Gidiş kötü.
Merkez Bankası verileri iç karartıyor.
Piyasadaki çekler, helvacı kâğıdına döndü.
Başka deyişle; elde patladı.
*
Bankalararası Takas Odalarına bildirilen çek rakamlarına bakın:
Çek işlemi: Mayıs 1 milyon 615 bin, Haziran 1 milyon 70 bin, Temmuz 2 milyon 199 bin.
Karşılıksız kalan çek sayısı:
Mayıs 60 bin 808
Haziran 37 bin 993
Temmuz 93 bin 738
Çek tutarları
Mayıs 1 milyar 178 milyon TL
Haziran 864 milyon 734 bin TL
Temmuz 1 milyar 764 bin TL.
*
Geçen yıla oranla karşılıksız çek sayısındaki artış yüzde 58.
Bu yıl bugüne kadar olan sayı 345 bini geçti.
Çek itibarsızlaşınca…
Piyasada güven kalmadı.
Tüccar, esnaf da huzur.
Çek kanununda değişiklikle, hapis cezası kaldırılınca ticaretin tadı, tuzu, şekli değişti.
*
Protestolu senet meselesi daha vahim.
Frenleri patlamış gidiyor.
Merkez Bankası’na göre sayı 575 bini geçti.
Temmuz’da tavan yaptı.
*
Türkiye Odalara ve Borsalar Birliğinin tespiti ise;
Mahkeme sonrası karşılıksız çeklerin geri ödenme oranı yüzde 70 den yüzde 50 ye düştü.
Böylece her iki çekten biri mahkeme kararına rağmen ödenmemiş oldu.
*
Çek değerini kaybedince…
Çek yasası da karşılıksız kaldı.
Yeni yasaya göre, karşılıksız çek verene hapis yok, sadece “çek düzenleme ve çek hesabı açma” yasağı konulacak.
Kişi, karşılıksız çek bedelini faiziyle ödediğinde yasağı kalkacak.
*
Endişe veren tablonun sonlanması için öneriler var.
Ya, acilen çek sorgulama sistemi getirilsin.
Veya Mali Risk Sigortası çıkarılsın.
Taraflar masrafı ortak karşılayarak ortadaki rakamı sigortalasın.
Çek, sigorta güvencesine girsin. Ama öncelikle kararı çıkarılmalı.
*
Ege Bölgesi Sanayi Odası Başkanı Ender Yorgancılar’ın fikri ise daha farklı:
“ Karşılıksız çek veren, bankacılık sisteminden men edilsin”
Yani bankaya giremesin.
Kapıdan alınmasın.
*
Siyaset karışık, ticaret bulanık.
Alacaklı bunalımda, borçlu firarda.
Tahsilât nerede?
Dizilere özenen, kirli sakal bırakıp, yaz sıcağında siyah takım elbise giyen yeni yetmelerin katılımıyla galiba yolda.
Klasik senaryoyla; kaldırma, kaçırma, sopa, falaka ve ayağa gönderilen birkaç çekirdekle…
Filmler pek yakında!
*********************
