Ülkemiz kendi tarihine yabancılaştığı bir eğitim sisteminden geçtiği için maalesef tarih ve tüm diğer bilim dalları dedikoduya indirgenmiş durumda. Kara propaganda alanına giren tarih artık kararıp kaldı. Bu nedenle Abdülhamid dönemine bir uzanmakta çok yarar var. Anılardan Abdülhamid istibdadı nasıl görünüyor?
“Abdülhamid istibdadının orta yıllarında her biri başlı başına bir kıymet olan birçok şair bize demet demet sanat Nefiseleri uzattılar. Bu yazılar arasında cehle ve zulme kurşun atan kalemler gördük. Sarayın kanlı hülyalarına, korkunç rüyalarına karşı ateşli alaycı kahkahalar da eksik değildi.
-Ne yapalım; elimiz bağlı, dilimiz kilitli. Her şey yasak. Zindan, sürgün korkusundan şaşırmış kalmıştık.
Demediler. Namık Kemal fırtınalar gibi haykırdı. Yürekleri vatan ateşinin aşkıyla yaktı. Hamid yıldızları ağlattı, mahşerler yarattı.
İstibdat, istibdat… İnsanların ve insan adamların heyecan kasırgasına işleyememektedir.
Namık Kemal İntibah’ı, Cezmi’yi, Gülnihal’i nicelerini o devirde yazdı.
Celaleddin gibi basılmayan eserlerini, vatani feryatlarını ezberlemeyen tek fert kalmadı ama kendini insan bilenler arasında.
Tevfik Fikret, Ziya Paşa, Celal Sahir, hep o devirde söylediler, yazdılar ve ağladılar.
Bunlar arasında vatan için dökülmüş fırtınalı gözyaşları vardır. Hayvan çobanlarına atılmış kin taşları vardır.
Ne yaptılarsa yaptılar. Hem Sarayın vesvesesini alaya aldılar, hem sansürü atlattılar.
Renkle, ışıkla, gölge ile çizgi ile kelime ile her cepheden istibdat pusularına ateş açtılar.
Fakat bir gün geldi ki milli yazı, milli şiir yasak oldu. Türk’ün eseri ve izi hayat kitabından silinmek istendi.
İstibdat yalnız Kırk Haramiler devri mi idi? Hafiyeler tasallutu mu idi?
Fikrini söyleyemezsin, bir şey yazamazsın, istediğin gibi konuşamazsın. Donuk, tutuk bir hayat, hayat değil dikenli kıskaç. Göz yırtıcı bir boşluk… Her tarafta zulmet ve haşyet (korku) Yuva kurmuş. Her şey karanlıklara karışmış.
Bu vaziyet karşısında ne yapılır? İnsanlar uyuşmuştur. Bu sonsuz karanlıklar içinde heybetli sesler işitmedik değil işte….Derler ki istibdadın vesveseli zihniyeti karşısında , tazyiki, işkencesi altında ne yapılabilir ki? Bu sual aczin ve uyuşukluğun sesidir.”*
Anıları çok severim. Mikro tarih denen insan hayatından akıp gelen tarihin arka sesi dere şırıltısı gibidir. Ayıklanınca, yan yana konunca çok değerli bilgilere ulaşırsınız. Her şey bir yana o yılların atmosferini solursunuz.
Hoş Abdülhamid atmosferine girmek için pek zorlanmıyoruz. Hemen o ruhu sıkan, boğan karanlığı anlıyoruz. Karanlıkların sonra nasıl aydınlığa çevrildiğini de yaşımız tutmuyor yaşamadık ama onlar tarihin altın sayfalarına yazıldılar. Yoksa Conkbayırı savaşında olmak ve savaş notlarını tutmak isterdim. Bugün, 102 yıl sonra Conkbayırı Zaferini kutluyoruz. Yarbay Mustafa Kemal, yıldız gibi parladı ve ufku aydınlattı.
Direndik kazandık. Yine kazanacağız. Tarih bunun için okunur.
Nevval Sevindi
Odatv.com
