Başkan Obama’ nın her sene 2 milyon insanın hastalanmasına ve 23 bin kişinin ölümüne yol açan “antibiyotiklere dirençli bakterilere” karşı savaşı sürüyor (1).
Daha önce 1.2 milyar dolarlık 5 senelik bir eylem plânı
(“National Action Plan for Combating Antibiotic-Resistant Bacteria”) uygulamaya 
koyacağını açıklayan Obama, bu işe tahsis edilen meblağı Kongre’ nin onayı ile iki misline çıkarmayı hedefliyor.
150’ den fazla gıda, satıcı, ilaç ve tarımla ilgili şirket, hastane, araştırma kuruluşları ve tüketici örgüleri ile yapılan toplantıdan sonra Beyaz Saray tarafından yapılan açıklamada, memurlara çıkan yemeklerde bilinçli antibiyotik kullanılan etlerin tercih edileceği bildirildi (2).
Geçen ay dünyanın en büyük perakende satıcılarından Wal-Mart tedarikçilerinden çiftlik hayvanlarında antibiyotik kullanımının engellenmesini istedi.
Dünyanın en büyük fast food restoranı McDonald’ s şirketi artık USA’ daki şubelerinde antibiyotikle yetiştirilen piliçleri satmayacağını açıkladı (3).
Ülkenin restoranlara tavuk eti satan en büyük şirketi olan Chick-fil-A Inc. de 2014’ de, beş sene içinde antibiyotiklerle yetiştirilen hayvan eti satışına son vereceğini bildirmişti.
Panera Bread, Chipotle, Whole Foods ve Applegate gibi şirketler antibiyotik kullanmama sözü verdiler.
USA’ da sayıları giderek artan et üreticisi, antibiyotiksiz yetiştirilen piliç, sığır veya domuz eti satmaya başladı.
Gıda şirketlerinin bu kararları almasında hükümet tarafından yapılan kanuni düzenlemeler değil tüketicilerden gelen baskılar daha etkili oluyor.
Besi hayvancılığında neden antibiyotik kullanılıyor?
1940’ larda sık sık düşük miktarlarda antibiyotik verilerek beslenen hayvanların daha kısa zamanda geliştikleri ve etlendikleri keşfedildi.
Tıbbi fetva kurumu FDA, 1950’ lerde büyümenin teşviki için antibiyotik kullanılmasına onay verdi ve antibiyotikler o zamandan beri de besi hayvancılığında (piliç, domuz, sığır) yaygın olarak kullanılmaya başlandı.
Antibiyotikler, iç içe yaşayan hayvanlarda hastalıkların önlenmesi amacıyla da veriliyor.
Bilim adamları onlarca seneden beri daha kısa zamanda daha fazla et elde etmek için antibiyotik kullanılmasının antibiyotiklere dirençli bakterilerin ortaya çıkmasına sebep olacağı uyarısını yapıyor.
Son senelerde yapılan birçok bilimsel araştırmanın hayvancılıkta kullanılan antibiyotiklerin dirençli bakterilerin ortaya çıkmasında rolü olduğunu göstermesi endişeleri artırdı.
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi CDC, 2013’ de insanlarda kullanılan antibiyotiklerin yarısının ve hayvanlara verilenlerin çoğunun gereksiz ve uygunsuz olduğunu ve bunun da herkesin sağlığını tehdit ettiğini açıkladı.
İnsanlar hayvanlara verilen antibiyotiklerden nasıl etkilenebilir?
Hayvanlara verilen antibiyotikler yüzünden gelişen dirençli bakteriler insanlara, bu hayvanların etlerinin iyi pişirilmemesi veya gübreleri aracılığıyla geçebilir.
Bazı et ve ilaç endüstrisi grupları, bu endişeleri doğru bulmuyorlar.
Medyada yer alan haberler, dokümanter film ve kitaplar sayesinde tüketici farkındalığı arttı ve araştırmalara göre birçok Amerika’ lı et üretiminde antibiyotik kullanılmasından endişe duyuyor.
2012’ de Consumer Reports tarafından yapılan bir çalışmada tüketicilerin yüzde 72’ sinin hayvanlarda antibiyotik kullanımından önemli ölçüde veya aşırı derecede endişeli olduklarını ortaya koydu.
USA hükümeti ne yapıyor?
FDA 2013’ de besi hayvancılığında antibiyotik kullanımının önlenmesi için en önemli girişimini yaptı ama tavsiyelerine uyulması isteğe bağlı idi.
Veteriner ilacı üreten firmalarından ilaçların etiketlerinin hayvanların büyümesini teşvik için antibiyotik verilmesinin kanun dışı olacağını uyaracak şekilde değiştirmesi istendi.
FDA, bu tür antibiyotik üreten 26 firmanın 2016’ ya kadar bunu gerçekleştirmeyi kabul ettiklerini bildiriyor.
FDA’ nın bu davranışının işe yaramayacağını çünkü antibiyotiklerin hastalıkların önlenebilmesi amacıyla kullanılmasına müsaade etmesinin, üreticilerin veteriner onayı ile bu ilaçları vermeye devam edecekleri iddia ediliyor.
Allah’a şükür ki bizde böyle bir mesele yok
Amerika’ lıların da Başkan Obama’ nın da işi zor, Allah yardımcıları olsun.
Çok şükür ki ülkemizin böyle bir meselesi yok.
Bizde antibiyotiklere dirençli bakteri sözünü ağzına alan bir politikacı olmadığı gibi hiçbirinin böyle bir meseleden haberleri bile olduğunu sanmıyorum.
Zaten üreticilerimiz de ısrarla besi hayvancılığında antibiyotik kullanmadıklarını bildiriyorlar.
Ne mutlu bize!
Gelelim neticeye
Dünya, geç de olsa sağlıksız gıdaların başta obezite, diyabet, kanser ve kalp olmak üzere birçok hastalıktaki müthiş artışın en mühim sebeplerinden biri olduğunu gördü.
Antibiyotiklere dirençli bakterilerdeki artışta da besi hayvancılığında antibiyotik kullanımının rolü olduğuna hiç şüphe yok.
Başkan Obama’ nın ülkesinde hastalıkların teşhis ve tedavisine harcanan paranın silaha harcanan parayı geçtiğini gördüğü anlaşılıyor.
USA ve Obama’ dan ders alalım, her önümüze konanı yiyip içmeyelim, gıdalarımıza sahip çıkalım.
Kaynaklar
3. http://blogs.wsj.com/briefly/2015/03/04/antibiotics-and-the-meat-industry-at-a-glance/?mod=e2tw
