5510 sayılı sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun genel sağlık sigortasına ilişkin hükümleri 1 Ocak 2012 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiş ve Türkiye’de ikamet eden Türk vatandaşları ve yabancı yerleşikler Genel Sağlık Sigortası (GSS) kapsamına alınmıştır.
Hiçbir sosyal güvencesi bulunmayanlar, sosyal güvencesi bulunmakla birlikte sigortalılığı sona eren ve sağlık yardımlarının alınabildiği bekleme süreleri içerisinde sigortalı bir işe girmemiş olanlar, lise ve yüksek öğrenimini tamamlamış olan erkekler, anne yada babaları üzerinden sağlık yardımı alma hakkı bulunmayan kadınlar, kısmi süreli iş sözleşmesi ile ay içinde 30 günden az çalışması olanlar, çağrı üzerine çalışan ve ay içinde 30 günden az çalışması olanlar, ev hizmetlerinde çalışan ve ay içinde 30 günden az çalışması olanlar adreslerinin bağlı bulunduğu kaymakamlıkların bünyesinde bulunan SYDV’na gelir testi yaptırmakla yükümlüdür.
5510 sayılı Kanun’a göre, gelir testine girmesi gereken kişilerin gelir testine girmesi zamanları statülerine farklı belirlenmiştir. Buna göre,
● Son 1 yıl içinde 30 günden az prim ödemesi olanlar işten çıktığı tarihten itibaren 1 ay içinde,
● Son 1 yıl içinde 30-89 gün arası prim ödemesi olanlar işten çıktığı tarihi takip eden 10. günden itibaren 1 ay içinde,
● Son 1 yıl içinde 90 gün üzeri prim ödemesi olanlar işten çıktığı tarihi takip eden 99. günden itibaren 1 ay içinde,
● Liseyi bitirenler mezuniyet tarihini takip eden 120. günden itibaren 1 ay,
● İşsizlik maaşı alanlar, işsizlik ödeneğinin bittiği tarihten itibaren 1 ay içinde,
● Kısmi süreli iş sözleşmesiyle çalışanlar işe girdikleri tarihten itibaren 1 ay içinde,
● Üniversiteden mezun olanlar mezun oldukları tarihten itibaren 1 ay içinde, gelir testine girmekle yükümlüdür.
Gelir testi yaptırmakla yükümlü bulunanların belirtilen süreler içinde gelir testine girmemeleri halinde gelirleri iki asgari ücret kazanç üzerinde kabul edilerek iki asgari ücret tutarında GSS prim borcu tahakkuk ettirilmektedir. Gelir testine süresi içinde başvurmayanların gelirleri başvuruda bulundukları tarihe kadar iki asgari ücret kabul edilmekte, gelir testine girdikleri tarihten itibaren de gelir testi sonucuna göre çıkacak gerçek gelir üzerinden GSS prim borç tahakkuku gerçekleştirilmektedir.
Gelir miktarı haneden yaşayan kişilerin harcamaları da dikkate alınmak suretiyle tespit edilen gelirleri toplamının kişi sayısına bölünmesi suretiyle belirlenmektedir.
6552 sayılı Torba Kanun’da yer alan düzenlemeler içerisinde geriye doğru etki eden gelir testi başvurusu ve gerçek gelir üzerinden tahakkuk ettirilecek borç yapılandırma hükümleri yer almaktadır. Gelir testi borcu tahakkuk etmiş olan sigortalılar mevcut GSS borçlarını e-devlet şifresi ile veya https://onlinetahsilat.sgk. gov.tr/WebTahsilat/index.jsf adresinde yer alan tahsilat türü bölümünden, Diğer ödemeler, Sorgu tipi bölümü, GSS prim, seçeneğini seçeneği seçerek sorgulayabilmektedirler.
Gelir testi yaptırmamış olan kişilerin en geç 31 Mart 2015 tarihine kadar gelir testi yaptırmaları, gelir testine girmekle birlikte GSS prim borcu bulunanların ise en geç 30 Nisan 2015 tarihine kadar GSS prim borç yapılandırmasına başvurarak peşin ödemeyi/veya 6-9-12-18 taksit seçeneğine göre ilk taksiti 31 Mayıs 2015 tarihine kadar ödemeleri gerekmektedir.
