İş güvencesi ile ilgili konular ve sorunlar, son yıllarda en fazla tartışılan konuların başında geliyor.
İş güvencesinden yararlanmak için işçinin çalıştığı işyerine, işçinin hizmet süresine, iş sözleşmesinin çeşidine, işçinin statüsüne ve iş sözleşmesinin fesih türüne bağlı şartlar bulunmaktadır.
Otuz veya daha fazla işçinin çalıştığı işyerinin bulunması,
İşçinin en az altı ay kıdeminin bulunması,
İşçinin belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalışmış olması ve
İşçinin, işletmenin bütününü sevk ve idare eden işveren vekili ve yardımcıları veya işyerinin bütününü sevk ve idare eden ve işçiyi işe alma ve işten çıkarma yetkisi bulunan işveren vekillerinin dışında olması hallerinde iş güvencesinden yararlanma söz konusudur. 4857 sayılı İş Yasasına göre 30 ve daha fazla işçinin çalıştığı işyerleri iş güvencesine ilişkin koruyucu hükümler kapsamına alınmıştır.
Otuz işçinin belirlenmesinde, işçinin belirli süreli veya belirsiz süreli veyahut deneme süreli iş sözleşmesiyle çalışmasında bir fark bulunmamaktadır. İş güvencesi hükümlerinden sadece belirsiz iş sözleşmesiyle çalışan işçilerin yararlanması bu durumu değiştirmemektedir.
Aynı şekilde işyerinde tam veya kısmı süreli çalışanlar otuz işçi sayınının tespitinde dikkate alınacaktır. Kısmi süreli iş sözleşmeleriyle çalışanların 4857 Sayılı İş Kanununun 30.maddesinde öngörülen kısmi süreli iş sözleşmesine göre çalışanlar, çalışma süreleri dikkate alınarak tam süreli çalışmaya dönüştürülür. Oranın hesaplanmasında yarıma kadarkesirler dikkate alınmaz, yarım ve daha fazla olanlar tama dönüştürülür şeklinde tama dönüştürme şeklinde bir düzenlemeye gidilmemiştir. Bu bağlamda ayda birkaç saat çalışan işçi dahi 30 işçinin belirlenmesinde dikkate alınacaktır.
Aynı şekilde mevsimlik işçilerle çağrı üzerine çalışanların da otuz işçinin belirlenmesinde dikkate alınması gerekecektir. İşe iade davası açmış ve davası lehine sonuçlanan işçi/işçilerle, hasta ve izin gibi sebeplerden iş sözleşmesi askıda olanlar da 30 işçinin belirlenmesinde dikkate alınmalıdır.
Ayrıca iş güvencesi kapsamında yer almayan işveren vekili ve yardımcıları da 30 işçinin hesaplanmasında dikkate alınmalıdır.
Bu bilgiler dikkate alındığında 30 işçinin belirlenmesinde aşağıdaki tablodan yararlanılabilir.
