Uzun yıllar tanıdığım İzmir’in başarılı işadamı Tamer Taşkın aradı. Kenya Ankara Büyükelçisi Kiema Kilonzo’la bir grup gazeteciyi bir araya getirmek istediğini söyledi. Gülümsedim tabii, yine Tamer Taşkın, yine Afrika. “Elbette gelirim” diyerek kapattım telefonu.
Güney Afrika Fahri Konsolosu Taşkın, en az 25 yıldır Afrika ile ticaret ve ilişkilerin artması için çaba harcıyor.
Afrika’daki kabile başkanlarıyla bile dost olmuşluğu vardır.
*
Doğrusu, kriz süreçleri yaşanmadan çok önceleri Afrika’yı ticari açıdan ilk işaret edenlerden biri Taşkın’dı ve hala iki kıta arasında mekik dokuyor. Bu kez konu Kenya.
Afrika’yı, Kenya’yı gezmiş biri olarak size anlatmak isterdim ama maalesef henüz gidemediğim için Büyükelçi Kilonzo’nun anlattıklarıyla yetineceğiz.
*
Öncelikle Kenya bu ayın 25’inde ABD Başkanı Obama’yı ağırlamaya hazırlanıyor. Pek heyecanlılar. Obama babaannesini ziyaret edecek sonra liderleri burada toplayacakmış.
Türkiye’ye altı ay önce atanan ilk Kenya Büyükelçisi Kilonzo, bu ziyaretin ülkelerine ilgiyi artıracağına inanıyor.
Doğu Afrika’nın en gelişmiş ülkesi olduklarını belirten genç diplomat, uyguladıkları serbest piyasa ekonomisini, havaalanlarını, serbest bölgeyi, finansal ve yatırım şartlarını anlattı.
*
Yabancı yatırımcıya serbest bölgeden ücretsiz yer tashis ediyorlar. Hiçbir vergi yok, düşük vasıflı çalışanın aylık kazancı 100 dolar. Bir dizi çok taraflı ve ikili ticaret anlaşmaları bu ülkeyi hem Amerika hem Avrupa Birliği pazarına gümrüksüz ihracat kapısı haline getiriyor.
Büyükelçi Kilonzo aynı zamanda ihracat ve ithalatı da artırmanın peşinde. Tarım, ulaşım, altyapı, imalat sanayi, iletişim, inşaat ve özellikle enerjide beklentilerini vurguluyor.
*
Büyükelçinin diğer tarafında ise yine İzmirli bir işadamı FEKA İnşaat’ın kurucusu Kadir Ferahlı var.
Dış pazarları yakın takip eden Ferahlı ile birkaç yıl önce yaptığımız röportajda Mısır, Suriye, Irak’taki potansiyelleri değerlendirmiştik. Ferahlı’ya “Kenya yeni yıldız olur mu” diye soruyorum; “Aman Dilek Hanım umutlandığmız üç ülke de çöktü bu ülkeye nazar değdirmeyelim” diye takılınca gülümsüyoruz.
Ferahlı haklı, Türkler yeni fırsat gördükleri hangi ülkeye yöneldilerse sıkıntı yaşadılar son yıllarda.
Tamer Taşkın, Kenya’nın kesinlikle gözardı edilmemesi gereken bir pazar olarak görüyor. Ama ilk etapta yatırım yapılması yerine ülkenin önce iyi tanınmasından yana.
Egeli işadamlarına kendi işkollarında Afrikalı bir işadamını mutlaka tanımalarını öneriyor.
Taşkın’a göre ister ihracat ister yatırım isterse sadece dost olarak işadamlarının Afrika’da bir partnerleri olmalı.
Doğru partnerle bu kıtanın her işadamına kazandıracağı görüşünde. Özellikle ABD ve AB’ne gümrüksüz ihracat imkanı iyi araştırılmalı.
Türkiye ihracatı düştüğünde bazı ekonomistler klişe önerilerde bulunur, “çıkış yolu alternatif pazarlar’ derler ya…
Oysa o alternatif öyle meşakkatli ki, umut veren yeni pazarlar dahi, büyük mücadele gerektiriyor.
