Lozan’da Neler Oldu
Sevgili okurlarım, ulusal kurtuluş savaşının kazanılması sonucunda, Mustafa Kemal Paşanın kurmak istediği yeni Türkiye Cumhuriyeti Devletinin ilk adımı olarak, egemenliğimizin ve bağımsızlığımızın kabul edilmesi şartını öne sürdü. Bu şartın kabul edilmesi içinde yeni bir antlaşmanın yapılmasını şart koştu. Bu şart üzerine, 20 Kasım 1922 tarihinde Lozan kentinde bir araya gelen İngiltere, Amerika, Fransa, İtalya, Romanya, Bulgaristan ve Japonya devletleri, Türk heyetini antlaşmaya davet etmiş oldular.
Bu davet üzerine Mustafa kemal Paşa, İsmet Paşa’nın Başkanlığında bir heyeti Lozan’a gönderdi.
Heyetimiz aylarca çeşitli istekler müzakere etti. Yapılan isteklerin hiç biri heyetimiz tarafından kabul görmedi. Böylece ilk antlaşma sonuç vermeyince, heyetimiz Ankara’ya dönmek zorunda kaldı.
Ancak diplomatik görüşmeler devam etti. Bu görüşmelerin sonucunda gelişen olumluluk üzerine, heyetimiz tekrar Lozan’a geri dönmüş oldu.
Müzakerelerin ve aşırı isteklerin uzayıp gitmesi, heyetimizi sabrını taşırıyordu. Yine iplerin kopma noktasına geldiği bir anda, İngiltere ve Fransa İstanbul işgaline son vererek, askerlerini alıp gittiler. Bu gidişin sonucunda, 24 Temmuz 1923 günü Lozan antlaşması imzalanmış oldu. Lozan antlaşmasının imzalanması sonucunda, egemenliğimiz bütün dünya ülkeleri tarafından kabul edilmiş oldu. Kapitülasyonlar belasına son verildi.
Osmanlı döneminde kayıp edilen toprakların haricinde, Misak-ı Milli sınırlarımız kesinleşmiş oldu. Lozan barış anlaşması sonucunda, 29 Ekim 1923 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti Devleti resmen kurularak, Mustafa kemal Paşa Cumhur Başkanı seçilerek görevine başlamış oldu.
Sevgili okurlarım, bu hususta söylenecek ve yazılacak çok şeyler vardır. Ancak Lozan’da elde edilen başarıyı görmemezlikten gelmek bizlere hiçbir şey kazandırmaz. Eksisi olur, artısı olmaz. Lozan’da elde edine başarıyı kutluyor, bu uğurda başarılar gösterip direnenlere saygılar sunuyorum.
Mürsel Adıgüzel
Eğitimci Yazar ve Şair
