Okurumuz M.Z. “Bir arkadaşıma, danıştığı bir sosyal güvenlik uzmanı tarafından SGK matrahının üzerinde maaş olan kişinin mali müşavirin hazırlayacağı raporla arasındaki farkın gelir vergisi iadesi alacağı” söylenmiş. Acaba gerçekten vergi iadesi yapılıyor mu? Bunun için ne yapılması lazım?” diye soruyor.
Öncelikle burada muhtemelen yanlış anlaşılan bir konu olduğunu düşünüyorum. Bu şekilde “SGK matrahının üzerinde maaş olan kişinin mali müşavirin hazırlayacağı raporla arasındaki farkın gelir vergisinin iade alınması” gibi bir bilginin doğru olmadığı belirtelim. Eğer gerçekten bu şekilde bir ibare/açıklama/görüş varsa buna itibar edilmemelidir.
Kaldı ki sizde yazmışsınız, danışılan kişi sosyal güvenlik uzmanı(!)imiş, dolayısıyla da vergi konusuna hakim birisi olmadığı için bu tür vergisel konularda aldığınız görüşe itibar edilmemelidir.
Diğer bir deyişle vergi dairesi SGK matrahının üzerinde maaşı olan kişinin mali müşavirin hazırlayacağı raporla arasındaki farkın gelir vergisini asla iade etmez.
149 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde, muafiyet ve istisna kapsamına girmeyen ve her ne ad altında yapılırsa yapılsın, ücret tanımı içine giren tüm ödemelerin, ücret olarak vergiye tabi tutulacağı; 160 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde ise bir hizmet erbabının birden fazla işverenden ücret alması halinde, her bir işverenin ödediği ücretlerin ayrı ayrı vergilendirildiği, dolayısıyla vergi tarifesinin her bir işverenin ödediği ücrete diğer işveren veya işverenlerin ödediği ücretle ilgilendirilmeksizin ayrı ayrı uygulanacağı açıklamalarına yer verilmiştir.
Ayrıca, 16 No.lu Gelir Vergisi Sirkülerinin 3.2 Bölümünde, Tam mükellef gerçek kişiler tevkif yoluyla vergilendirilmiş, tek işverenden alınan ücretleri için yıllık gelir vergisi beyannamesi vermeyeceklerdir. Birden fazla işverenden ücret geliri elde edilmesi durumunda, birden sonraki işverenden alınan ücretlerin toplamının gelir vergisi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı aşması halinde birinci işverenden alınan da dahil olmak üzere ücret gelirlerinin tamamı beyan edilecektir hükmü yer almaktadır.
Bunlardan da anlaşılacağı üzere konunun vergi iadesiyle bir ilgisi yoktur.
Kimler iade alabilir
SGK matrahının üzerinde maaşı olan kişinin mali müşavirin hazırlayacağı raporla arasındaki farkın gelir vergisi iade edilmiyor ama, birden fazla işyerinde çalışıp SGK tavanını aşan prim ödeyen işçilere ödedikleri SGK priminin işçi payı işçinin talebi halinde iade edilebilmektedir.
Burada toplam tutarın vergisinin bir iadesi söz konusu olmayıp, sosyal güvenlik mevzuatına göre, toplam bildirilen matrahı, SGK matrahı tavanını yani asgari ücretin 7,5 katını (2016 ve öncesinde asgari ücretin 6,5 katını) aşan SGK bildirimi varsa, sadece tavanı aşan SGK priminin işçi payının iadesi mümkündür.
Bunun için avukat, danışman, uzman veya mali müşavir raporuna ihtiyaç olmayıp, doğrudan işçinin doğrudan bir dilekçe ile SGK’ya talebini açıklayan bir dilekçe yoluyla başvurulması durumunda SGK’dan bu prim iadesini alması mümkündür.
SGK primlerin ödenip ödenmediği ve iade edilecek tutarları tespit ettikten sonra birden fazla işyerinden sigorta primi ödenen ve SGK tavanını aşan tutarın işçi hissesini işçiye iade etmektedir.
İkaleli işçinin kıdem vergisi iade ediliyor
Özellikle iş güvencesine bağlı olarak gelen işe iade davalarının artmasıyla birlikte işçi-işveren arasında ikale sözleşmesi yapılarak iş sözleşmesinin sona erdirilmesi halinde
Gelir İdaresi Başkanlığının özelgelerinde tarafların iş sözleşmesini karşılıklı olarak anlaşmak suretiyle (ikale) sona erdirmesi dolayısıyla, çalışana ödenmesi öngörülen tutarın; İş akdinin 1475 sayılı Kanunun 14 üncü maddesi uyarınca fesh edilmesi halinde aynı çalışanın hak edeceği kıdem tazminatına tekabül eden kısmının Gelir Vergisi Kanununun 25 inci maddesinin 7 nci bendi uyarınca kıdem tazminatı olarak dikkate alınması ve bu çerçevede söz konusu tutarın gelir vergisinden istisna edilmesi, bu tutarı aşan kısmının ise hangi ad altında ödenmiş olursa olsun gelir vergisine tabi tutulması gerektiği görüşünü vermiştir.
Dolayısıyla işverenler tarafından ikale anlaşmaları çerçevesinde gelir vergisi kesilerek vergi idaresine yatırılan tutarlar içerisindeki kıdem tazminatına karşılık gelen kısmının işçinin başvurusu halinde vergi dairesi tarafından kendisine ödenmesi mümkündür.
Yani, iş sözleşmesi ikale ile sona erdirilen kişilere yapılan ödemelerin içerisindeki kıdem tazminatına karşılık gelen tutarlardan da işverenler gelir vergisi keserek Maliyeye ödemektedir. Burada işçinin bir dilekçe ile başvurması halinde vergi dairesi ikale sözleşmesinde kıdem tazminatına karşılık gelen tutarı işçiye ödemektedir.
