SGK mevzuatına göre; Vefat eden işçi eğer emekli değilse eş ve çocuklarına ölüm aylığı bağlanması için SGK ‘ya ödenmiş en az 1800 gün prim ödemesinin olması gerekir. 1800 gün prim olmasa bile her türlü borçlanma hariç en az 5 yıl sigortalılık süresi içinde 900 gün prim ödemesi varsa yine ölüm aylığı alma hakkı oluşmaktadır.
14 Ekim Cuma günü Amasra’da TTK’na bağlı bağlı bir maden ocağında yaşanan patlamada 41 madencimizin hayatını kaybetmesiyle birlikte, 5 yıl ve 900 gün prim ödeme şartı sağlanmadığı için hayatını kaybeden bazı madencilerin eş ve çocuklarına (bazı durularda anne babasına) ölüm aylığı bağlanmasında yaşanan sorunların çözümü için Cumhurbaşkanımızın talimatı ile bir çalışma yapıldı.
İş kazasında hayatını kaybeden maden işçilerinin yakınlarına ölüm aylığı bağlanmasına yönelik değişiklikler TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülen Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifine eklendi.
Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifinde maden kazasında hayatını kaybeden maden işçilerinin yakınlarına yönelik destek paketi düzenlemeye eklendi. Böylece artık madencilerin hayatını kaybetmesi durumunda ölüm aylığı bağlanmasında sigortalılık süresi ve prim gün sayısı aranmadan hem iş kazasından dolayı eş ve çocuklarına (bazı durumlarda anne babasına) sürekli iş göremezlik geliri ve hem de ölüm aylığı bağlanacak.
Ölüm aylığı bağlanacak
Kanun teklifine göre göre, kömür ve linyit madenlerinin yer altı işlerinde meydana gelen iş kazası sonucunda ölen sigortalının, genel sağlık sigortası primi dahil kendi sigortalılığı nedeniyle prim ve prime ilişkin her türlü borçları terkin edilecek ve ölüm tarihinde sigortalıya ilişkin 1800 gün prim ödenmiş olması veya her türlü borçlanma hariç en az 5 yıl sigortalılık süresi içinde 900 gün prim ödemesi şartları aranmadan hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanacak.
Bu şekilde bağlanan aylıklara ilişkin primlerin eksik olan kısmı, Hazine ve Maliye Bakanlığınca Sosyal Güvenlik Kurumuna ödenecek.
Gelir ve aylıkların hesaplanması ile hak sahiplerine paylaştırılmasında sigortalının ölüm tarihinde yürürlükte olan kanun hükümleri esas alınacak.
Ölen sigortalının anne ve babasına, her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olması ve diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere “gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması” şartları aranmadan gelir ve aylık bağlanacak.
Düzenlemenin yürürlük tarihinden önce kömür ve linyit madenlerinin yer altı işlerinde meydana gelen iş kazası sonucunda vefat eden sigortalıların hak sahiplerinin bu düzenleme kapsamında yazılı istekte bulunması halinde gelir ve aylıkları, maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden aybaşından başlatılacak, bağlanan gelir ve aylıklar için geriye dönük herhangi bir ödeme yapılmayacak.
Bir yakını kamuda istihdam edilecek
Kömür ve linyit madenlerinin yer altı işlerinde meydana gelen iş kazası sonucunda vefat eden sigortalıların eş ve çocuklarından birisi, eşi ve çocuğu yoksa kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam bir kişi, ilgili mevzuatta aranan şartlara tabi olmaksızın kamu kurum ve kuruluşlarının sürekli işçi kadrolarında istihdam edilecek.
İhdas edilen başka bir maddeyle, söz konusu maden işçilerinin yakınlarına tanınacak haklara yönelik tarih aralığı bulunan düzenlemeler yürürlükten kaldırılacak.
