Öncelikle şöyle sorabiliriz; genel seçim sonucu hangi açılardan şaşırtıcı? HDP barajı aştığı takdirde AK Parti’nin yüzde 40’lar seviyesine ineceği tahmin ediliyordu ve sonuç sürpriz olmadı.
Türkiye açısından beklenmedik gelişme şüphesiz, CHP’nin oylarını tüm iddiasına rağmen az da olsa aşağı kaydırmasıdır. HDP’nin yüzde 13.1’e ulaşması evet sürpriz, MHP ile HDP’nin aynı oranda milletvekili çıkarması ise bir hayli sürpriz.
Kısacası öyle bir genel seçim yaşandı ki, her partiye ayrı ayrı dersler var içinde…
***
Koalisyon Türkiye’yi korkutur mu?
Geçmiş yıllara göre her şey çok farklı. Dünyaca ünlü ekonomist George Friedman, ‘The next 100 years’ adlı kitabında, gelişmekte olan ülkelerin liberal düzende benzer örnek reformlar ile yol almak zorunda olduklarını, yol haritasının net olduğunu ifade ediyor.
Küresel sermayenin yürütücü olduğu piyasalarda güven yaratma pozisyonları daha net.
Halkın koalisyon talebini, bozulan dengelerin restorasyonu olarak görmek gerekiyor.
***
Gelelim İzmir’e…
Bu kentin de sürprizleri çok. CHP oylarını 3 puan artırsa da, bekleneni veremedi, 1 milletvekili kaybetti.
‘Kalem’ dediği İzmir’den, 3 milyon 86 bin 974 seçmenden, 1 milyon 202 bin 121’inin oyunu alabildi.
Oysa kentin konjonktürü, genel başkanın adaylığı, daha yüksek oy alma şansı veriyordu CHP’ye.
Kim ne derse desin aday yanlışlığı etkili oldu. Birkaç isim hariç kontenjan ithal adaylar benimsenmedi. AK Parti de benzer yanlıştan nasibini aldı. Adayların çoğu kentle bağ kuramadı.
Kıyılarla mesafesini artırması iktidar partisi için iyi bir şey değildir.
***
Bu durumda CHP İl Başkanı 1-2 puanlık artışa yaslanmaya çalışacak olsa da, AK Parti il başkanı ulusal konjonktüre sığınsa da iki başkana yolun sonu görünüyor demektir.
MHP’nin başarısında ise HDP’nin yükselen grafiğine verilen tepki algısı kadar adayların doğruluğu da etkili oldu. Dr. Aslan Savaşan’la Murat Koç, Ankara’ya kazandırılan yeni iddialı isimler olacaktır.
***
Tabii ki HDP.
Birinci bölgeye kesin gözüyle bakılırken, ikinci bölgeden aday çıkarması beklenmiyordu. En büyük başarılarından biri kadınlardı ve İzmir’in kadınları da HDP’ye destek verdi, CHP’den 3-4 puana varan oy kaymaları oldu. Ancak HDP başarı sarhoşluğu yerine, kritik eşiğe geldiğinin bilinciyle hareket ederse İzmir’de kemikleşebilir. HDP’nin en zor sınavı daha yeni başlıyor..
Elbette İzmir’in daha çok seçim notu var.
Örneğin, CHP 2. Bölge 7. Sıra adayı Ali Engin’in çıkamaması sürpriz oldu. Ancak çıksaydı belki de ‘Atilla Sertel’ olayı düşünüldüğünde bu durum içine sinmeyecekti..
Kimbilir!!!
Evet sürprizi bol bir seçim oldu.
Bugüne kadar hangi partinin kalesi diye tartışılan, İzmir şimdiden en iyi koalisyonu kurdu.
Ve bu tablo ile yeni bir Türkiye dengesi talebine dair en güzel mesaj yine bu kentten verilmiştir.
