Bağ-Kur İntibakında Sorunlar Çözüldü

Çoğu zaman eleştirdiğimiz SGK’nın, bugün Bağ-Kur basamak intibakı mağdurlarına getirdiği önemli bir düzenlemeyi paylaşmak istiyorum.
 Eski uygulamada 4-b (Bağ-Kur) sigortalılığında sigortalıların 24 basamak sistemi üzerinden (bulundukları basamağın) primini ödemeleri gerekmekteydi.

Bağ-Kur kapsamında faaliyette bulunanların ilk 12 basamaktan birisini seçmeleri gerekmekteydi. SSK’lı veya devlet memurluğu yaptıktan sonra Bağ-Kur kapsamında bir faaliyete başlayan sigortalıların SSK veya memuriyet sürelerinin de dikkate alınarak prim ödenecek basamağın tespiti gerekiyordu. Eğer sigortalının SSK veya memuriyet süreleri dikkate alınmadan basamak belirlenmişse ilerde emeklilik başvurusu yapıldığında geriye dönük borç çıkartılıyordu.  Ayrıca basamağı değişen veya prim borcu çıkan sigortalılar ile hizmetlerinin sonucu yapılan basamak intibakı nedeniyle prim borcu çıkan sigortalıların ise emeklilik talepleri reddedilmekteydi.

Yani emekli başvurusu yaptıktan sonra 5-6 ay süreyle emekli aylığı bağlanmasını bekleyen sigortalılara, basamak değiştirilmesinden dolayı borç çıkartılarak emekli aylığı talebi reddedilmekte ve 5-6 aylık emekli maaşları yanmaktaydı.

Örneğin, 5 yıl SSK hizmeti varken Bağ-Kur’lu olan ve 10 yıllık SSK hizmeti dikkate alınmadan 1. basamaktan prim ödemeye başlayan bir kişinin, daha sonra SSK hizmeti ile birlikte 25 yılı ve emeklilik yaşını doldurup emeklilik başvurusu yapabilmektedir. Bu sigortalının intibakı yapılmayan 10 yıllık 4/a (SSK) günleri için fark 4/b (Bağ-Kur) primleri hesaplanmakta ve emekli başvurusu yaptığında da Bağ-kur borcu ortaya çıktığı gerekçesiyle emeklilik başvurusu reddedilmekteydi.

Aylık iptal edilmeyecek

Emekli aylığı bağlanması için talepte bulunan ve aylık bağlanabilmesine ilişkin hizmet süresini doldurmakla beraber basamağı değişen veya prim borcu çıkan sigortalılar ile basamak intibakı nedeniyle prim borcu çıkan sigortalıların aylık taleplerinin reddedilmeyerek değişen durumlarına göre aylık talep tarihi itibariyle çıkan ve ödenecek tarihe kadar cezalarıyla birlikte ödettiren borcunun geçmiş tarihli prim değerlendirilmesine alınması halinde taleplerinin geçerli sayılması gerekmektedir.

01/10/2008 tarihinden sonra emeklilik başvurusunda bulunan ve bütün yükümlülükleri yerine getirmek şartı ile daha önce yapılandırmadan faydalanmak suretiyle aylık talep tarihi itibariyle çıkan borçların ödemelerine rağmen hizmetlerinin birleştirmesinden dolayı basamak intibakı yapılması nedeniyle talep tarihi itibariyle yeniden borcu çıkan 4(b)’ye tabi sigortalıların aylık talep tarihi itibariyle çıkan ve ödettirilen borcunun “geçmiş tarihli prim değerlendirilmesine” alınmak suretiyle aylık talep tarihi itibari ile borçsuz olması sağlanması halinde kendilerine aylık talep tarihini takip eden aybaşı itibariyle yaşlılık aylığı bağlanması gerekmektedir.

Bugüne kadar sigortalıları mağdur eden bir uygulamanın kaldırılmış olması memnuniyet vericidir. Dileriz bu düzenleme, SGK’nın diğer hukuksuz uygulamalarına da örnek olur.
***

Kulaklık tazminatı olur mu?

İsmini açıklamak istemeyen bir okurumuz, “Çağrı merkezlerinde çalışanların kulaklık tazminatı verilmesine ilişkin bir durum söz konusu mudur? Mahkemede şahit olabilmeleri hususunda bir engel var mıdır?” diye soruyor.

Son birkaç yılda çok sayıda şirket çağrı merkezi kurmuş ve çağrı merkezlerinde çalışanların sayısı da oldukça artmıştır. Tüm diğer çalışanlar gibi, çağrı merkezi çalışanları da iş sözleşmesi ya da toplu iş sözleşmesi ile ücret ve diğer çalışma koşulları belirlenebilmektedir.

Eğer iş sözleşmesi ya da toplu iş sözleşmesinde çağrı merkezlerinde çalışanların kulaklık tazminatı alacaklarına ilişkin bir düzenleme varsa, bunu almaları mümkündür. Eğer sözleşmelerde buna ilişkin bir hüküm yoksa çağrı merkezlerinde çalışanların kulaklık tazminatı almaları mümkün olmayacaktır. Yani, çağrı merkezinde çalışanlara kulaklık tazminatı verilmesi gerektiği yönünde bir yasal düzenleme yoktur. Ayrıca çağrı merkezlerinde çalışanların mahkemede şahit olabilmeleri hususunda bir engel yoktur.