Yüksek kalorili, mısır şurubu ile tatlandırılmış, birçok katkı maddesi ihtiva eden gazlı içeceklerin pek çok hastalığa yol açabileceği biliniyordu. Bundan sonra kolalı içeceklerden uzak durmak için çok önemli bir sebep daha var. CSPI isimli kuruluş başta Coca-Cola ve Pepsi gibi kolalı içecekler olmak üzere birçok yiyecek ve içecekte renklendirici olarak kullanılan karamel boyasının kansere yol açtığını ileri sürerek bu kimyasal maddenin yasaklanması için FDA’ ya (Gıda ve İlaç Dairesi) başvurdu. Kısa adı CSPI olan Center for Science Public İnterest merkezi Washington’ da bulunan ve kamu yararına çalışan bir kuruluş.
Yüksek kalorili, mısır şurubu ile tatlandırılmış, birçok katkı maddesi ihtiva eden gazlı içeceklerin pek çok hastalığa yol açabileceği biliniyordu. Bundan sonra kolalı içeceklerden uzak durmak için çok önemli bir sebep daha var.
CSPI isimli kuruluş başta Coca-Cola ve Pepsi gibi kolalı içecekler olmak üzere birçok yiyecek ve içecekte renklendirici olarak kullanılan karamel boyasının kansere yol açtığını ileri sürerek bu kimyasal maddenin yasaklanması için FDA’ ya (Gıda ve İlaç Dairesi) başvurdu.
Kısa adı CSPI olan Center for Science Public İnterest merkezi Washington’ da bulunan ve kamu yararına çalışan bir kuruluş.
Adı karamel ama..
Karamel boyasının adı hanımların evde şekeri tencerede eriterek yaptıkları karamel ile aynı olsa da şekerin yüksek basınç ve ısı altında amonyak ve sülfitlerle muamele edilmesiyle üretilen bu boya tabii bir madde değil.
Karamel boyasının üretimi sırasında kısaca 2-MI ve 4-MI adıyla bilinen “metil-imidazol” yan ürünler oluşuyor.
Amerikan Milli Toksikoloji Programına (America’s National Toxicology Program) göre, 2-MI ve 4-MI ismiyle bilinen bu bileşikler hayvanlarda akciğer, karaciğer, tiroit kanserleri ve lösemiye yol açıyor ve insanlar için de aynı riskin söz konusu olabilir.
Kaliforniya eyaleti, 4-MI’ nin bir karsinojen yani kansere sebep olan bir madde olduğunu kabul ediyor ve bu maddenin bulunduğu yiyecek ve içeceklere kanser uyarı konmasını talep ediyor.
Kaliforniya’ da günde 16 mikrogramdan fazla 4-MI alınmasının kanser riskini artırdığı kabul ediliyor. 12 onsluk bir kutuda ortalama olarak 130 mikrogram 4-MI olduğu ve Amerikalıların ne kadar çok kola içtikleri dikkate alınacak olursa kola tiryakilerinin ihmal edilemeyecek kanser riski ile karşı karşıya oldukları kolayca anlaşılacaktır.
CSPI’ nin yetkili müdürlerinden Michael Jacobson “Bu risk küçük olmakla beraber idarenin buna mutlaka müdahalesi gerekir. Hiçbir besin değerleri olmayan ve sadece kozmetik olarak kullanılan kimyasalların yiyecek sanayinde işi olmamalı” diyor.
CSPI bu sebeplerle FDA’ ya yazdığı dilekçede karamel boyasının yiyecek ve içeceklerde kullanımın yasaklanmasını veya hiç değilse bu ürünlerin üzerine kanser riski uyarısının konmasını istiyor.
Kolacılar itiraz ediyorlar
Kola üreticileri ise CSPI’ nin bu itirazlarına karşı çıkıyorlar. Amerikan Meşrubat Birliği (ABA) yaptığı açıklamada 4-MI’ nin insan sağlığı için zararlı olduğu iddiasını reddediyor:
“4-MI nin insanlarda kansere yol açtığına dair bir kanıt olmadığı gibi FDA da dâhil hiçbir ülke 4-MI’ yi insanlar için karsinojen olarak kabul etmiyor.
CSPI’ nin bu dilekçesi uzun zamandan beri yiyecek ve içecek endüstrisine saldıran bir grubun tüketicileri korkutmaktan başka bir işe yaramayacaktır. “
Kaliforniya’ da ABA da dâhil endüstri grupları 4-MI’ nin karsinojen olarak kabul edilmesini önlemek için dava açmış durumdalar.
FDA’ nın sözcülerinden Douglas Karas bu konu ile ilgili açıklamasında kurumun 2-MI ve 4-MI ile ilgili verileri incelediğini ve kararını daha sonra vereceğini bildiriyor.
Gelelim neticeye
2-MI ve 4-MI gibi kimyasalların insanlarda kanser yaptıkları ispatlanmamış olsa bile hayvanlarda elde edilen sonuçlar bile bu maddelerden uzak durmak için yeterli.
Bu kimyasalların yiyecek ve içeceklere renk vermekten başka bir işe yaramadıkları da hesaba katıldığında endüstrinin bunları kullanmakta ısrar etmesinin mantığını anlayamıyorum.
Anlayan varsa beri gelsin!
