Avrasya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi tarafından beslenme ve fiziki aktivitenin Kovid aşısı olanlarda antikor seviyelerine etkisinin araştırıldığı çalışma bana “Türk’ ün aklı sonradan gelir” sözünü hatırlattı.
Doğrudur, sonradan gelir ama geldi mi de tam gelir, cuk diye oturur.
Aşılar, virüsü bağışıklık sistemine “tanıtmaya” yarar.
Virüste bulunan tüm proteinleri ihtiva eden inaktif aşılar (Sinovac gibi), virüsün sadece spike proteininin yapımını sağlayan mRNA (Biontech, Moderna gibi) aşılarına göre daha geniş kapsamlı bir tanıtım sağlar.
mRNA aşıları ise spike proteinine karşı bir cevap geliştirdiklerinden bu tanıtım bu proteindeki mutasyonların yeri ve derecesine göre zamanla etkisini kaybeder hatta hiçbir önemi kalmayabilir.
İnaktif aşılarda virüsün mutasyon göstermeyen proteinleri bulunduğu için bu ihtimal daha düşüktür.
Bizi, koruyan bu aşıların bizzat kendisi değil, aşılar sayesinde bağışıklık sisteminin verdiği cevaplardır; lokal ve sistemik (antikorlar, hücreler) bağışıklık.
Bu cevabın tam olabilmesi için de aşıların kalitesi yanında her ne kadar bunları dile getirenler aşağılanıp karalandılarsa da beslenme, fiziki aktivite, uyku, güneşlenme, huzur ve sigara-alkol kullanmama gibi etkenler çok önemlidir.
İşlenmiş, karbonhidrat ağırlıklı gıdalarla beslenenler, yeteri kadar hareketli olmayanlar, uykuları az ve kalitesiz olanlar, güneş yüzü görmeyenler, stresi olanlar, sigara-alkol içenlerin bağışıklık cevapları da yeterli olmayacaktır.
Gelelim neticeye
BİR: Sağlıklı hayat tarzı, Kovid aşılarının etkinliğinin daha fazla olması için değil, tüm hastalıklardan korunmak ve sağlıklı yaşamak için elzemdir.
İKİ: Geç de olsa en azından beslenme ve egzersizin önemini araştırma gayreti bile böyle bir dönemde takdire şayandır.
ÜÇ: Araştırmacılara, “şarlatan” damgası yiyebileceklerini, bunun için hazırlıklı olmaları gerektiğini hatırlatırım.
DÖRT: Araştırmadan çıkacak “olumsuz” bir sonuç benim fikrimi değiştirmez. Çünkü akıl ve mantığa uygun olan şeyler, yanlışlanabilir bir bilim olan tıbbın araştırma sonuçlarından her zaman daha önde gelir.
BEŞ: Araştırmanın, “kelle paça çorbasına” acil kullanım iznine giden yolda ilk adım olması en büyük temennimdir.
NOT: Yoğun bakımda ilaç-serum değil damardan kelle paça verilsin demek istemiyorum elbette. Kelle paça tabii ki tek başına bir işe yaramaz, tabii ki ne KOVİD’ i önler ne de tedavi eder. Kelle-paça sağlıklı beslenmenin sembolüdür, bunun olmazsa olmaz yüzlerce yiyeceğinden sadece biridir. Kelle paça, büyük ölçüde işlenmiş gıdalardan müteşekkil modern beslenmeye açılan bir isyan bayrağıdır. Kelle paça, sağlıklı beslenmeye davetiyedir.
Alâkalı birkaç yazım:
KOVİD ÖLÜM ORANLARI TAMAMEN YOKSULLUK VE BESLENMEYLE İLGİLİ https://ahmetrasimkucukusta.com/2021/07/21/yazilar/tip-yazilari/beslenme/kovid-olum-oranlari-tamamen-yoksulluk-ve-beslenmeyle-ilgili/
KOVİD’ İ ÖNLEMENİN YOLU GIDA TAKVİYELERİNDEN DEĞİL ADAM GİBİ BESLENMEDEN GEÇER https://ahmetrasimkucukusta.com/2021/01/30/yazilar/tip-yazilari/besin-destekleri/kovid-i-onlemenin-yolu-gida-takviyelerinden-degil-adam-gibi-beslenmeden-gecer/
BİLİM DÜNYASI KOVİD’ DE DE BESLENMENİN ÖNEMİNİ ANLAMAYA BAŞLADI https://ahmetrasimkucukusta.com/2020/07/14/yazilar/tip-yazilari/beslenme/bilim-dunyasi-kovid-de-de-beslenmenin-onemini-anlamaya-basladi/
KOVİD VE OBEZİTE PANDEMİLERİ İLE MÜCADELENİN ORTAK YOLU https://ahmetrasimkucukusta.com/2021/06/29/yazilar/tip-yazilari/beslenme/kovid-ve-obezite-pandemileriyle-mucadelenin-ortak-yolu/
SPOR KOVİD’ E YAKALANMAYI DA AĞIR TABLO VE ÖLÜMLERİ DE ÖNLÜYOR https://ahmetrasimkucukusta.com/2021/07/25/yazilar/tip-yazilari/spor-ve-egzersiz/spor-kovid-e-yakalanmayi-da-agir-tablo-ve-olumleri-de-onluyor/
