6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası hayatımızda birçok yenilik getirmekle birlikte, özellikle eski yıllarda da uygulanan bazı düzenlemeler devam ettirilmektedir. Bunlardan birisi de, işyerlerinde işin durdurulmasıdır.İşyerindeki bina ve eklentilerde, çalışma yöntem ve şekillerinde veya iş ekipmanlarında çalışanlar için hayati tehlike oluşturan bir husus tespit edildiğinde; bu tehlike giderilinceye kadar, hayati tehlikenin niteliği ve bu tehlikeden doğabilecek riskin etkileyebileceği alan ile çalışanlar dikkate alınarak, işyerinin bir bölümünde veya tamamında iş durdurulur.
Çok tehlikeli sınıfta yer alan maden, metal, yapı işleri ile tehlikeli kimyasallarla çalışılan işlerin yapıldığı veya büyük endüstriyel kazaların olabileceği işyerlerinde, risk değerlendirmesi yapılmadığının tespit edilmesi halinde iş durdurulur.
Müfettişçe, işyerinde işin durdurulmasını gerektirecek durumlardan biriyle karşılaşıldığında, durumu belirtir bir rapor düzenlenir ve en geç tespitin yapıldığı tarihin ertesi günü ilgili heyete verilmek üzere kurul başkanlığına gönderilir. Raporda, durdurmayı gerektiren hususlara, alınması gereken tedbirlerin niteliğine ve yapılması gereken diğer iş ve işlemlere ayrıntılı olarak yer verilir.
Teftişe yetkili üç müfettişten oluşan heyetin işyerinin bir bölümünde veya tamamında işin durdurulması kararı vermesi halinde karar, ilgili valiliğe ve işyeri dosyasının bulunduğu il müdürlüğüne bir gün içinde gönderilir. Bu heyetin işin durdurulmaması yönünde karar vermesi halinde rapor işleme konulmaz ve kurul başkanlığına iletilir.
Yapılacak iş durdurma işlemleri sırasında zor kullanılmasını gerektiren durumların varlığı halinde, genel güvenliğin sağlanması amacıyla mülki idare amirinden kolluk personeli görevlendirilmesi talebinde bulunulabilir.
***
İşi durdurulan işyeri mühürlenecek
İşin durdurulması kararı, mülki idare amiri tarafından 24 saat içinde yerine getirtilir. İşin durdurulması kararında belirtildiği şekilde, işyerinin bir bölümü veya tamamında iş durdurulur. Durdurma kararına ilişkin mühürleme işlemi mülki idare amirinin emriyle gerçekleştirilir. Durumu belirleyen bir tutanak düzenlenir. Düzenlenen tutanağın bir nüshası işyeri dosyasına konulmak üzere ilgili il müdürlüğüne gönderilir. Durdurmayla ilgili belgeler il müdürlüğünde saklanır.
***
Durdurma kararının kaldırılması
İşin durdurulmasına sebep olan hususları yerine getiren işveren, durdurma kararının kaldırılması için ilgili il müdürlüğüne yazılı talepte bulunur. Durdurmaya sebep hususları gidermeye yönelik yapılan çalışmaları, alınan veya revize edilen iş ekipmanlarına ait bilgi, belge ve yeterlilik sertifikalarını, tedbirlerin alındığı bölgelerin fotoğraflarını ve işyeri risk değerlendirmesini içeren bir dosya talebin ekinde, aynı zamanda bu dosyanın elektronik ve benzeri ortama aktarılmış hali il müdürlüğüne sunulur.
İl müdürlüğü talebi aynı gün elektronik ve benzeri ortamda sunulan eklerle beraber kurul başkanlığına iletir.
İşverenin bildirimi üzerine müfettiş tarafından yapılan inceleme sonucu düzenlenen raporda, durdurma kararına neden olan hususların giderildiğinin belirtilmesi halinde, heyet tarafından 6’ncı maddede belirtilen usuller çerçevesinde gerekli inceleme yapılır ve bildirimin yapıldığı tarihten itibaren en geç 7 gün içerisinde karar verilir.
Heyetin durdurmanın kaldırılmasına karar vermesi halinde karar, mülki idare amirine ve ilgili il müdürlüğüne bildirilir. Mülki idare amirince söz konusu kararın gereği kendisine intikalinden itibaren 24 saat içerisinde yerine getirtilir.
Müfettiş tarafından yapılan inceleme sonucunda durdurma kararına sebep olan hususların giderilmediğinin tespit edilmesi halinde ise durdurma kararının devamı yönünde alınan karar, ilgili raporla beraber işverene tebliğ edilmek ve işyeri dosyasında saklanmak üzere ilgili il müdürlüğüne iletilir.
Günümüz iş koşulları dikkate alındığında, işletmelerin tamamının tehlikeli bir ortamda çalışmayı sürdürmek gibi bir düşüncesinin olamayacağını söyleyebiliriz. Emin olun, her işveren sıfır kaza ve sıfır hata ile çalışmak ister.
Burada devlet tarafından iş güvenliği ekipman ve malzemelerinde KDV oranının yüzde 1 olarak uygulanması, İş Müfettişlerinin gerçek görevleri olan Rehberlik amacına yoğunlaşması hem işverenlerin bilinçlenmesini sağlayacak ve hem de işletmelerde uygulanabilir iş güvenliği önlemlerinin alınmasını sağlayacaktır. Özellikle iş güvenliği denetimlerinde müfettişlerin daha toleranslı, rehberlik ve yol gösterici, eğitici olması gerekiyor.
