yabancı çalışanların işgücü piyasasına girişinin önündeki engellerin kaldırılması, yabancılara verilecek çalışma izni ve muafi yetlere yönelik olarak hazırlanmıştır. Türkiye Büyük Meclisinde görüşmeleri tamamlanan 6735 sayılı Kanun, kanunlaşmış ancak henüz Resmi Gazetede yayınlanmıştır. 6735 Sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu ile birlikte 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun yürürlükten kaldırılmıştır. 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanununun 7. maddesinin üçüncü fıkrasında; “Çalışma izni uzatma başvurusu, çalışma izni süresinin dolmasına altmış gün kalmasından itibaren ve her durumda çalışma izni süresi dolmadan yapılır. Bu süre dolduktan sonra yapılan uzatma başvuruları reddedilir.” hükmü yer almaktadır. Buna göre yabancı çalışma izninde herhangi bir hak kaybına uğranmaması için; 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdiği takdirde, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren çalışma izni süre uzatım başvurularındaki 15 günlük ilave süre artık uygulanmayacaktır. Bu nedenle, çalışma izni süre uzatım başvuruları çalışma izninin dolmasına altmış gün kalmasından itibaren ve her durumda çalışma izni süresi dolmadan yapılması gerekmektedir.
