Okurumuz M. A. 10 yıldır bir işyerinde çalıştığını ve kıdem tazminatı alarak ayrılacağını, ancak tazminatının ücreti olan 5 bin TL üzerinden verilip verilemeyeceğini soruyor.
1475 sayılı İş kanunu ödenecek kıdem tazminatının bir yıllık miktarını en yüksek devlet memuruna (Başbakanlık Müsteşarı) ödenen bir yıllık emeklilik ikramiyesi tutarı ile sınırlandırmıştı. Memur maaş katsayısına bağlı olan kıdem tazminatı tavan oranı sürekli değişmektedir. 01/01/2011 tarihinden itibaren işçilere ödenecek kıdem tazminatının yıllık tavanı 2.623,23 TL’dir.
İş Kanunu’nda öngörülen esaslar dışında veya kıdem tazminatı tavan tutarından fazla ödeme yapılması için emir veya talimat veren veya bu yolda hareket eden özel veya kamu kurumu veya kuruluşların yönetim kurulu üyeleri, genel müdür, müessese müdürü, muhasebe müdürü gibi yetkili sorumluları hakkında, fiil daha ağır cezayı gerektiren bir suç teşkil etmediği takdirde altı aydan iki seneye kadar hapis ve ağır para cezasına hükmolunmakta iken 4857 sayılı İş Kanunu ile 1475 sayılı İş Kanununda düzenlenen idari para cezaları yürürlükten kaldırıldığından, buna aykırı işlem yapılması halinde herhangi bir ceza uygulanması söz konusu olmayacaktır.
4857 sayılı İş Kanunu’na tabi işçiler için tavan tutar sınırlaması bulunduğu halde, 5953 sayılı yasaya tabi gazetecilerin kıdem tazminatında herhangi bir tavan tutar uygulanmayacaktır.
İşverenler tavan tutarın üzerindeki kısım için kıdem tazminatı ödenmeye zorlanamazlar. Ancak işverenin tavan tıtarın üzerinde ödeme yapmak istemesi halinde, tavanı aşan kısmın prim gibi telakki edilerek vergilendirilmesi ve sigorta primine tabi tutulması gerekecektir.
***
Eski yılları borçlanmak mümkün mü?
Sosyal güvenlik primi ve vergi affının çıkmasıyla birlikte bir çok okurumuz eski yılların primlerini ödemek istiyor. Özellikle Bağ-Kur sigortalısı olup, prim günlerini artırmak isteyen sigortalılar bu konuda büyük bir beklenti içindeler.
Okurumuz Atalay Karaca da, “Birçok kere Bağ-Kur müdürlüğüne gidip hiçbir şey öğrenemeden döndüm. 1955 doğumluyum. 14 yaşımdan beridir çalıştığım halde maalesef Bağ-Kur tescil tarihim 04/10/2000. Bu tarihten itibaren Bağ-Kur primlerimi ödüyorum. Bu şartlarda ne zaman emekli olabilirim? Geçmişe dönük borçlanma veya askerlik borçlanmasından faydalanabilir miyim?” diyor.
Daha önce de birkaç kez yazdım. Geçmiş yılları borçlanabilmek için yasal bir düzenleme gerekiyor. Bu kapsamda askerlik borçlanması, doğum borçlanması, yurtdışı borçlanması, grev-lokavt sürelerini borçlanma, avukatlık staj süresini borçlanma gibi borçlanmaların yapılması mümkündür.
Bağ-Kur sigortalıları açısından bakıldığında ise, 4.10.2000 tarihine kadar Bağ-Kur sigortalısı sayılmayı gerektiren bir faaliyette bulunup, 4.10.2000 tarihine kadar kayıt ve tescilini yaptırmayanların hak ve yükümlülüklerinin 4.10.2000 tarihinden başlatılması yönünde bir düzenleme yapıldı. Yine, sosyal güvenlik reformunun yürürlüğe girdiği 1.10.2008 tarihinde de benzer bir milat getirildi. 1.10.2008 tarihine kadar Bağ-Kur sigortalısı sayılmayı gerektiren bir faaliyette bulunup, 1.10.2008 tarihine kadar kayıt ve tescilini yaptırmayanların hak ve yükümlülüklerinin 1.10.2008 tarihinden başlatılması hükme bağlandı.
Okurumuz ilk defa 2000 yılında sigortalı olduğu için 60 yaşını ve 25 tam yılı doldurmak suretiyle Bağ-Kur’dan emekli olabilecek.
***
Siyaset kazanı kaynıyor
Siyaset kazanı kaynıyor. Adaylar pazartesi belirlenmiş olacak. Bu arada Sosyal Güvenlik Kurumu’nda görev yapan müfettiş arkadaşlarımdan da adaylar var.
SGK Başmüfettişi ve aynı zamanda sosyal güvenlikle ilgili yapmış olduğu çalışmalardan dolayı çoğumuzun yakından tanıdığı İsa Karakaş memleketi Ş. Urfa’dan aday oldu. Yine, SGK Başmüfettişleri Kadir Işık İstanbul 2. bölgeden, Hürriyet Olgun Konya, Nuri Tohumcu İstanbul 1. bölgeden, Mehmet Ali Yılmaz, Antalya’dan, İdris Bahçe Van, aday adaylarıdır. Ayrıca Hasan Ali Topçu ile SGK İstanbul İl Müdür Yardımcısı Kasım Karakaş İstanbul’dan aday adayıdır. Her birine ayrı ayrı başarılar dilerim.
