Köpeklerin, eğitimle kısaca VOC olarak bilinen uçucu organik bileşikleri (volatile organic compounds) koklayarak tanıyabilecekleri ve bu sayede başta kanser olmak üzere birçok hastalığın teşhis edilebileceği hakkında birçok çalışma var (1).
Yeni bir araştırmada da uzayan Kovid’ li hastaların terlerinin köpeklere koklatılmasının teşhis değeri incelendi (2).
45 uzayan Kovid’ li ve kontrol grubu olarak da testleri negatif ve asemptomatik olan 188 kişiden evlerinde koltuk altı terleri toplandı ve bunların rastgele yerleştirilerek en azından eğitilmiş iki köpek tarafından koklanmaları sağlandı.
Çalışmadaki 45 uzayan Kovid hastasının, semptom süresi 15 ay kadardı, ortalama yaşları 45 ve yüzde 73’ ü de kadın idi.
Köpeklerin, 45 vakadan 23’ ünü teşhis edebilirken, 188 kontrol vakasına ait numunelere tepki göstermediler.
Uzayan Kovid’ in sebepleri neler olabilir?
Uzayan Kovid’ i izah eden nazariyelerden biri bağışıklığı zayıf olanlarda virüslerin akut dönem geçtikten sonra vücutta bir süre daha kalabilmeleridir.
Bu durumun, Epstein-Barr virüsü (EBV) gibi vücuttaki diğer uyuyan virüsleri de yeniden etkinleştirebileceği de gösterilmiştir (3).
Diğer nazariyeler arasında oto-antikorlar (oto-immünite) ve kronik yorgunluk sendromundaki gibi “bağışıklık tükenmesi” bulunuyor.
Gelelim neticeye
Bazı uzayan Kovid vakaları uçucu kimyasal maddeler sayesinde basit ve çok hassas bir test ile tanınabilir ama bunun için daha çok çalışılması lâzım.
İleride bu kokular sayesinde varyantlar bile teşhis edilebilirse hiç şaşırmayın.
Biz işimize bakalım, uzayan Kovid’ i boş verelim, uzayan aşklara bakalım, Selami Şahin’ i dinleyelim:
Özledim teninin kokusunu özledim
Özledim sımsıcak nefesini özledim
Özledim sohbetini o sesini özledim
Gelmedin gözbebeğim can yoldaşım gelmedin
Kaynaklar:
2. https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2022.01.11.21268036v1
3. https://www.webmd.com/lung/news/20220207/new-research-into-long-covid
***
