Eski yıllar ödenebilecek mi
Okurumuz Mustafa Beyaz Uzun yıllar şirket ortaklığı ve ticari faaliyeti olmasına rağmen Bağ-Kur kaydı yaptırılmadığı için sosyal güvenlik yönünden hak kaybına uğradığını ve emekli olamadığını, emeklilik haklarını eski yılları borçlanarak ne şekilde kazanabileceğini soruyor.
Öncelikle Bağ-Kur sigortalılığının eski yıllarda cazip gelmemesi ve SSK sigortalılığına göre daha düşük sosyal güvenlik haklarının bulunması nedeniyle birçok kişinin prim ödemediği ve hatta Bağ-Kur tescilini dahi yaptırmadığı görülmektedir.
İşte aradan geçen zamanda sosyal güvenliğin önem kazanması ve sosyal güvenlikte bilinçlenme sayesinde birçok kişi geçmiş dönemlerdeki gün boşluklarını ödemek istemekte, ancak mevzuattan kaynaklanan nedenlerle 01.10.2008 tarihi öncesi dönemleri borçlanma imkanı bulunmamaktadır.
01.10.2008 öncesi dönem
Bağ-Kura kayıt ve tescilllerini yapmayanlarla ilgili 04.10.2000 tarihi ve 01.10.2008 tarihi olmak üzere iki milat bulunmaktadır.
Buna göre, 04.10.2000 tarihine kadar Bağ-Kura (4/b) kayıt ve tescilini yaptırmamış olan sigortalıların her türlü sigortalılık hak ve mükellefiyetleri 04.10.2008 tarihinden itibaren başlatılmaktadır. Ancak, 04.10.2000-01.10.2008 tarihleri arasında Bağ-Kur (4/b) sigortalılıklarını tescil ettirmiş olmaları halinde 04.10.2000 tarihinden itibaren geçerli olmaktadır.
Bağ-Kur (4/b) sigortalılarının 04.10.2000-01.10.2008 tarihleri arasında kayıt ve tescil yaptırmamış olmaları halinde 01.10.2008den önceki sigortalı sayılmayı gerektiren vergi, oda ve sicil kayıtları olsa bile, bu kayıtlara göre SGK tarafından geriye dönük borçlandırma yapılmamaktadır.
Diğer bir deyişle Bağ-Kur sigorta kaydı olmayan 01.10.2008den önceki dönemler için bugün yargı kararıyla tescil ettirilmediğinde (mahkeme kararıyla geçmiş yıl primleri ödenmediği sürece) Bağ-Kur günlerine hak kazanılamayacaktır.
Eski yıllar ödenebilecek mi?
Kamuoyunda torba yasa olarak adlandırılan düzenleme ile SGKya prim borcu bulunan işverenlerin sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası, ödenme kabiliyeti ortadan kalkmamış isteğe bağlı sigorta prim borçları ile Bağ-Kur borcu bulunan sigortalıların borçlarını ödeme kolaylığı sağlanmaktadır.
Torba yasada taslak aşamasında geçmiş yıllarda kayıt ve tescili yapılmayan Bağ-Kur borçlarının 1982 yılına kadar ödenebilmesi yönünde düzenleme yapılması yönünde talepler gelmişti. Bu yöndeki talepler komisyonlarda görüşülmesine rağmen torba yasada yer almadığı için 01.10.2008 öncesine ait Bağ-Kur günleri ödenemeyecektir.
Yoksa, geçmiş yıllarda sigortasız olarak çalışanların veya çeşitli nedenlerle sigorta gün sayılarında boşluk olanlar için geçmişteki gün boşluklarının doldurulmasının, boşta geçen sürelerin primlerinin ödenebilmesi mümkün değildir.
Özetle belirtmek gerekirse, mevcut yasal düzenlemeler çerçevesinde 01.10.2008den önceki sigortalı sayılmayı gerektiren vergi, oda ve sicil kayıtları olsa bile, bu kayıtlara göre SGK tarafından geriye dönük Bağ-kur hizmeti verilmemektedir.
Ayrıca geçmişteki gün boşluklarının doldurulabilmesi söz konusu olmayıp, bunun için ayrı bir yasa çıkması gerekmektedir. Ya da mahkeme kararıyla hizmetlerin kazanılması veya yasal olarak yapılma imkanı olan doğum, yurt dışı borçlanması gibi borçlanmalar olması gerekmektedir.
