Hormon bozucu bir kimyasal olan bisfenol A (BPA) günlük hayatta hepimizin elinin altında olan yüzlerce üründe kullanılıyor ve bu yüzden de BPA metabolitleri toplumun yüzde 90’ ının idrarında bulunabiliyor.
BPA’ nın sadece yiyecek ve içecek kaplarında değil, kasa fişi, bankamatik çıktısı, 
uçak bileti gibi termal kâğıtlarda da bulunduğu ve bunlara temas edilmesiyle önemli miktarda BPA’ ya maruz kalınabileceği biliniyordu.
BPA, oyaların kâğıda bağlanmasını sağlıyor ve baskının daha görünür olmasını sağlıyor.
Kasa fişi, bankamatik çıktısı, uçak bileti gibi termal kâğıtlarda yüksek miktarda -1 gramında ortalama 20 miligram- BPA bulunuyor.
Yeni bir araştırmada, el dezenfektanları (Purell) ve cilt bakım ürünleri kullandıktan sonra termal kâğıtlara temasın BPA’ nın emilimini elleri kuru olanlara göre 100 kattan fazla artabileceği ortaya çıktı.
Bunun sebebi bu tür ürünlerde, isopropyl myristate, propylene glycol ve ethanol gibi derinin geçirgenliğini artıran kimyasal maddeler bulunması.
Bir başka deneyde de Purell ile el temizliği yapan kişiler önce termal kâğıtlara temas ettiler, daha sonra da patates kızartması yediler.
Bu durumda hem deriden emilme hem de sindirim sistemi aracılığıyla kanda litrede 7 miligram miktarında “biyo-aktif BPA” ve 90 dakika içinde idrarda 1 gram kreatinin başına 20 mikrogram total BPA bulunduğu tespit edildi.
Araştırmada belirlenen bu BPA değerleri obeziteden diyabet ve kalp hastalıklarına, meme ve prostat kanserinden kısırlık ve kızlarda erken buluğa, astım ve alerjik hastalıklardan migrene kadar birçok hastalığın riskini artırıyor.
BPA biberonlarda yasaklandı
İki sene kadar önce dünyanın birçok ülkesinde ve bizde biberon ve diğer çocuk kap ve bardaklarında BPA kullanılması yasaklanmıştı.
BPA yerine son senelerde bisfenol S (BPS) kullanılmaya başlandı ama onun da tıpkı akrabası BPA gibi hormon bozucu bir madde olduğu unutulmamalı.
BPA’ nın insan sağlığı ve çevreye zararlarını anlatan sayısız yazım var.
Gelelim neticeye
Bu araştırma sayesinde, hem el dezenfektanlarından hem BPA’ dan uzak durmak için kuvvetli bir delilimiz daha oldu.
Kimyasalların emniyetli oldukları ispatlanmadan hayatımıza girdiklerini ve unların zararlarının daha sonra ortaya çıktığını unutmayın ve mümkün olduğu kadar kimyasallardan uzak durmaya çalışın.
İsveç Kimyasallar Dairesi hükümete BPA’ nın termal kâğıtlarda yasaklanmasını tavsiye ettiğini hatırlatırım.
BPA termal kâğıtlarda yasaklanana kadar şunlara dikkat etmenizi önemle tavsiye ederim:
BİR: Gereksiz fişler toplanmamalı ve saklanmamalı.
İKİ: Fişler ayrı bir cüzdan veya çantada toplanmalı.
ÜÇ: Çocuklara tutması ve oynaması için asla fiş verilmemeli.
DÖRT: Bir fişle temastan sonra eller iyice yıkanmalı.
BEŞ: Fişlerle temastan önce ve sonra sonra alkol bazlı el temizleyiciler kullanılmamalı.
ALTI: Fişler veya diğer termal kâğıtlar yeniden kazanıma verilmemeli (BPA’ lı fişler yeniden kazanılan kâğıda da bulaşabilir).
YEDİ: Sürekli olarak termal kâğıtlarla meşgul olan kasiyer (özellikle de doğurganlık çağında olan veya gebeler) gibi meslek sahipleri eldiven kullanmalı.
Kaynaklar:
http://www.plosone.org/article/info:doi/10.1371/journal.pone.0110509
