Basında, kıdem tazminatı fonu kurulduğunda evlenen kadınların kıdem tazminatının kalkacağı yazılmıştır. Yoksa, şu an bu hak kaldırılmış değildir. Halen yürürlükte olan uygulamada evlenen kadınların kıdem tazminatı hakkı devam etmektedir.
Okurumuz Ayşe Kartal, “Basında evlenen kadınların kıdem tazminatlarının kaldırıldığını okuduk. Bu doğru mudur?” diyor.
Basında, kıdem tazminatı fonu kurulduğunda evlenen kadınların kıdem tazminatının kalkacağı yazılmıştır. Yoksa, şu an bu hak kaldırılmış değildir. Halen yürürlükte olan uygulamada evlenen kadınların kıdem tazminatı hakkı devam etmektedir.
Kıdem tazminatı, 1475 sayılı kanunda gösterilen fesih hallerinde en az bir yıllık çalışması olan işçiye veya işçinin vefat etmesi halinde de bu işçinin hak sahiplerine işveren tarafından ödenmesi gereken paradır. Bir işyerinde çalışan işçilerin işten ayrılmaları durumunda hangi hallerde kıdem tazminatı alabilecekleri 1475 sayılı İş Kanununun 14. maddesinde belirtilmiştir. 1475 sayılı İş Kanununun 14. maddesinde;
“Kadının evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kendi rızası ile hizmet akdini sona erdirmesi durumunda,” kadın İşçilerin kıdem tazminatı almaya hak kazanacakları hükme bağlanmıştır.
Bu madde istinaden kadın işçinin kıdem tazminatı alabilmesi için öncelikle, iş sözleşmesinin devam ediyor olması gerekmektedir. Yani, işten ayrıldıktan sonra evlenen kadın işçiye kıdem tazminatı ödenmesi mümkün değildir. Yine, kadın işçinin iş sözleşmesinin kıdem tazminatı almasını hak etmeyecek şekilde sona ermesinden bir süre sonra evlenme nedeniyle kıdem tazminatı talep etmesi halinde, işçiye kıdem tazminatı ödenmesi söz konusu olmayacaktır.
***
Emeklilerin destek primi kalktı mı?
Okurumuz Aslı Akça “Avukatımız tarafından bize verilen bilgide, yanında 2 işçi ve üzeri çalıştıran vergi mükelleflerinin emekli maaşından kesilen SGDP primi ödenmeyeceği söylendi. Acaba bu doğru mudur? Gerçekten sosyal güvenlik destek primi kaldırıldı mı?”
Dünyanın hiçbir ülkesinde, emekli olduktan sonra da sigorta primi alınması uygulaması yok. Ancak ülkemizde erken yaşta emeklilikler olunca sosyal güvenlik sistemimize destek primi uygulaması getirildi.
SSK, T.C. Emekli Sandığı ve Banka-Sigorta Şirketi-Oda ve Borsa sandıklarından emekli aylığı alan ve Bağ-Kur Kanunu kapsamında ticari veya serbest meslek faaliyetlerini devam ettirenlerden sosyal güvenlik destek primi alınmaktadır.
01. 01. 2000 – 30. 09. 2008 döneminde, Bağ-Kur’dan emeklilik (yaşlılık) aylığı bağlananların Bağ-Kur Kanunu kapsamında ticari veya serbest meslek faaliyetlerine devam etmeleri veya daha sonra yeniden işe başlamaları durumunda sosyal yardım zammı dahil olmak üzere her bir ay için (çalışmalarına son verdikleri ay dahil) yüzde 10 oranında sosyal güvenlik destek primi kesilmekteydi.
30.09.2008 tarihinden önceki uygulamada Bağ-Kur dışındaki diğer sosyal güvenlik kurumlarından (SSK, T.C. Emekli Sandığı ve banka – sigorta şirketi – oda ve borsa sandıklarından) emekli aylığı alan ve Bağ-Kur Kanunu kapsamında ticari veya serbest meslek faaliyetlerini devam etmeleri veya daha sonra yeniden işe başlamaları durumunda, çalışmaya başladıkları ayı takip eden aybaşından itibaren çalışmalarının sona erdiği ay dahil, Bağ-Kur Kanunu’na göre belirlenen 12’nci gelir basamağının yüzde 10’u oranında destek primi ödemeleri gerekiyordu.
Yani, eğer Bağ-Kur emeklisiyse emekli maaşından kesiliyordu, SSK veya Emekli Sandığı emeklisi ise kendisinin Bağ-Kur Kanunu’na göre belirlenen 12’nci gelir basamağının yüzde 10’u oranında destek primi ödemesi gerekiyordu.
Sosyal güvenlik reformunun yürürlüğe girdiği 01.10.2008 tarihinden itibaren ticari veya serbest meslek faaliyetlerini devam ettirenlerin sosyal güvenlik destek primi emekli maaşından kesilmektedir.
Bağ-Kur’dan emekli aylığı alanlarla, Bağ-Kur dışındaki SSK, T.C. Emekli Sandığı ve Banka-Sigorta Şirketi-Oda ve Borsa sandıklarından emekli aylığı alanların SGK’dan almakta oldukları emekli aylıklarından 2011 yılından itibaren yüzde 15 oranında sosyal güvenlik destek primi kesilmektedir.
2 ve üzerinde işçi çalıştıran vergi mükelleflerinin veya şirket ortaklarının emekli maaşından SGDP primi kesilmeyeceği bilgisi doğru değildir. Bu uygulama devam etmektedir.
