Sonda söyleyeceğimi baştan söyleyeyim : Gezi Parkı Direnişi esnasında olayları yorumlarken söylediğim “Neticede bu olaylar sandığa yansımayacak.” lafımı geri alıyorum.Çünkü bütün hesapları bozacak, dengeleri değiştirecek bir veriden habersizdim…
Neye dayanarak bu varsayımda bulunmuştum : “Direnişe AKP içinden bir katılım olmadı. Dahası AKP tabanı gelen baskılar karşısında, Başbakan’ın despot tutumuyla birlikte daha da kenetlendi. ‘Camide içki içtiler, türbanlıya saldırdılar’ provokasyonuyla muhafazakar kesimden destek aldılar. ‘Bölücü örgüt, aşırı sol’ denilerek milliyetçileri çektiler. AKP’nin oy kaybetmesi için hiç bir rasyonel sebep yok. Diğer taraftan karşı blokta, muhalefet kanadından MHP yok. CHP’nin zaten kendisine hayrı dokunmuyor. BDP ‘barış süreci’ bozulmasın kaygısıyla ve ulusalcı kesimle bir araya gelmemek için mesafeli duruyor. Diğer partilerin alayını toplasan %5 oy çıkarmaz. Yani kıyametler kopuyor ama sandığa zerre miskal etkisi olmaz.”
Yanılmışım… Yanıldığımı da bir haber ve köşe yazısından sonra anladım.
Birincisi Radikal’in araştırması. “Gezidekiler Kim?” başlığıyla KONDA’nın Gezi Parkı içinden yaptığı anketi haberleştirmişler.
Gezi’deki kalabalığın %41’i 2011’de CHP’ye oy vermiş. %5’i “BDP”, %2 “MHP”, %2 ise “AKP” demiş. Toplamı tam %50 yapıyor.
Peki geri kalan %50? %17’sinin yaşı tutmamış. %13’ü sandığa gitmemiş. %10’u bağımsız adaylara oy vermiş. %7’si ise boş oy kullanmış…
Bu oy kullanmayan %50’nin sandığa etkisi bilindiği gibi çok büyük. Kullanılmayan / boş atılan her oy, 2011’de AKP hanesine yazıldı.
Gelelim bir diğer istatistiğe : Yarın seçim olsa %31’i CHP’ye oy vereceğini söylemiş. %29’u hala kararsız. %12’si “diğer partiler” demiş ki, marjinal-küçük partiler için inanılmaz bir potansiyel. %8’i “BDP”, %2’si “MHP”… Toplamı %82 yapıyor. “Bütün bunlara rağmen hala oy kullanmayacağım.” diyenlerin oranı %18..
Çok önemli : Sandığa gitmeyenlerin oranı %50’den %18’e düşüyor. Bu %32’lik düşüş, AKP’nin oy oranına çok büyük etki edecek.
Seçmenin önünde CHP ve MHP dışında başka ihtimaller beliriyor. BDP seçeneği bir yana, bu güne kadar binde beş’i bulamayan partilerin toplam oranı %12’ye çıkıyor.
İkincisi, Hürriyet’ten İsmet Berkan’ın köşe yazısı. TÜİK verilerinden bahsetmiş.
Diyor ki : Türkiye’de 2012 sonunda 30 yaşın altında tam 37,7 milyon kişi vardı.
2012 sonunda 19 yaşından gün almamış, yani hayatlarında daha hiç oy kullanmamış olanların sayısı ise tamı tamına 25,2 milyon.
Türkiye nüfusunun kabaca 3’te 1’i… 2011 seçimlerinde Türkiye’deki kayıtlı seçmen sayısı 52,8 milyondu.
Bugün elimizde, bir önceki seçimdeki seçmenlerin tam yarısı kadar yeni seçmen var.
Ne yapacağı belli olmayan, “zor tutulan” bir yüzde elli…
Bu gençler daha önce hiç oy kullanmadı. Kaçı muhafazakar, kaçı milliyetçi, kaçı Kürt, kaçı devrimci, kaçı Kemalist? Bilmiyoruz, kapalı kutu…
Daha da önemlisi : 2012 sonunda 18 yaşında olan genç, AKP başa geldiğinde 7-8 yaşındaydı. Yani bu çocuklar gözlerini açtıklarından beri AKP ile büyüdüler. AKP’den başka bir alternatif görmediler ki, karşılaştırma yapabilsinler… Üstelik, muhtemeldir ki, AKP’den sıkılmış olabilirler…
İşte bu iki veri, her şeyi değiştiriyor.
Bu 25 milyon yeni seçmenin, yarısı dahi yukarıdaki anketin gösterdiği gibi tepki verse Türkiye baştan aşağı değişir.
Bunu anlamak, ölçümlemek elbette kolay değil. Çabuk da olmayacak.
Öncelikle, heyecanları çok yeni, hırslılar, öfkeliler, kırgınlar, şaşkınlar. Heyecanlılar. Devrim yaptıklarını zannediyorlar, kanları kaynıyor.
Şu anki tepkileri ve şu an yapılacak anketler rasyonel sonuç vermez.
Ancak 3 ila 6 ay arasında, sular durulunca, sinirler yatışınca gerçek yavaş yavaş ortaya çıkmaya başlar.
Hep birlikte yeni Türkiye’nin denklemini göreceğiz.
