Nasıl Yazalım? (I)

Gazete ve dergilerde, yayınlanan yazıların editörler tarafından yazım kurallarına uygun olarak düzenlendikten sonra yayınlandığını çoğumuz biliriz. Eğer yazım kurallarına uygun olmadan, rastgele yayınlansaydı bu yazılara hiçbirimiz itibar etmezdik.

Artık günümüzde hepimizin elinin altında bir bilgisayar var ve metin yazarları teknolojinin kendilerine sağladığı kolaylıklardan yararlanarak yazılarını internet aracılığıyla geniş kitlelere ulaştırabiliyorlar.

İnternette okuduğumuz bazı yazılar çoğunlukla bir editör tarafından düzenlenmeden, ya şahsi olarak açılan sitelerde yayınlanıyor ya da çeşitli edebiyat sitelerine gönderiliyor.

Bazı edebiyat sitelerinde ve şahsi sitelerde öyle yazılarla karşılaşıyoruz ki cümlenin başlangıcı ve bitiş yeri belli değil. Hiç ilgisi olmayan yerlere ünlemler, soru işaretleri konulmuş, paragraf başı yapılmadan yazıldığı için cümleler birbirine karışmış. Kısacası yazım kurallarına olan dikkatsizlik klavye kuralarına olan uyumsuzlukla birleşince görüntü kirliliği ile karşılaşılması kaçınılmaz oluyor. Çoğunu, içerdiği yazı çok önemli olsa bile okumadan geçiyoruz.

İnternet ortamında bir yazıyı okunur yapan özelliklerin başında önce görsellik göze çarpıyor. Görselliğin yazının içeriğiyle ilgisi yoktur. Bilgisayarlarla gönderilen yazıların önce göze hitap ettiğini düşünürsek, okuyucuyu yazıya çekmek için düzenli yazmamız gerektiğini aklımızdan çıkarmamalıyız.

Yazarken zaman zaman hepimiz hata yapabiliyoruz; özellikle de klavye kullanırken. Kimimiz klavye kullanmakta zorlanıyoruz, kimimiz de nasıl olsa not almayacağız deyip pek özen göstermiyoruz, kimimiz ise klavye ile yazmanın kurallarını bilmiyoruz.

Peki, nasıl yazmalıyız ki görsel açıdan yazımızı çekici ve okunur kılalım?

“Yazarken nelere dikkat edelim?”

Maddeler halinde sıralamaya çalışalım isterseniz:

1– Yazılarımız için en uygun fontu kullanalım. Eğer özel bir yazı yazmamız gerekmiyorsa, genel olarak kullanılan font (yazı karakteri )TİMES NEW ROMAN olmalıdır. Bu, yazılarımız için en uygun karakter biçimidir. Kullanacağımız punto ise (yazı büyüklüğü) 12 olmalıdır.

2– Yazılarımızı yazarken her sözcüğün arasında klavyemizin ara tuşu ile birer boşluk bırakalım. Bu boşlukları virgüllerden, noktalardan, soru işareti ve ünlemlerden yani bütün noktalama işaretlerinden sonra bırakalım.

3– Noktalama işaretlerimizi sözcüklerimizden hemen sonra bırakalım, ondan sonra ara tuşuna basalım.

4– Yazıda dikkat çekmesi ya da vurgulanması gereken sözcükler varsa onları tırnak içine alalım ya da bold (yani kalın) olarak yazalım.

5– Yazılarımızı hiç paragraf kullanmadan yazarsak önümüzde bir metin değil de yazı karmaşası görürüz. Boşluklar ve paragraflar yazının nefes almasını sağlar. Okuma hevesi uyandırır. Bu nedenle yazımızı paragraflara ayırmayı unutmayalım.

6– Kısa cümleler daha anlaşılır olduğu için çok uzun cümlelerden kaçınalım. Uzun cümle kullanmamız gerekiyorsa düzenli olarak kuralım.

7– Yazımızın düzenli görünmesi çok önemlidir. Artık sanal ortamda yazılarımızı milyonlarca kişi okuyor. Bunun için kurallara uyulması bizim yararımızadır.

8– İmla kurallarına uymamak yazımızda görüntü kirliliğine yol açacaktır. Gereksiz virgüller, yan yana konan soru işaretleri ve ünlemler, sayısız noktalar, tırnak ve parantezler… Yani noktalama işaretlerini gereksiz yere kullanmayalım.

9– Konuşma cümlelerini anlatım cümlelerinden ayırmak için ya konuşma çizgisi, ya da tırnak işareti kullanalım. Böylece nerede konuşuldu nerede soru soruldu nerede cevap verildi karmaşası yaşanmadan yazımız rahatça okunsun ve verilmek istenen mesaj alınsın.

10– Cümlelerimize daima noktadan sonra büyük harfle başlayalım.

Devam edecek…