Bir yıla yakın bir süredir konuşuyoruz aile yardımı sigortasını. Yolda tanıyan okurum veya TV programlarımın müdavimi izleyiciler “Resul bey, bu aile yardımı sigortasını da yaz, nedir, ne değildir merak ediyoruz.” diyorlar….
Hafta sonu Adıyaman’da idim. Yolda gören dostlar, eski arkadaşlar, tanıdık tanımadık herkes “bu aile yardımı sigortası nedir?” diye soruyor.
Belli ki, Sayın Kılıçdaroğlu’nun aile yardımı sigortası epey ilgi çekmiş. Lakin vatandaşın da kafası karışmış….
Türkiye’de yok
Çalışan hayatında insanların karşılaşabileceği bir takım riskler var. Bunlar Uluslararası Çalışma Örgütü 4 Haziran 1952 tarihinde kabul ettiği 102 sayılı sözleşmede işkazası, meslek hastalığı, analık, hastalık, işsizlik, malullük, yaşlılık, ölüm ve aile yardımı sigortaları olarak belirlenmiş ve bu dokuz riske karşı emekçilerin korunması tavsiye edilmiştir.
Bunlardan ilk sekizi ülkemizde uygulanıyor ama dokuzuncusu olan aile yardımı sigortası uygulanmıyor. Peki 59 yıllık aile yardımı sigortası bugüne kadar neden uygulanamadı. Neden hiçbir siyasi iktidar bugüne kadar aile yardımı sigortasını uygulamaya koyamadı.
Dünyada yeni değil
Aile yardımı sigortası, analık sigortasının devamı gibidir. Doğan çocuğun bakılıp, büyütülmesi ve eğitilmesi bir sosyal tehlikedir. 102 sayılı sözleşmeye göre, aile yardımı sigortasında yardım yapılacak hal, mevzuatla tayin olunacağı şekilde, çocukların geçimini sağlama mükellefiyetidir.
Aile yardımı sigortası programı, çocuk yetiştirmenin ortaya çıkardığı gider artışlarına karşı güvence sağlar. Yoksulluğun azaltılmasında da şüphesiz önemli bir adımdır.
***
Çalışan hayatında insanların karşılaşabileceği bir takım riskler var. Bunlardan birisi de emekçilerin, geçim sıkıntısına düşmesidir. Aile yardımı sigortası ile kapsamdaki vatandaşlara belli bir staj süresini tamamlamaları durumunda periyodik ödemeler yapılması veya, çocuklara yiyecek, giyecek, mesken, tatil geçirme yerleri veya ev idaresinde yardım sağlanması gibi hususları ya da her iki yardımın birleştirilerek yardımlar yapılması sağlanmaktadır.
Sigorta veya ikamet şartı var
Belirtilen yardımlar en az mevzuatla tayin edilen şekle göre, belirli bir süre içinde 3 aylık prim ödeme veya çalışma, yahut bir senelik ikamet şartlarından birini yerine getiren korunan kimseler için teminat altına alınmaktadır.
Finansmanı vergiler sağlıyor
Aile yardımı sigortasında en önemli sorun, finansmanın nasıl sağlanacağı konusunda yaşanmaktadır. Dünyadaki genel uygulama aile yardımı sigortasının vergilerle karşılanmasıdır. Bazı ülkelerde ise işverenlerin ödedikleri primlerle karşılanmaktadır.
AK Parti buna karşı mı?
Yoksula kaynak aktarılması, yoksulun sahiplenilmesi, ihtiyaçlarının karşılanmasına hiç kimse karşı çıkmıyor. Zaten Ak Parti de en büyük gücünü ve desteğini yoksul kesimden alıyor. Bu nedenle yoksulun korunmasına karşı çıktığını düşünmüyorum..
Tek endişe edilen husus, bu konunun daha önceki iki anahtar, iki ev, erken emeklilik gibi popülist politikalara alet edilmemesi.. Ya da CHP’nin bu kadar kaynağı nereden bulacağı…
