İzmirliler’in kurduğu, Ege’den doğarak büyüyen Kipa’ları satın alan İngiliz perakende devi Tesco’nun hissedarlarından gelen Türkiye pazarından gelen çıkış sinyalinin ardından, alıcıların ilgisi artıyor.
Türkiye’nin en başarılı ‘Güçbirliği Modellerinden biri’ olarak görülen ve 190 mağazaya kadar ulaşan Tesco Kipalar , artık ulusal ve uluslararası devlerin hedef alanında….
Uluslararası fonların yanı sıra, bir talip de Türk gıda devi Ülker Holding olarak dikkat çekiyor.
Ülker, bünyesinde faaliyet gösteren Yıldız Holding, hipermarket deviyle ilgilenmeye başladı.
Görünen o ki; , Migros’tan Şok’u, Saban-cı’dan DiaSA marketler zincirini ve son olarak sayısı 119’a ulaşan Onurex markasını ve alan Yıldız Holding Ege’nin güçlü perakende devini de bu zincire katmak istiyor.
Görüşmelerin sürdüğü öğrenilirken, tarafların anlaşıp anlaşamayacığı elbette zamanla belli olacak.
Ancak KİPA çalışanları önümüzdeki günlerde bir satışa kesin gözüyle bakıyor. Özellikle sendikalı personelin bu satış sürecini kaygıyla izlediğini söylemek mümkün.
Tarafların nasıl bir sonuca varacağını zaman gösterecek olsa da KİPA macerası ve şimdi gittikçe artan satış sinyalleri dahi, İzmir ve ülke ekonomisi için başlı başına irdelenmesi gereken bir süreç…
xxxxx
Tesco’dan satış için sinyal bir süre önce gelmişti.
İngiliz Sunday Times’ta çıkan yazıda aralarında ABD’li fon Harris Associates’in de olduğu büyük hissedarlar, Kipa’nın kârlılığını artırmak için çalışması veya kötü olduğu pazarlarda satış operasyonu yapması gerektiğini vurgulamışlardı. Satış baskıları şirketin Çin’deki mağazalarını rakipleriyle birleştirmesinin ardından daha da ağırlık kazanırken, Türkiye’deki durumun Tesco’nun diğer pazarlarından daha kötü olduğu ortaya çıktı. Şirketin Türkiye’deki toplam zararının 2013 yılı sonunda 60 milyon pound’a ulaşması bekleniyor.
CEO Jeffery Knapp Adams, Türkiye’de gelişmeye devam edeceklerine inandığını belirtse de elbette tüm bu yaşananlar olası bir satışı sürpriz olmaktan çıkarıyor.
******
Biz gelelim tüm bu gelişmelerin asıl değerlendirilmesi gereken yönlerine…
Gerçek şu ki;
Çok değil, birkaç ay öncesine kadar Türkiye’ye parasal giriş, know how ve yeni fırsatlar kazandıracak, ülke ekonomisini canlandıracak gözüyle bakılan yabancı sermaye özellikle perakende sektöründe artık ülkeden çıkmanın yolllarını arıyor.
Carrefour, Practiker Türkiye pazarından çıktı. Alman Metro Grubu mutsuz, gidişat düşündürücü…
Peki neden büyük umutlarla bu pazara giren hipermarket devleri pazardan çıkmak için kuyrukta?
*****
Kipa Tesco’larda İngilizlerin ‘Biz bu işi öğrendik’ diyerek Türkleri yönetimden uzak tutma çabaları, yabancı üst yöneticilerin yüksek standartlarda yaşama arzusu ile yerel pazarın kendi iç dinamiği ile uyuşmayan tarzları oluşan zararın bize göre nedenlerinden biri.
Ancak asıl sıkıntı piyasaların yapısından kaynaklanıyor.
Türkiye enflasyon oranlarını 450’ye yakın kalemden oluşan sepetle hesaplarken, temel tüketim maddelerindeki artışı göğüslemek perakende şirketleri için işkenceye dönüşüyor.
Mağaza zincirleri çıkış yolunu, genelde tedarikçilerin üzerine basmakta bulsa da sistem bir süre sonra tıkanıyor.
Ayrıca kayıtdışı ya da iş yasasını ihlal edecek koşullarda eleman çalıştıran daha küçük ölçekli marketlerin artması da ayrı bir neden.
Elbette bu konuda sıralanacak çok etken daha var, tek başına irdelenmesi gereken bir süreç.
****
Biz, gelelim İzmir’e….
Kim ne derse desin İzmir’in gururudur Kipa’lar.
Biz İzmirlilerin elinde büyüyen delikanlı gibidir.
Doğuşu bile hala aklımda.
Rahmetli Başkan Ahmet Piriştina TANSAŞ’ta genel müdürümüzdü, ben basın danışmanlığında çalışırken. O günlerin belediye başkanı Çakmur’la yolları bir gün aniden ayrıldı.
Ve neredeyse bir yıl sonra İzmir’in tanınmış saygın simalarından 100 ortağı bir araya getirerek kurdu Kipa’yı. İnanılmaz bir hırs, mücadeleyle örnek başarı yakaladı Kipalar. 11 yıl sonra İngiliz devi Tesco’nun dikkatini çekecek kadar palazlanmıştı.
Sonrası malum.
****
Sözün özü İzmir’in en başarılı ve miras kalan tek güçbirliği örneğidir Kipa.
O yüzden bu saatten sonra bizler ancak temennide bulunabiliriz.
İzmir’in yüreğinden doğan, 190 mağazalık dev büyüklüğe ulaşan bu gözbebeği kuruluş satış olsun olmasın sağlam şekilde yoluna devam etmeli.
Ancak aklımdaki soruyu sormadan da bitiremeyeceğim yazıyı….
Soru şu;
Eğer Ülker’e bağlı Yıldız Holding anlışılır ve Kipa’ların yeni sahibi olursa içki satışlarını kaldıracak mı ?
Ne de olsa Şok’ları satın aldıklarında ilk hareket buydu.
Doğrusu bu ya, birçok önemli detayın yanında bunu da merak ediyor insan…
