Amerika’nın İran’a uygulayacağı petrol ambargosu bugün itibariyle başladı.
Sekiz ülke bu yaptırımdan, altı ay sereyle, ABD tarafından muaf tutuldu. Yani Türkiye altı ay kadar bir süre için petrol almaya devam edebilecek.
Siyasal iktidar, Amerika bizi “muaf tuttu”diyezil takıp oynadı. Amerika ile normalleşmenin olduğundan söz edilerek, böyle bir durumun ortaya çıktığını açıkladılar.
Şahsiyetli bir duruş vermediklerini söyleyebiliriz.
Petrole karşılık gelen paraların bir bankada bloke edileceği ile ilgili tam bir açıklama gelmedi. Hangi şirketlerin ambargo gözetiminde olduğu açıklanmadı. İstisnanın nasıl bir şey olduğu henüz bildirilmedi. İçeriği tam olarak açıklanmadı.
İstisna olsa bile altı ay sonra bu muafiyet kalacak mı o da belli değildir. Muaf olan ülkelerin kendilerini bu altı aylık süreç içerisinde İran’dan petrol almayacak gibi düzenlemesini istediği, muafiyetin adının geçici muafiyet olmasında anlaşılmaktadır.
Petrolün dışında İran ile yaptığımız ticaretin ise tamamen durdurulması istenmektedir. Yani bizim motor sanayisi ve çelik sanayisinin ürün satma özgürlüğü elinden alınmış durumdadır.
Hani biz ABD’nin İran ambargosuna uymayacaktık!
Yani ABD pazarlık yapabileceği bir altı aylık süreci kullanacağı anlaşılıyor. Anladığımız ABD altı ayda bir bu muafiyet listesini yeniden belirtecek.
Amerika ile yapılan iç yazışmaları bilmediğimizden içeriği konusunda da bir yorum yapma imkânımız yok.
Bu altı aylık süreç içinde bu muafiyete karşı ABD bizden ne isteyecek bu konuda sadece spekülasyon yapabiliriz.
Fıratı’ın Doğusunda eğer ABD ile birlikte İran’a karşı bir birliktelik sağlarsak, yani Rusya ile Suriye’de uyguladığımız Çatışmasızlık Bölgeler sistemini ABD ve Türkiye birlikte uygularsa, bir altı ay daha uzatırız diye bir söylenti dolaşıyor.
Amerika’nın asıl derdinin Türkiye ve İran olduğunu biliyoruz. ABD, Türkiye’yi İran’a karşı kullanmak ve İran’ı tarumar ettikten sonra sıranın Türkiye’de olduğunu zaten ima ediyor.
Çin’in bu ambargoya uymayacağını biliyoruz. Dolayısıyla İran sadece Çin’e petrol satsa zaten bu ambargo kendiliğinden bir işe yaramayacaktır.
Amerika, bu ambargoyu ilan ederek hem muaf ülkelere baskı yapmaya çalışacak hem de Avrupa’ya baskı yapmaya devam edecektir.
Ambargoya uyan ülkelerde uymayan ülkeler de böyle bir mafya uygulamasından sürekli tedirgin olacaklardır. ABD bu tedirginlik üzerinden ülkelere baskı yapmaya devam edecektir.
Dünyanın yeni ve tatsız bir sürece girdiğini söyleyebiliriz.
Bülent Esinoğlu
ulusal.com.tr
