A. Öztürk, “2007 yılından beri çalıştığım işyerinden evlilik nedeniyle ayrılacağım. İş yerinde işlerin yoğun olması nedeniyle evlendikten sonra işten ayrılmak istiyorum. Evlilik nedeniyle ayrıldığımda kıdem tazminatı alabilir miyim? İşveren kıdem tazminatını ödemekten kaçınabilir mi? Kaçınırsa ne yapmam gerekir? İhbar süresini beklemeli miyim?” diye soruyor.
Kimlere kıdem tazminatı ödeneceği hususu 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesinin (e) bendinde düzenlenmiştir. Kadının evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kendi rızası ile iş sözleşmesini sona erdirmesi durumunda da kıdem tazminatına hak kazanılacağı hükme bağlanmıştır.
Yani, aynı işyerinde veya aynı işverene ait işyerlerinde bir yıldan fazla kıdemi olan kadın işçiler evlendikleri tarihten itibaren bir yıl içinde iş sözleşmesini evlilik nedeniyle feshetmeleri halinde kıdem tazminatına hak kazanmaktadırlar.
İş akdi devam eden kadın işçinin evlenmesi halinde, bir yıl içinde evlendiğini belirterek işverenden kıdem tazminatını istemesi gerekmektedir. Evlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde iş sözleşmesinin feshedilmemesi ve işverenden kıdem tazminatı istenmemesi halinde işçinin bu hakkı kaybolmaktadır.
İş sözleşmesini bu şekilde fesheden kadın işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet akdinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücret giydirilmiş ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenecektir. Bir yıldan artan süreler içinde aynı oran üzerinden ödeme yapılacaktır
İşverenin bu durumda kıdem tazminatı ödememesi halinde konu yargıya götürüldüğünde davayı kazanmanız söz konusu olacaktır. Ancak, işveren bu kıdem tazminatı ödemeyeceğini belirtmişse mutlaka işverene iş sözleşmesini evlilik nedeniyle feshettiğinizi belirten bir ihtarnamenin (mümkünse noter aracılığıyla) işverene gönderilmesi gereklidir.
Evlenme nedeniyle iş sözleşmesinin feshinde, işçinin bildirim (ihbar) süresi vermesine gerek yoktur.
***
Özürlü emekliliğinde yaşa bakılmaz
Okurumuz Arife Demir diyor ki, “15.10.2007 tarihinden beri çalışıyorum. 11.07.1983 yılı doğumlu bayanım. Özür durumum yüzde 60 olup, şu an 650 sigorta günüm mevcut. Bu bilgilere göre emekli olabilir miyim?”
Sakatlık vergi indiriminden yararlanmanız halinde yaş koşuluna tabi olmadan erken emekli olabilmeniz mümkündür.
Bu durumda ilk defa 15.10.2007 tarihinde sigortalı olmanız ve yüzde 60 özür durumunuz nedeniyle, 18 yıl sigortalılık süresi ve 4000 gün sayısını doldurmanız halinde emekli olabileceksiniz. Dolayısıyla emekli olabilmeniz için gün sayınızı ve sigortalılık sürenizi tamamlayıp, sakatlık vergi indiriminden yararlanmanız gereklidir.
***
Açıköğretimli yetime aylık bağlanır
Okurumuz Ayla Işıldak diyor ki; “oğlum yirmi yaşında kısa bir süre önce eşimden ayrıldım eşimi kaybedeli bir hafta oldu. Oğlum açık öğretim lisesinde okuyor, babasından yetim aylığı alabilir mi?”
Sigortalıların yetim erkek çocukları, 18 yaşını, liseye devam ediyorlarsa 20 yaşını ve üniversiteye devam ederlerse de 25 yaşını dolduruncaya kadar yetim aylığından yararlanırlar. Bu durumda SGK’na yetim aylığı bağlanması için başvurması halinde yetim aylığı bağlanabilecektir.
