Sınav cenneti ülkem ama daha soru nasıl sorulur onu bilmeyenlerle dolu.
“Aşağıdakilerden hangisi kadına özgü bir davranış olarak kabul edilir?”
a-) Çokbilmişlik b-) Baskıcılık c-) Konuşkanlık d-) Mantıksal düşünme e-) Kendine güvenme
Soruya bak tamamen yüksek zeka ürünü, bu soruyu hazırlayan ve bu sorunun resmi bir sınavda sorulmasına izin veren arkadaşların kadına bakış açılarının nedenleri ile ilgi ciddi sorular oluştu kafamda. Yaşadıkları çocukluktan tutunda, bebekken kafalarına aldıkları darbeler gibi mesela.
Bu arada soruyu çözemeyen arkadaşlar için söyleyeyim doğru şık “C”imiş.
***
Tabi uzun sınav maratonlarının ve ÖSS kültüründeki sorulan soruyu anlamaya çalışma mantığının bize kazandırdığı bir yetiyle soruyu analiz edecek olursak ortaya çıkan şu.
Soruda bahsi geçenlere göre üçe ayrılmış davranış gösterme şekilleri var. “Kadınlara özgü, erkeklere özgü” ve her ikisinede özgü”. Bu kategorileri baz alarak çokbilmişlik kime özgü mesela, baskıcılığın çoğunluk olarak kime özgü olduğu zaten belli, soruyu soran arkadaşların takındığı tavırlardanda anlaşılacağı gibi,”mantıksal düşünme ve kendine güvenme” soruyu soranların öyle düşündüğü sanmıyorum ama hadi diyelim ikisinede özgü. O zaman doğru şıkka yönelirsek sorunun mantığına göre konuşkanlık kadına özgü bir davranış. Yani bu sorudan çıkaracağımız ders kadınlar konuşkandır erkekler değil.
En önemli sorun kime göre olduğu yani yukarıdaki tüm saçmalıkları bir kenara bırakırsak başlı başına göreceli sorulmuş bir soru. Soru şöyle sorulsaydı belki bir anlamı olurdu.
“Bilmem hangi sosyoloğa göre aşağıdakilerden hangisi kadına özgü bir davranıştır?” Böyle sorulmadığına göre ve soru olabildiğince kişinin kadına bakışına göre değişebildiğinden daha başından hatalıdır. En güzel örnekte böyle saçma sapan bir soru üzerine bile bu kadar konuşabilmem ve kadın olmamam. O yüzden şiddetli tavsiyemdir böyle bir soruyla karşılaşabilecek arkadaşlara boş bırakın ki soruyu soranlar ne kadar boş bir işle uğraştıklarının farkına varsınlar.
***
Diğer bir soru;
“Evli erkeğe boynuzlu denmesi durumunda eşine karşı ne tür bir suç işlenmiş olur?”
a-) Gıyapta hakaret b-) Sövme c-) Huzurda hakaret d-) Geçitli hakaret E-) Dolayısıyla hakaret
En azından bu soruda bir mantık var ama buradada örnek evlere şenlik yani “dolayısıyla hakaret” tabirini anlatacak daha iyi bir örnek bulamadınız mı?
***
Sağduyulu ve adaletli davranmalarını beklediğimiz güvenlik güçlerine sorulan sorulardı bunlar. Bu iki sorunun ana fikrinde yatan kadın tasviri olarak, çok konuşan ve aldatmaya meyilli, yani en iyisini boşverin bunları, vurun gitsin. Hem dayakta cennetten çıkma değil midir zaten?
***
Bir de ideolojik olarak sorulan ve psikolojiye daha ufaktan müdahelede bulunmaya çalışan sorular var.
Mesela;
Bir Anadolu Öğretmen Lisesinin İngilizce sınavında konuyla alakası olmadığı halde Türkçe olarak sorulan Said Nursi’nin Risale-i Nur Külliyatı’nda yer alan sözlerinin sorulması gibi.
Hadi madem böyle bir halt yiyeceksin bari ingilizceyle bir bağlıntısı olsun yada madem kendi fikirlerini empoze etmek niyetindesin, madem öğretmenlik mesleğine böyle ihanet edeceksin ne diye ingilizce öğretmeni olursun birader? Şöyle Öss”de ağırlığı olan bir bölüm seçseydinde cemaat dersanelerinizde bol bol beyin yıkardın bu sayede.
***
Bir de Açıköğretim Lisesi sınavında sorulan şu soru var.
‘Aşağıdakilerden hangisi Atatürk’ün kişisel özelliklerinden biridir?’
a) Hayalperest oluşu b) Maceracı oluşu c) Mantıklı oluşu d) Mandacı oluşu
Bu topraklarda “Fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür” bireyler yetişmesiydi hayali ama soruyu soran kişileri kastetmediği çok açık.
Keşke tüm bu maceralara hiç girmeseydi de sizde bu soruyu yunanca yada fransızca soruyor olsaydınız, yakışırdı eminim.
Mandacı kısmına hiç girmek istemiyorum zira benim burada gördüğüm tek manda sizsiniz böyle bir soruyu soran yada sorduran arkadaşlar.
