Torba yasanın yürürlüğe girmesiyle birlikte okurlarımızdan erken emeklilik soruları gelmeye başladı. Onbinlerce vatandaşın ortak sorusu ‘acaba emekli olabilecek miyim’ oldu.
Yine Bağ-Kur borçlarının silinip silinmeyeceği ile eski yıllardaki SGK’da tescili yapılmamış Bağ-Kur sürelerinin borçlanılıp borçlanılamayacağı da soruluyor.
Torba kanunda erken emekliliğe ilişkin düzenleme sadece yeraltı maden işlerinde çalışanlarla ilgili olduğunu söylemeliyiz. Ancak önümüzdeki günlerde TBMM gündemine gelmesini beklediğimiz yeni bir torba yasada ileri yaşta olup, emeklilik için gerekli prim günü bulunmayan sigortalılara emeklilik hakkı verilecek. Örneğin 65 yaşında olmasına rağmen 1200 gün primi olup, emeklilik için gerekli 3600 prim günü olmayan bir sigortalı, eksik kalan 2400 prim gününü toptan ödeyerek emekli olabilecek. Hemen hatırlatmakta fayda var, bu düzenleme henüz yasalaşmadı, önümüzdeki günlerde yasalaşmasını bekliyoruz.
Madencilerde yaş düşürüldü!
Maden işyerlerinin yeraltı işlerinde sürekli veya münavebeli olarak en az 20 yıldan beri çalışan sigortalılar için 55 olarak uygulanan yaş şartı 50’ye düşürüldü.
Maden ocakları, kanalizasyon ve tünel yapımı gibi yeraltında yapılan işlerde çalışanlara, her 360 günlük çalışma için verilecek olan 180 günlük yıpranma süresinin hesabında, fiili hizmet süresi zammından yararlandırılacakları dönem içinde kalan; yıllık ücretli izin, sıhhi izin, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri ile eğitim, kurs, iş öncesi ve sonrası hazırlık sürelerinde fiilen çalışma ve söz konusu işlerin risklerine maruz kalma şartı artık aranmayacak.
Erken yaşta emeklilik hususu sadece yukarıda belirtilen işlerde ve işyerlerinde çalışan işçiler için geçerli olacak.
Kadın çalışanlara erken emeklilik
Erken emekliliği sağlamak için kadın çalışanlara yönelik doğum borçlanması hakkı genişletildi. Eski düzenlemede sadece 4/a (SSK) sigortalıları doğum borçlanması yapabiliyorlardı, yeni düzenleme ile 4/b (Bağ-Kur) sigortalıları ile 4/c (Emekli Sandiği) sigortalıları da doğum borçlanması yapabilmekte. Bir çocuk için 2 yıl borçlanılmakta. Eski düzenlemede bir kişi için borçlanılacak çocuk sayısı 2 idi. Bu yeni düzenleme ile 3’e çıkarılarak; 4 yılla sınırlı olan borçlanma süresi 6 yıla çıkarılmış oldu. Günlük borçlanma tutarı 12.10 TL.
Bağ-Kur’lulara emeklilik
2014 yılı nisan ve önceki aylara ilişkin olup 11 Eylül 2014 tarihinden önce tahakkuk ettiği halde ödenmemiş olan Bağ-Kur sigortalılarına ait prim borçları yapılandırma kapsamına girmekte. Yapılandırma kapsamında Bağ-Kur prim borcu aslı ile bu borçlara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden 11 Eylül 2014 tarihine kadar geçen süre için Yİ-ÜFE (Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi) aylık değişim oranları ile güncellenmekte ve bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi ferî alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir.
Böylece emekli olmak için gerekli şartları sağladığı halde, borcundan dolayı emekli olamayanlar için borcu yapılandırıp, daha düşük bir tutarda prim ödeyerek emekli olma şansı verilecek. Yani, kamuoyunda beklendiği şekliyle 24 ayı aşan Bağ-Kur prim borcu silinmemektedir. Sadece ödeme kolaylığı sağlanmaktadır.
