Özellikle yeni mezun gençlerin hem tecrübe kazanması ve hem de iş hayatına bir yerden başlamasını sağlaması bakımından çok önemli bir program “İŞKUR İşbaşı Eğitim Programları”.
İşbaşı eğitim programı, kişilerin daha önceden edindikleri teorik bilgileri uygulama yaparak pekiştirmelerini veya mesleki deneyim kazanmalarını sağlamak amacıyla düzenlenmektedir. İşbaşı eğitim programlarından, İŞKUR’a kayıtlı işsizler yararlanabilmektedir.
Hem işletmeler açısından da personelin oryantasyon ve yetiştirme süreci maliyetlerini azaltması bakımından da çok avantajlı. İşbaşı eğitim programları, günümüzde de gerek işçinin niteliğinin arttırılması gerekse de işverene çalışanları işbaşında görme fırsatı vermesi sebebiyle, büyük bir öneme sahiptir. Diğer bir deyişle her iki taraf için de birçok avantajları bulunan İşbaşı Eğitim Programları ile bir yandan işsizlikle mücadele edilirken, öbür yandan da nitelikli eleman yetiştirilmesine çalışılmaktadır.
Her yıl yaklaşık 950 bin gencimize yeni iş imkanı bulunması gerekiyor. Ayrıca 2016 yılından yaşanan ekonomik daralma nedeniyle işsiz kalanlar da dikkate alındığında hem hükümetin ve hem de iş dünyasının gündeminde işsizlikle mücadele önemli bir yer tutuyor.
Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın iş dünyası ve hükümete yaptığı istihdam çağrısı sonrasında 2017 yılının ilk 2-3 ayında yaklaşık 250 bin kişiden fazla istihdam artışı oldu. Hükümette bu anlamda getirdiği 687 KHK teşviki ve İŞKUR İşbaşı Eğitim Programları ile bu yıl 2 milyon kişiden fazla vatandaşımızı iş sahibi yapmayı hedefl iyor. Bu anlamda iş dünyasının olduğu kadar, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile SGK ve İŞKUR gibi istihdamla doğrudan ilintili kurumlarında aktif bir şekilde sahada işdünyası ve çalışanların taleplerini ve beklentilerini dikkate alması gerekiyor.
Daha önce de dile getirmiştim, işbaşı eğitim programı kapsamında SGK’na sadece kısa vadeli ve GSS sigorta primleri yatmakta olup, uzun vadeli (emeklilik) primleri yatmadığından bu süreler emeklilik hesabında da dikkate alınmamaktadır. Ancak sosyal güvenlik mevzuatına göre, bu sürelerin isteğe bağlı sigortalı olunarak, emeklilikten sayılması mümkün bulunmaktadır. İş-Kur kursiyerleri/stajyerlerinin bu sürede emeklilik primlerini isteğe bağlı sigorta primi ödeyerek yapmaları durumunda sadece malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi alınması, GSS primi alınmaması yönünde bir düzenleme gerekmektedir. Umarız ÇSGB sayın Dr. Mehmet Müezzinoğlu İŞKUR stajyerlerinin bu sesine kulak verir.
Son değişiklikler
Türkiye İş Kurumu’nun milli istihdam seferberliği kapsamında işbaşı eğitim programlarından yararlanma kolaylığı sağlayan üç önemli kararı bulunmaktadır. İşbaşı eğitim programlarından yararlanmak isteyen veya yararlanacak işverenler için önemli olan bu kararlar aşağıdaki gibidir.
İşbaşı Eğitim Programları’nın süresi: Türkiye İş Kurumu’nun milli istihdam seferberliği kapsamında aldığı en önemli kararlardan biri de işbaşı eğitim programlarının süresidir. 2017 yılında işbaşı eğitim programının süresinin bütün katılımcılar için geçerli olmak üzere en fazla 3 takvim ayı uygulanacağı ve bu süre içinde de sözleşme süresinin en fazla 78 fiili günü geçmemesi gerektiği yönünde karar alınmıştır. Buna göre İŞKUR ile işveren arasında yapılacak sözleşme süresi 3 takvim ayını geçmeyecektir.
Örneğin: 08.03.2017 tarihinde başlayan bir programın bitiş tarihinin en geç 08.06.2017 olması gerekmektedir. Mesleki Eğitim Belgesi Yerine Geçen İşbaşı Eğitim Programları: Tehlikeli ve Çok
Tehlikeli Sınıfta Yer Alan Mesleklerde Çalışanların
Mesleki Eğitim bununla birlikte, Tehlikeli ve Çok Tehlikeli Sınıfta Yer Alan İşlerde
Çalıştırılacakların Mesleki Eğitimlerine Dair Yönetmeliği’nde yer alan mesleklerde çalışanlar için mesleki eğitim aldırılması zorunludur. İşbaşı eğitim programları sonucu alınan belgeler ise mesleki eğitim belgesi yerine geçebilmektedir. Ancak işbaşı eğitim programları sonucu alınan belgelerin geçerli olabilmesi için düzenlenen programın süresinin mesleki eğitim modülü/kursları ile eşit süreli olması gerekmektedir. Dolayısıyla tehlikeli ve çok tehlikeli mesleklerde düzenlenecek programların süresi, Aktif İşgücü Hizmetleri Yönetmeliği’nin 53/1. maddesinde belirtilen toplam program süresini (320 fiili gün) aşmamak kaydı ile program düzenlenen mesleğin modül süresi kadar olacaktır.
İşbaşı Eğitim Programları’nda işsizlik kriteri: 2017 yılında uygulanacak olan işbaşı eğitim programlarında katılımcı adayları için program başlama tarihi itibari ile son 3 ay işsiz olma şartı getirilmişti. Ancak katılımcı adaylarının çeşitli sebeplerle birkaç günlük geçici işlerde sigortalı çalışmaları nedeni ile programlara katılmada sorunlar yaşandığı tespit edildiğinden, işbaşı eğitim programına katılmak için gereken ilgili şart “son 3 ay içerisinde adına toplu veya kesintili olarak 10 günden fazla prim yatırılmamış olmak” şeklinde revize edilmiştir.
Ancak burada bir hususu dile getirmek istiyorum, bazı programlarda 3 ay içinde eleman yetiştirilmesi çok mümkün değil. İstisnai olarak bu tür taleplerin de dikkate alınması ve 3 ay üst sınır yerine mesleğin özelliğine göre İŞ- KUR Genel Müdürlüğü onayı ile bazı branş ve kurslarda daha uzun bir süre olarak işbaşı eğitim programı düzenlenmesi gerekli görülüyor.
Tüm bu hususlar dikkate alındığında, işbaşı eğitim programında aranan şartların esnetilmesi ile hem programların başarısı hem de istihdam kabiliyeti artacaktır.
