BMJ Heart’ da yayınlanan araştırma Japonya’ da 40-59 yaş arasındaki 30076 erişkinin 1990’ dan 2009’a kadar takip edilmesiyle yapıldı (1).
Katılımcılar banyo yapma sıklıklarına göre hiç, haftada 2, haftada 3 ve hemen her gün banyo yapanlar olmak üzere dört sınıfa ayrıldı.
Bu sürede 328 koroner kalp hastalığı (275 kalp krizi ve 53 ani kalp ölümü) ve 1769 inme (991 beyin enfarktüsü, 510 beyin içi kanama, 255 subaraknoidal kanama ve 13 sınıflanamayan inme) olayı tespit edildi.
Geleneksel kalp damar hastalıkları risk faktörleri ve beslenmeyle ilgili faktörlere göre ayarlama yapıldıktan sonra her gün banyo yapanlarda kalp krizi riskinin hiç yapmayanlara göre yüzde 28 ve felç riskinin de yüzde 26 daha az olduğu hesaplandı.
Küvette banyo yapma sıklığı ile ani kardiyak ölüm veya subaraknoidal kanama riski arasında bir ilişki bulunamadı.
Buna göre, orta yaşlı Japonlar arasında küvette banyo yapma sıklığı ile kalp-damar hastalığı riski arasında ters bir münasebet olduğu ortaya çıkıyor.
Araştırma sadece gözlemseldir ve günlük küvet banyosunun kalp problemlerini ortadan kaldırdığını ispat etmez.
Banyonun faydaları
Küvet banyosunun hemodinamik fonksiyonu iyileştirerek kardiyovasküler hastalıklara karşı önleyici bir etkiye sahip olduğu düşünülüyor.
Küvet banyosu yoluyla sıcağa maruz kalma, kalp-damar hastalıklarını önlemenin potansiyel bir yolu olarak incelenmiştir.
1998’ de yayınlanan bir araştırmada sıcağa maruz kalmanın açlık kan şekerini yüzde 20, HgbA1c’ yi yüzde 10 azalttığı gösterilmiştir (2).
Kan basıncı ve kilo kontrolüne etkilerini inceleyen ileriye dönük araştırmalar da vardır (3, 4).
Bir çalışmada da saunaya girmenin ani kalp ölümü ve ölümcül kalp-damar hastalığı riskinin azalmasıyla ilişkili olduğu ortaya konmuştur (5).
Küvette banyonun sağladığı su basıncı atım hacmini (stroke volume) ve kalp debisini artırır, toplam periferik vasküler direnci azaltır (6). Uyku kalitesini artırarak insanın kendini daha sağlıklı hissetmesini sağlar (7).
Bunlara karşılık sıcak banyo özellikle yaşlılarda vücut ısısında hızlı bir değişimin sebep olduğu kazara boğulma veya kalp krizi ile ani ölümle ilişkili de olabilir (8).
Sauna banyosu için böyle bir risk bildirilmemiş olmakla beraber artan vücut sıcaklığının terlemeyle kontrol edilemediği sıcak çarpması da ölüme yol açabilir (9).
Bu tür bir banyonun vücut üzerindeki etkilerinin egzersizinkine benzer olduğunu gösteren daha önce yapılmış araştırmalar da var.
Sıcak bir banyonun eklem ağrılarını gidermeye, stresi uzaklaştırmaya ve uykuyu artırmaya yardımcı olabileceğini de hatırlatalım.
Gelelim neticeye
Bize bugüne kadar kalp ve beyin damarlarını kolesterol ve hayvansal yağlar tıkar diye masal anlatılmış olduğunu, bu olayın gerçek sebebinin derideki kirler olduğunu anlamış oluyoruz.
Asırlardır dilimize yerleşmiş olan ve banyo yapanlara ve hamama gidenlere söylenen “sağlık suyu olsun” sözünün rastgele bir ifade olmadığını, bilimsel araştırmalara dayalı bir hakikat olduğunu da anlamış oluyoruz.
Hamama gidenler üzerinde yapılacak bir araştırmanın sonuçlarının da çok ilginç olacağını tahmin ediyorum.
Herkese sağlık suyu olsun!
Kaynaklar:
1. https://heart.bmj.com/content/106/10/7324
2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10498473/
3. https://physoc.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1113/JP272453
4. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1447-0594.2012.00955.x
5. https://jamanetwork.com/journals/jamainternalmedicine/fullarticle/2130724
6. https://bmccomplementmedtherapies.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12906-016-1241-7
7. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1744388110000344?via%3Dihub
9. https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0002934300006719
Makale: Habitual tub bathing and risks of incident coronary heart disease and stroke.
Harvard’ ın duyurusu: https://www.health.harvard.edu/heart-health/can-hot-baths-protect-your-heart
