Halk arasında kolesterol ilacı olarak bilinen statinlerin diyabet riskini yüzde 46 artırdıkları ortaya çıktı.
Diabetologia isimli dergide yayınlanan araştırma statin kullananlarda diyabet görülme riskinin bu riski artırabilecek faktörler dışlandıktan sonra yüzde 46 fazla olduğunu gösteriyor.
Daha önce yapılan araştırmalarda da statinlerin diyabet riskini artırdıkları gösterilmişti ama o çalışmalarda katılımcılar kardiyo-vasküler hastalık riski yüksek olan hastalardan oluşuyordu.
Oysa genel nüfusta diyabet riski bu seçilmiş gruba göre muhtemelen farklı olabileceği gibi diyabet teşhisi için hastaların kendi bildirimleri veya açlık kan şekeri ölçümleri kullanılması da diyabetli hasta sayısını olduğundan az gösteriyor olabilir.
Bu yeni çalışma, diyabeti olmayan 45-7 yaş arasındaki 8.749 erkeğin 6 sene takip edildikleri kısa adı METSIM (Metabolic Syndrome in Men) olan çalışma kapsamında yapıldı.
İnsülin direnci ve insülin sekresyonu da değerlendirilerek statinlerin hangi mekanizma ile diyabete yol açtıkları da araştırıldı.
6 sene sonunda 625 kişide ya şeker yükleme testi (OGTT), %6.5’ den yüksek HbA1c seviyesi veya takip sırasında bir diyabet ilacı başlanması ölçütlerine göre diyabet teşhis edildi.
Yaş, vücut kitle endeksi, göbek çevresi, fizik aktivite, sigara ve alkol kullanımı, ailede diyabet hikayesi, beta-bloker ve diüretik tedavi gibi diyabet riskini artırabilecek faktörler dışlandıktan sonra statin kullananlarda diyabet riskinin yüzde 46 daha fazla olduğu hesaplandı.
Katılımcıların yüzde 29’ u simvastatin, yüzde 53’ ü ise atorvastatin alıyordu.
Doz arttıkça diyabet riski de artıyor
Risk simvastatin ve atorvastatin için doza bağımlıydı. Yüksek doz simvastatin diyabet riskini yüzde 44, düşük doz yüzde 28; yüksek doz atorvastatin yüzde 37 artırıyordu.
Statin tedavisi ile açlık şekeri anlamlı bir değişiklik göstermeden 2 saat sonraki şekerin anlamlı derecede arttığı, insülin duyarlılığının yüzde 24, insülin sekresyonunun yüzde 12 azaldığı belirlendi.
İnsülin duyarlılığı ve sekresyonundaki azalışın da simvastatin ve atorvastatin için doza bağımlı olduğu ortaya çıktı.
Bu sonuçlar, statinlerin insülin duyarlılığı ve sekresyonunu azaltmak suretiyle diyabete yol açtığını düşündürüyor.
Araştırmanın sadece “beyaz” ırk ve erkekler üzerinde gerçekleştirilmiş olması bu sonuçların kadınlar ve diğer ırklar üzerinde de doğrulanması gerektiğini gösteriyor.
Gelelim neticeye
30 seneye yakın bir zamandır tüm dünyada milyonlarca insan tarafından kullanılan statinlerin diyabet riskini artırdığına hiç şüphe yok ama “statin meftunları” bu ilaçların aspirinden bile daha emniyetli olduğunu söylüyorlar (2).
Kalp krizi riskini azaltmak için verilen ilacın, kalp krizi için en önemli risk faktörü olan diyabete yol açıyor olması modern tıbbın en büyük “fiyaskolarından” biridir.
Gelin de acı acı gülmeyin.
Kaynaklar
1. http://www.mednet.nl/wosmedia/2828/statine_en_diabetes.pdf
2. http://www.medikalakademi.com.tr/tkd-kolesterol-ilac-statin/
