İnsan kendini tanımalıdır. Çünkü normal bir insan, kişisel ve toplumsal olaylar karşısında korumasızdır. Hayatın içinde olaylarla burun burunasın. Her an her şey olabilir. Kişisel olaylarda kişi, toplumsal olaylarda ise toplum, problemlidir.
Bu tür problemler, kendini bilmeyenleri bir taraflara çarpar. Çarpmanın şiddetinde bilgisizlik derecesi önemlidir. Tek başına yaşamıyorsan, yalnız değilsin, bilmelisin ki, yaşantının sınırları toplumla kesişmektedir. Kesişme anlayışsız çevrelerde kötü sonuçlanır. Kişi ve toplum yara alır. Yara iyileşme ile tatlıya bağlanır. “Başa gelen çekilir.” Denir. Gücün yeterse çekilir, aksi hâlde sıkletin hafif gelirse betona çakılırsın.
Toplum içerisinde kendini bilmelisin. Neyi başarıp neyi başaramayacağını net bir şekilde ortaya koymalısın. Başaramayacağın işlere girmemelisin. Hayat rol yapmaz, acımaz. Çünkü zaman geri gelmiyor. Tekrarı yok hayat olaylarının. Hayat olaylarına tutulmanın yaşı da yoktur. Genç veya yaşlı, hayat olaylarına tutulma şansın aynıdır. Onun için, her yaşta ve olayda aklını ön plana çıkartmalısın. Akıllı hareket edip dalgaların hışmına uğramamalısın. Yoksa her beş dakikada bir suya gömülür, tekrar çıkarsın. Su yüzüne çıktığında aklın başında ise, dünyaya bir daha gözünü açmış olursun.
İkinci defa dünyaya göz açışta, ilk zaman ki gibi, bir sempatiklik saf ve temizlik olmaz. Çırpınışın hayra alamet değildir. Gözlerini açıp çevreni daha net görmek istiyorsun. Bir saniye de olsa dünyalar senin oluyor. Suyun adını dahi anmak istemiyorsun. Her şeye rağmen hayattan vazgeçmek çok zor geliyor. Kimse gülmüyor, seninle birlikte ağlayanların sayısı artıyor.
Bir bakıma dünyan karardı. Aydınlığı görmüyorsun. Hayatın senin için bir değeri kalmadı. Hayattan vazgeçmek üzeresin. Kurtuluş ümidin kalmadı. Suya hükmedemiyorsun, halbuki sudan çıkarken, seni neşeyle karşılamışlardı. Yeniden dönmek adına seni sarıp sarmalamışlardı. Bu defa kimse bakmıyor, baksa da gücü sınırlı, yardım etmeye maddi ve manevi hâli yok. Ancak bağırıp çağırıyor.
Kendini bilmeyen insan kesinlikle yetişmesi gerekir. Yetişmesi için de okumalıdır. Okudukça planlamayı çok daha iyi yapacaktır.
Hayatın felaketi dışardan gelenidir. Dışardan gelen felakete güç yetmeyecektir.
