Emeklilikte en çok karşılaşılan sorunlardan ikisi, 18 yaş altı sigortalılık ile mahkeme kararıyla yaşını büyütenlerin emeklilik sorunlarıdır. Bugün biz de her iki konuyu okurlarımızla paylaşalım istedik. Zira emeklilik hesabında bu iki konuyu dikkate almayanlar daha sonra sükutu hayale uğrayabilmektedir.
18 yaş öncesi ödenen primler…
SGK uygulanmasında, 18 yaşından önce uzun vadeli sigorta kollarına tabi olanların sigortalılık süresi, 18 yaşını doldurdukları tarihte başlamış kabul edilmektedir. Bu tarihten önceki süreler için ödenen uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin primler ayrıca prim ödeme gün sayılarının hesabında dikkate alınmaktadır.
Ancak, SSK döneminde (506 sayılı Kanuna tabi olarak) 01.04.1981 tarihinden önce emeklilikle ilgili uzun vadeli sigorta kollarına primi ödeyenler hakkında, sigortalılık süresinin 18 yaşın doldurulduğu tarihte başlayacağına ilişkin hüküm uygulanmamaktadır. Yani, sigortalılık süresinin başlangıcı; 01.04.1981 tarihinden önce ise işe başlayanlar için işe başlama tarihi, 01.04.1981 tarihinden sonra işe başlayanlar için ise 18 yaşın doldurulduğu tarih olarak kabul edilmektedir.
Ancak 18 yaşın öncesinde geçen çalışma süreleri iptal edilmeyip, prim ödeme gün sayısına ilave edilmektedir. Bu durum, 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce sigortalı olan 4/1-a sigortalıları için yalnızca yaşlılık aylığı şartları için geçerli olup, malullük ve ölüm aylıklarında uygulanmamaktadır.
Emekli olmak için sigortalılık süresi dışında yaş şartı da arandığı için 30.04.2008 tarihinden önce 18 yaşın altında geçen hizmetlerin bulunmasının erkekler açısından bu gün için önemi kalmamıştır. Çünkü kişi bugün 1 yaşında sigortalı olsa bile en erken, 60 yaşında emekli olabilecektir. 18 yaşından önce sigortalı olmuş kadınlar bu uygulamadan kısmen etkilenmişlerdir. 01.04.1981 ile 08.09.1981 (dahil) tarihleri arasında 18 yaşından önce sigortalı olmuş kadınlar 38 yaşından önce emekli olamazlar.
Yaşını büyütenlerde emeklilik
Yaşlılık Sigorta kollarından aylık bağlanmasına ilişkin haklardan yararlanmak için gerekli şartlardan en önemlisi belirlenen yaşın tamamlanmasıdır.
5510 sayılı Kanunda, sonradan yapılacak yaş düzeltmeleriyle erken emekli maaşı almak için yaşı büyültme girişimlerini önlemek amacıyla düzenlemeler yapılmıştır. Buna göre, uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin yaş ile ilgili düzeltmelerin uygulanmasında;
– 5510 sayılıKanunla yürürlükten kaldırılmış kanunlara veya 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20. maddesine göre, sigortalının ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına tabi olduğu tarihte, sigortalıların ve hak sahibi çocuklarının nüfus kütüğünde kayıtlı bulunan doğum tarihleri dikkate alınır.
– Sigortalının, ilk defa Kanunlara tabi olduğu tarihten sonra doğan çocuklarının, nüfus kütüklerine tescil edilen doğum tarihleri hak sahipliğinde belirleyici unsur olur.
5510 sayılıKanunla yürürlükten kaldırılmış kanunlara veya 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20. maddesine tabi sandıklara göre, sigortalının ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına tabi olduğu tarihten sonra yaptığı yaş düzeltmeleri dikkate alınmaz.
Sigortalının yaşı, tahsis talep veya ölüm tarihinden doğum tarihinin çıkartılmasıyla tespit edilir. Sigortalının yaşı hangi tarihte doldurduğunun tespitinde, doğduğu tarih ayın kaçıncı günü ise yine o ayın o gününe rastlayan tarih itibariyle söz konusu yaşı tamamladığı kabul edilir.
