YENİ ADANA GAZETESİ
NİCE YILLARA
Birinci Dünya Savaşı sonrası müttefikleriyle birlikte yenilmiş sayılan Osmanlı Devleti, Mondros Ateşkes Antlaşması ile de topraklarının büyük bölümünün işgal edilmesine zemin hazırlamıştır.
Osmanlı İmparatorluğu’nun galip devletler adına İngiltere ile imzaladığı Mondros Mütarekesi, ağır koşulları olan yirmi beş maddeli bir ateşkes antlaşmasıdır. Bu antlaşmaya göre İstanbul ve Çanakkale Boğazları ile Toros Tünelleri galip devletlerce işgal edilecek, İtilaf Devletleri; “ güvenliklerini tehlikeye düşürecek olayların patlak vermesi halinde ”, başka stratejik bölgeleri de işgal edebilecektir. Osmanlı Devleti sınır güvenliği ve iç güvenlik için gerekli birlikler dışında ordusunu terhis edecek, liman ve demiryollarıyla tüm telsiz, telgraf ve kablo istasyonları Antlaşma subaylarının denetimine verilecektir. 30 Ekim 1918.
Mondros Mütarekesi’nin imzalandığı gün Mustafa Kemal; Doğu Cephesi Yıldırım Ordu Komutanlığı’na atanır. Suriye’den sonra karargâhını Adana’ya taşır.
Komutan olarak mütarekenin ilk günlerini izlediği, Türk ulusunu egemenliğe ve bağımsızlığa kavuşturma planını tasarladığı yer Adana’dır. Bunu da, Büyük Zaferden sonra Adana’ya ilk geldiğinde, “Bende bu vakayiin ilk hissi teşebbüsü bu memlekette, bu güzel Adana’da doğmuştur ” diyerek açıklar. Adana’da kaldığı on bir gün içinde; Çukurova ileri gelenleriyle, askerlerle, subaylarla görüşür; silahlarını Mondros Mütarekesi’ne karşın teslim etmemelerini söyler, onları ulusal direniş için yüreklendirir.
Yayılmacıların paylaşımı sonucunda Adana ve çevresi Fransızlar tarafından işgal edilmiştir. İşgal edilen yerlerde artık düşman bayrağı dalgalanmaktadır. Türkçe konuşmak yasaklanır, halk kederli, kaygılı, sokağa çıkmaya korkar durumdadır.
Bu durumdaki halkta; işgal kuvvetlerine karşı ulusal bilincin oluşturulmasına, birliğin sağlanmasına, direnme gücüne gereksinim vardır.
Halkta bu duyguların uyandırılmasında en etkin yol olduğunu düşünen öğretmen Ahmet Remzi (YÜREĞİR) ve arkadaşı yedek subay Avni (DOĞAN) Adana’nın işgalinden beş gün sonra “Adana” gazetesinin ilk sayısını yayımlarlar. 25 Aralık 1918
İşgal kuvvetlerine karşı muhalif yazıları nedeniyle üçüncü sayıda Fransızlar tarafından gazete yasaklanır.
Valilikten, zorlukla alınan bir izinle, beş gün sonra bu kez “Yeni Adana” adıyla çıkarılmaya başlanır. Ancak bu gazete de sekiz sayı yayımlanabilir. Fransızlar gazeteyi basar Ahmet Remzi ve Avni Doğan hakkında yakalama ve vur emri çıkartılır.
Kaçarak canını kurtaran Ahmet Remzi, Mustafa Kemal tarafından merkez Kayseri’de bulunan Adana-Kilikya Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin kurulması için görevlendirilir. Anadolu’da direniş çalışmaları içinde yer alır.
Ahmet Remzi (YÜREĞİR) bir süre sonra olanaksızlıklar içinde ve bin bir güçlükle Yeni Adana Gazetesi’ni Pozantı’da, dokuzuncu sayısının basımını başarır ve susmaz bundan böyle. 25 Temmuz 1920
Yeni Adana Gazetesi; büyük bölümü işgal altındaki Çukurova halkına umut olmakta, ülkenin düşmandan kurtarılması için ulusal güçlere destek vermekte, doğru haberleriyle, işgalcilerin yalan propagandalarını etkisiz kılmaktadır. Milli mücadeleyi izleyerek muharebelerle ilgili gelişmeleri, 1. İnönü, 2. İnönü ve Sakarya Zaferlerini haber yapıp halkla paylaşarak onlara sevinç ve heyecan yaşatmaktadır.
Ulusal Bağımsızlık Savaşı’nın kazanılmasında, zaferden sonra da yeni bir devletin kurulmasında, siyasal ve sosyal alanda yaşananların aktarılarak halkın bilinçlendirilmesinde önemli bir görev üstlenmiştir Yeni Adana Gazetesi.
Amerika Gazete Sahipleri Birliği Vakfı’nın, Amerika ve Kanada dışındaki ülkeler yayın organları için oluşturduğu Dünya Basın Başarı Ödülü’nü alan ilk ve tek Türk gazetesidir Yeni Adana Gazetesi. (1965)
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin verdiği, Türkiye Basın Özgürlüğü Ödülü sahibidir Yeni Adana Gazetesi. (1995)
1918 yılında Milli Mücadele döneminde halkı bilinçlendirmek için yayım yaşamına başlayan ve günümüze kadar gelmeyi başaran tarihi Yeni Adana Gazetesine nice yıllar diliyoruz.
Teşekkürler YÜREGİR ailesi tarihsel bir gazeteyi yaşattığınız için.
Yeni Adana Gazetesi’ni; ailesiyle, çalışanlarıyla, yazarlarıyla, okurlarıyla yaşatanlara NİCE YILLAR.
Kurucuları yurtsever, Ahmet Remzi YÜREĞİR ile Avni DOĞAN’ın anılarına saygıyla.
Fazilet ÖZKAN POR
24/12/2021