HAREKETSİZLİK, AĞIR KOVİD VE ÖLÜMLER İÇİN KRONİK HASTALIKLARDAN DAHA BÜYÜK BİR RİSK FAKTÖRÜDÜR https://ahmetrasimkucukusta.com/2021/04/18/yazilar/tip-yazilari/corona-virus/hareketsizlik-agir-kovid-ve-olumler-icin-kronik-hastaliklardan-daha-buyuk-bir-risk-faktorudur/
CLEVELAND DA KELLE PAÇA YİYİN DEMEYE GETİRİYOR https://ahmetrasimkucukusta.com/2020/07/02/yazilar/tip-yazilari/beslenme/cleveland-da-kelle-paca-yiyin-demeye-getiriyor/
FAVİPİRAVİR İLACI TEDAVİDE ETKİSİZ, KARACİĞERİ YORUYOR! https://ahmetrasimkucukusta.com/2021/08/10/etibba-diyor-ki/favipiravir-ilaci-tedavide-etkisiz-karacigeri-yoruyor/
***
Hürriyet’ in haberi:
Avrasya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi’nde ‘Covid-19 aşılı bireylerin antikor düzey ölçüm araştırması’ başlatıldı. Buna göre, koronavirüs aşısı yaptıran 18-65 yaş aralığındaki kişilerin vücutlarındaki antikor düzeyleri ve çeşidi, kan ve trombosit örneği alınarak ölçüm cihazında analizleri yapılıyor. Katılımcıların boy, kilo ve vücut kitle endeksi ölçümleri de yapılarak, vücutta antikor oluşumunda etkisi inceleniyor. Bağışıklığın oluşmasında aşıdan sonra beslenme durumu ve fiziksel aktivitenin etkileri de araştırılıyor. Testler, ücretsiz yapılıyor.
“Antikor miktarıyla diğer kriterler kıyaslanacak”
Avrasya Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yavuz Özoran, “Aşı olunca, hele bunun ilk dozu, ikinci dozu çeşitleri var, bunları aldıktan sonra koronavirüse karşı bağışıklığımız güçleniyor mu? Hangi bağışıklık sistemi üzerinden biz kendimizi savunabilir hale geliyoruz? Beslenme durumu, yaşımız, cinsiyetimiz, fiziksel aktivitemiz etkili oluyor mu? Buradaki amaç, bağışıklığın oluşmasında aşıdan sonra beslenme durumu ve fiziksel aktivitenin bağışıklık üzerine olumlu ya da olumsuz etkileri nelerdir, bunu gözlemlemek.
“Ölçüm cihazımız antikorların çeşitlerini de ortaya koyuyor. Elektronik donanımlı diğer araç vasıtasıyla vücut kitlesinin ne kadarı yağ, ne kadarı kas kitlesine ait olduğu elde ediliyor. Antikorların miktarıyla diğer kriterleri kıyaslamak mümkün olabilecek. Araştırmanın daha geniş boyutlu uygulanması ve topluma yararlı olabilmesi için katılanların sayısının artmasını amaçlıyoruz” diye konuştu.
Çalışmamız topluma açık ve ücret talep etmiyoruz
Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü öğretim üyesi proje yürütücüsü Dr. Fatih Cesur da, “Çalışmamızda öğrencilerimiz ve araştırma görevlilerimiz bulunmaktadır. Birinci ve ikinci doz aşı olanları 4 hafta sonra takip ediyor ve cihazımızla antikor ölçümü yapıyoruz. Antikor düzeylerini beslenme ve fiziksel aktivite düzeyleriyle kıyaslama yapacağız. Fiziksel aktivite antikor düzeylerini ne kadar yükseltebilir, kişi düzenli ve sağlıklı mı besleniyor, onun analizini yapacağız. Her aşının insan vücuduna nasıl etki göstereceğini ve düzeylerini, koruyuculuğunu bilemeyiz. Buna göre kendi önlemlerini alıp takip etmelerini isteriz. Çalışmamız, topluma açık olduğu, ücret talep etmediğimiz ve 15 dakikalık bir süreç olduğu için vatandaşlarımızın gelmelerini talep ediyoruz” dedi.
“İstediğim düzeyde antikor oluşmadı”
Araştırmaya katılarak antikor testi yaptıran Avrasya Üniversitesi öğretim üyesi Gönül Uraloğlu, “Daha önce Covid-19 geçirmiştim ve bir süre sonra aslında antikor oluşuyor. Aşılardan önce ölçtürdüm ama istediğim düzeyde antikor oluşmadığı görüldü. Beni korumadığını öğrenince hemen gidip aşımı yaptırdım. Aşıdan sonra da tekrar antikorumu ölçtüreceğim. Biraz rahat olacağım ama mutasyonlara karşı yine de tedbirli olup maskemi çıkarmayacağım. Kendi özel alanımda daha rahat etmem için antikorumu bilmek beni rahatlatacak” ifadesini kullandı.
